Konkurs na opracowanie koncepcji urbanistyczno-architektonicznej na przebudowę i rozbudowę stadionu miejskiego w Rybniku

Wielka nagroda dla małego budynku – dom w Dolinie Jamny z Grand Prix Architektury Roku Województwa Śląskiego!

Wyróżnienie w kategorii Dzieło eksportowe

Wyróżnienie w kategorii Dom jednorodzinny

Wyróżnienie w kategorii Dom wielorodzinny

SARP Oddział Katowice

"Prezes oddziału w kadencji 2019–2023: Mikołaj Machulik
Górny Śląsk pod zaborem pruskim, pozostając poza głównym nurtem wydarzeń kulturowych, żył własnym życiem, zbudowanym na rodzimej tradycji ludowej, wzbogaconej w ciągu wieków wpływami oraz oddziaływaniem innych narodowości i grup etnicznych. Obyczajowość kreowały gwara zachowująca rdzeń staropolski, stroje ludowe, chóry kościelne i świeckie, a nade wszystko przekazy wiary i szacunku dla ciężkiej, solidnej pracy. Architektura tego regionu, której korzenie tkwią we wspaniałości budownictwa drewnianego, zwłaszcza kościółków i historycznych miast, na przykład Cieszyna, Skoczowa, Żor, Rybnika, Mikołowa, Tarnowskich Gór, Bytomia, w początku naszego wieku w swej podstawowej masie była kształtowana przez dobrze wyszkolonych techników budowlanych i miejscowych budowniczych, a także architektów z Wrocławia i różnych regionów Niemiec. Po przyłączeniu do Polski pracowało na Śląsku zaledwie kilku architektów, co zresztą miało swoje uzasadnienie w powojennym zastoju budowlanym. Ożywienie gospodarcze i rozwijający się powoli ruch budowlany spowodowały stopniowy napływ na teren województwa i osiedlenie się tu na stałe inżynierów z innych dzielnic Polski, głównie wychowanków Politechniki Lwowskiej. Brak własnej organizacji związkowej ograniczał możliwości oddziaływania architektów śląskich na decyzje budowlane, warunki ogłaszanych konkursów, kryteria oceniania i wyboru prac. Ten stan rzeczy niepokoił, tym bardziej że wiele podjętych wówczas decyzji uważano za nietrafne lub wręcz szkodliwe. To wszystko zdecydowało o powołaniu Związku Architektów na Śląsku. Nastąpiło to 21 stycznia 1925 roku, a założycielami byli: Marian Łobodziński, Tadeusz Łobos, Tadeusz Michejda, Aleksander Peżański, Eugeniusz Pogoda, Henryk Szołdra i Karol Tchórzewski. Pierwszym prezesem został inicjator i animator ruchu stowarzyszeniowego, Tadeusz Michejda, urodzony na Zaolziu, legionista, uczestnik walk o Śląsk Cieszyński i III powstania śląskiego. Zadania i cele Związku Architektów na Śląsku określono w statucie następująco:
- zespolenie jak najszerszego grona architektów dla wspólnej pracy koło rozwoju sztuki polskiej w ogóle, a architektury w szczególności,
- wzbudzanie wśród ogółu zainteresowania sztuką, popularyzowanie jej oraz ochrona zabytków,
- racjonalne unormowanie stosunków artystycznych, moralnych i materialnych dotyczących zawodu architekta.

Podkreślone statutem cele nie zmieniły się do 1939 roku, mimo że sama organizacja przeszła dalszą ewolucję, związaną z dążeniem do skupienia wszystkich architektów polskich w jednej organizacji. Etapem na tej drodze było powołanie w 1929 roku, w czasie Powszechnej Wystawy Krajowej w Poznaniu, Związku Stowarzyszeń Architektów Polskich, a zakończeniem — powstanie od 1 lipca 1934 roku nowej organizacji, pod nazwą Stowarzyszenie Architektów Rzeczypospolitej Polskiej — SARP, jednoczącej wszystkie istniejące w Polsce organizacje architektoniczne. Związek Architektów na Śląsku, wchodzący w skład ZSAP, przekształcił się w katowicki Oddział SARP, a Tadeusz Michejda został jego Prezesem, delegatem na Walne Zebranie nowo powstałego Stowarzyszenia i członkiem jego Zarządu Głównego. Nowa organizacja przejawiała znaczną aktywność, o czym świadczą jej starania o uchwalenie śląskiej ustawy budowlanej, opracowanie własnego cennika za prace architektoniczne, inicjowanie poddawania ważnych przedsięwzięć inwestycyjnych rozstrzygnięciom konkursowym, przeciwdziałanie samowoli i tzw. dzikim konkursom, podejmowanie starań o integrację środowisk twórczych innych dziedzin sztuki — artystów plastyków, literatów, środowiska teatralnego. W swych decyzjach Oddział zachowywał pełną autonomię i niezależność. Rozwój organizacji charakteryzuje wzrost liczebności jej członków. W chwili założenia skupiała zaledwie 7 osób, czyli wymagane ustawą minimum. W rok później liczyła już 15 osób, w 1930 roku — 25 członków, w 1935 roku — 26 osób, pod koniec lat trzydziestych — przeszło 40 osób.

Wybuch II wojny światowej przerwał okres twórczej działalności architektów i ich Stowarzyszenia. Wraz z okupacją hitlerowską nastąpiły represje i wysiedlenia Polaków, w tym również architektów. Zmobilizowani wzięli udział w wojnie obronnej, część znalazła się na emigracji, większość, rozproszona po Generalnej Guberni, walczyła o przetrwanie, imając się różnych zajęć zarobkowych. Po zakończeniu wojny znaczna część architektów wróciła na Śląsk, podjęta pracę zawodową i doprowadziła do reaktywowania Oddziału katowickiego SARP.

Odtworzenie tradycyjnych form organizacji zawodowej było powrotem do normalności i miało charakter działań formalnych, a nie merytorycznych. Dokonali tego przedwojenni aktywiści Oddziału katowickiego SARP poprzez nawiązanie łączności z Zarządem Głównym w Warszawie, zarejestrowanie w Komisji Artystycznej Związków i Stowarzyszeń istniejącej przy Okręgowej Komisji Związków Zawodowych województwa śląsko-dąbrowskiego, odbycie walnego zjazdu członków, wybory nowego zarządu i rozpoczęcie z początkiem 1947 roku oficjalnej działalności Oddziału.

Oddział katowicki jest aktualnie jednym z 25 oddziałów stowarzyszenia. Obejmuje swoim działaniem teren dawnego województwa katowickiego. Ściśle współpracuje z oddziałami SARP w Bielsku-Białej i Częstochowie. Jest jednym z większych oddziałów w kraju — liczy około 450 członków, co stanowi zdecydowaną większość aktywnie działających architektów w regionie."

Architektura & Biznes – artykuły

Konkurs na opracowanie koncepcji urbanistyczno-architektonicznej na przebudowę i rozbudowę stadionu miejskiego w Rybniku

Aktualne konkursy

Wielka nagroda dla małego budynku – dom w Dolinie Jamny z Grand Prix Architektury Roku Województwa Śląskiego!

Newsy | Konkursy | Domy jednorodzinne

Konkurs Architektura Roku Województwa Śląskiego 2024 — Wyróżnienie w kategorii Dzieło eksportowe

	Strona WWW
	Email
	Adres
	Telefon
*kliknij wybraną pozycję aby wyświetlić jej dane

Skontaktuj się z nami

SARP Oddział Katowice

Architektura & Biznes – artykuły