W jaki sposób możemy przeciwdziałać wylesianiu? Czy architektura jest w stanie wspomóc globalny ekosystem? Na to pytanie starają się odpowiedzieć Zofia Jaśniewicz Piotr Duszyński, Paula Gabruki Magdalena Baraniak, autorzy futurystycznego projektu reForestation, który umożliwia odtworzenie bioróżnorodności.
Wylesianie, mimo że powodowane różnymi czynnikami, ma zawsze ten sam tragiczny skutek i jest ogromnym zagrożeniem dla Ziemi. To zagrożenie nie dotyczy już tylko lasów tropikalnych, ale wpływa na globalny ekosystem z człowiekiem na jego czele. Co roku w celu utworzenia terenów hodowlanych, rolnych oraz dla pozyskiwania surowców, z powierzchni naszej planety znikają połacie lasów. Coraz częściej pojawiają się także anomalia pogodowe w postaci ogromnych pożarów i wichur niszczących skupiska leśne.
procent wylesienia na świecie
© Zofia Jaśniewicz, Piotr Duszyński, Paula Gabruk, Magdalena Baraniak
projekt reForestation
Projekt reForestation autorstwa zespołu w składzie: Zofia Jaśniewicz, Piotr Duszyński, Paula Gabruk, Magdalena Baraniak to poszukiwanie architektonicznej odpowiedzi na rosnący problem wylesiania. Głównym celem autorów jest wspomożenie ponownego zalesienia wyniszczonych terenów. Koncepcja zakłada odtworzenie leśnego ekosystemu w postaci pionowej konstrukcji wysokościowej. Poprzez indywidualizację nasadzeń całość adaptowana jest w różnych strefach takich jak: Haiti, Indonezja, a także Polska czy Szwecja. Każda pojedyncza struktura odpowiada podstawowej definicji lasu określonej przez FAO. reForestation to konstrukcja składająca się ze współpracującej skorupy i trzonu, kotwionych punktowanymi fundamentami palowymi prowadzonymi po okręgu o średnicy 75 metrów. Skorupę tworzą naprężone cięgna, które łączą fundamentowanie z najwyższą płytą betonową zawieszoną na wysokości ponad 60 metrów.
koncepcja zakłada odtworzenie leśnego ekosystemu w postaci pionowej konstrukcji wysokościowej
© Zofia Jaśniewicz, Piotr Duszyński, Paula Gabruk, Magdalena Baraniak
budowa drzewa, czyli odtworzenie bioróżnorodności
Jednak wszystkie te założenia nie są wystarczające dla nowego lasu stworzonego przez człowieka. Największym wyzwaniem jest odtworzenie bioróżnorodności i czynności fizjologicznych drzewa z podziałem na jego trzy podstawowe obszary: korona, pień i system korzeniowy. Architekci zwracając uwagę na to, że korzenie są tak samo ważne dla drzewa, jak i gleby (przeciwdziałają usuwaniu się terenu i wymywaniu z niej cennych minerałów), stworzyli umieszczoną ponad ziemią konstrukcje. Jest to system zbudowany z kabli konstrukcyjnych i montowanych ręcznie tekstylnych zadaszeń. Głównym założeniem jest tutaj przywrócenie wyjałowionej glebie odpowiednich warunków, w tym optymalnej wilgotności powietrza i użyźnienie terenu.
projekt inspirowany jest budową drzewa i podziałem na korzenie, pień i koronę
© Zofia Jaśniewicz, Piotr Duszyński, Paula Gabruk, Magdalena Baraniak
Solidny i stabilny pień drzewa jest schronieniem dla leśnej fauny. W strukturze reForestation, na platformach znajdują się inkubatory, które wspomagają rozwój i przetrwanie zwierząt, które utraciły swój dom. Razem ze zwierzętami, w inkubatorach możliwe jest odradzanie roślin z katalogu lokalnego, co wspiera kompleksową odbudowę ekosystemu. Dzięki wprowadzeniu w części instalacyjnej naturalnego światła możliwe jest dostarczenie roślinom promieni słonecznych, niezbędnych do fotosyntezy. By umożliwić poruszanie się między poziomami, w pniu poprowadzono rampę, z której zapewniony został dostęp do każdej z platform.
reForstation to konstrukcja wysokościowa składająca się ze skorupy i trzonu
© Zofia Jaśniewicz Piotr Duszyński, Paula Gabruk, Magdalena Baraniak
sztuczna fotosynteza
Naturalny proces fotosyntezy uważana się za zbawienny dla zbilansowania nadwyżki dwutlenku węgla i produkcji tlenu. Najnowsza technologia opracowana przez naukowców umożliwia odtworzenie tego procesu. Sztuczna fotosynteza (Artificial Photosynthesis, AP) jest rozszerzonym procesem fotowoltaicznym. Chociaż odbywa się na podobnej zasadzie pozyskiwania energii z promieni słonecznych poprzez panele solarne, różnicą jest użycie bakterii, które odpowiedzialne są za wytrącenie określonych alkoholi użytecznych w przemyśle. Technologia ta dowodzi, że sztuczna fotosynteza jest nie tylko możliwa, ale także gospodarczo opłacalna, co mogłoby obniżyć stopień wylesiana.
projekt reForestation może być ratunkiem dla lasów
© Zofia Jaśniewicz, Piotr Duszyński, Paula Gabruk, Magdalena Baraniak
Projekt reForestation powstał jako praca konkursowa biorąca udział w konkursie eVolvo.
Deforestacja to ogromny problem, wpływający na zmiany klimatu, przed którym stoi cały świat. Jednak czy akurat tego typu futurystyczny obiekt, jest rozwiązaniem, jakiego potrzebujemy? Nadal najlepszą i najbardziej przyjazną metodą reforestingu jest odpowiednio prowadzona polityka zalesiania. Warto zastanowić się nad ogólną edukacją ekologiczną oraz poszerzaniem świadomości społeczeństwa. Zanim będzie za późno.
