Czy architekci podchodzą z odpowiednim zaangażowaniem do zmian klimatu? Bardzo często problemem jest brak konkretnych wytycznych i wiedzy. Naprzeciw tym problemom wyszedł zespół do spraw Środowiska i Ochrony Klimatu działający przy Zarządzie Głównym Stowarzyszenia Architektów Polskich.
„Pakt Architektoniczno-Urbanistyczny dla Klimatu” powstał w celu zogniskowania najważniejszych zagadnień dotyczących budownictwa i urbanistyki w kontekście zmian klimatycznych.
pakt powstał podczas spotkań zespołu założonego przy SARP
© Archiwum autorki
O cel Paktu, o to, komu ma służyć i co dalej planuje zespół, który go stworzył, pytamy Martę Promińską — pełnomocniczkę zarządu SARP ds. Środowiska i Ochrony Klimatu
Wiktor Bochenek: W jakim celu powstał „Pakt Architektoniczno-Urbanistyczny dla Klimatu”?
Marta Promińska: Celem Paktu jest zogniskowanie najważniejszych zagadnień oraz tematów z zakresu środowiska i zmian klimatu. Stanowi współczesny manifest zrównoważonego rozwoju. Postulaty w nim zawarte nawiązują do integracji celów klimatycznych, tworzenia cyrkularnych, energooszczędnych, a równocześnie estetycznych, tworzących lokalną tożsamość rozwiązań architektonicznych oraz urbanistycznych.
Pakt wytycza cele w obszarach takich jak energia, woda, powierzchnia biologicznie czynna, materiały, transport, zanieczyszczenia, odpady i planowanie przestrzenne. Ważne jest podkreślenie aspektu zdrowia oraz użytkowania, dwóch niezwykle istotnych elementów projektowania zrównoważonego. „Pakt Architektoniczno-Urbanistyczny dla Klimatu” jest wspólnym mianownikiem do dyskusji środowiskowej i podkreśla obszary niezbędne do wdrażania w polityce krajowej, rozporządzeniach, w dokumentacji projektowej oraz w realizacjach.
Dokument jest wynikiem kilkumiesięcznej, intensywnej pracy Zespołu ds. Środowiska i Klimatu działającego z ramienia Zarządu Głównego SARP oraz w ramach programu Climate Positive realizowanego przez UN Global Compact Network Poland. Pakt stanowi kontynuację oraz aktualizację postulatów przygotowanych i ogłoszonych podczas 24 Konferencji Stron Ramowej Konwencji Narodów Zjednoczonych w Sprawie Zmian Klimatu (COP24) w Katowicach w 2018 roku.
Marta Promińska — Pełnomocniczka Zarządu SARP ds. Środowiska i Ochrony Klimatu
© Archiwum Autorki
Wiktor: Do kogo jest on kierowany?
Marta: Pakt kierowany jest do szerokiego grona, zachęcamy do rozpowszechniania i dzielenia się dokumentem, pozwoli to na szerszą dyskusję na temat świadomego projektowania środowiska zbudowanego. Postulaty przeznaczone są dla:
-
architektów oraz projektantów branżowych;
-
deweloperów oraz inwestorów realizujących strategie środowiskowe w swojej działalności, oraz gotowych wnieść wartość dodaną do swoich inwestycji;
-
podmiotów deklarujących przyczynianie się do łagodzenia zmian klimatu
-
przedstawicieli organizacji pozarządowych uczestniczących w proklimatycznej transformacji architektoniczno-urbanistycznej;
-
przedstawicieli organów państwowych wdrażających oraz aktualizujących krajowe przepisy lub politykę z obszaru ochrony środowiska, zrównoważonego rozwoju i zmian klimatu;
-
wszystkich osób, które pragną rozpowszechniać świadomość i wiedzę na temat klimatu oraz zrównoważonego rozwoju.
Wiktor: W jaki sposób chcecie zachęcać architektów, inwestorów i decydentów do proklimatycznych decyzji?
Marta: Chcemy zachęcać architektów, inwestorów oraz decydentów przede wszystkim dzieleniem się wiedzą i zwiększaniem świadomości na temat korzyści z wdrażania proklimatycznych rozwiązań i projektów. Są to przecież nie tylko długofalowe oszczędności finansowe wynikające z redukcji zużycia energii lub wody, ale również efekty pośrednie, takie jak łagodzenie zmian klimatycznych czy podniesienie jakości środowiska, co z kolei wpływa na nasze zdrowie. Nasze działania to również szerokie dyskusje nad przeszkodami i wyzwaniami, jakie stawia nam rzeczywistość projektowa i realizacyjna. To rozmowy środowiskowe na tematy legislacyjne, związane z taksonomią, gospodarką cyrkularną, możliwościami implementacji polityki UE na rynek krajowy. To bardzo obszerne tematycznie przygotowanie na zmieniającą się politykę europejską, która, na szczęście, nieubłaganie narzuca nam kolejne progi techniczne oraz wymagania.
Wiktor: Jakie planujecie następne kroki jako Zespół ds. Środowiska i Ochrony Klimatu?
Marta: Zespół ds. Środowiska i Ochrony Klimatu planuje w najbliższym czasie rozpoczęcie pracy nad publikacją narzędzia projektowego, czyli zbioru dotychczasowych doświadczeń projektowych w postaci wskaźników, czy konkretnych wartości technicznych popartych przykładami dobrych praktyk. Planujemy również promocję polskich realizacji, które w znaczący sposób nawiązują do problematyki zrównoważenia, adaptacyjności czy wreszcie regeneracji zastanego środowiska naturalnego, społecznego i zbudowanego.
Jako zespół mamy ogromne wsparcie w tym zakresie środowiska naukowego oraz akademickiego. Na jesieni skupimy się na organizacji warsztatów projektowania cyrkularnego oraz dzieleniu się wiedzą na temat określania zakresu dokumentacji projektowej przy certyfikacji wielokryterialnej.
Wiktor: Dziękuję za rozmowę.
Poniżej publikujemy treść Paktu:
Pakt Architektoniczno-Urbanistyczny dla Klimatu
© SARP
