Architekci z pracowni A8 Architektura zaprojektowali Okrąglak — ekologiczny sklep z misją. Na razie dostępny jest jedynie w rzeczywistości wirtualnej, ale już teraz dzięki niemu możemy uzyskać informacje na temat zamkniętego obiegu zasobów, odpowiedzialnej produkcji i zrównoważonego projektowania. O koncepcji, Metaverse i dalszych losach Okrąglaka rozmawiamy z projektantami — Dominiką Dołębską i Tomaszem Smolem.
Idea sklepu powstała przy wsparciu inwestycyjnym grupy INTERZERO Organizacja Odzysku Opakowań, która to zgłosiła się do architektów z prośbą o wykonanie wirtualnej koncepcji, która będzie edukować w zakresie ekologii i gospodarki zamkniętego obiegu. Pracownia A8 Architektura podjęła wyzwanie, projektując w ten sposób, aby w przyszłości Okrąglak mógł powstać również fizycznie.
Jeśli jesteście ciekawi, jak wygląda sklep wewnątrz i jakie może pełnić funkcje, zapraszamy na wirtualny spacer.
Wnętrze Okrąglaka. Przestrzeń jest inkluzywna dostosowana do potrzeb wszystkich osób
© A8 Architektura
Pomysł na Okrąglak, czyli idealny sklep z artykułami ekologicznymi, powstał z myślą o projektowaniu przestrzeni przyjaznej dla środowiska i człowieka poprzez dobór naturalnych materiałów, wykorzystanie światła dziennego i proekologicznych rozwiązań tworzących lokalne miejsca handlu i spotkań — mówią autorzy projektu.
okrągła forma sklepu była wyzwaniem projektowym
© A8 Architektura
Okrąglak to przywodzący na myśl rozłożystą koronę drzewa obiekt, któremu charakteru nadaje podtrzymująca dach, drewniana konstrukcja. Dach budynku został wykonany w formie dwukolorowej tarczy ze świetlikiem umieszczonym w centrum. Fasada jest przeszklona od strony południowej, a od północnej porasta ją bluszcz. Otoczenie i wnętrze sklepu zostało zaprojektowane z uwzględnieniem potrzeb osób z niepełnosprawnościami (np. specjalnie obniżona lada) oraz z poszanowaniem środowiska. O szczegółach technicznych projektu możecie poczytać na stronie pracowni A8 Architektura.
dach Okrąglaka został skonstruowany w formie charakterystycznej dwukolorowej tarczy
© A8 Architektura
rozmowa z Dominiką Dołębską i Tomaszem Smolem z A8 Architektura
Dobrawa Bies: W Polsce mamy kilka Okrąglaków, jeden z najbardziej znanych znajduje się w Krakowie, kolejny w Poznaniu. Teraz powstał szczególny, inkluzywny Okrąglak w Metaverse, którego Państwo są autorami. Jak wyglądała jego droga projektowa?
Dominika Dołębska i Tomasz Smol: Inwestorzy z grupy INTERZERO Organizacja Odzysku Opakowań, zwrócili się do nas już z konkretną nazwą i pomysłem stworzenia Okrąglaka, czyli zrównoważonego sklepu działającego w przestrzeni wirtualnej. Początkowo znaliśmy tylko funkcję oraz nazwę obiektu. Zadaniem projektowym było stworzenie całego konceptu, czyli rozpoznawalnej bryły, która budzi skojarzenia z szeroko pojętą ekologią. Głównym założeniem, było zaprojektowanie obiektu, który nie jest stworzony wyłącznie dla przestrzeni Metaverse, ale żeby mógł on fizycznie powstać w różnych lokalizacjach w Polsce. Z tego względu, nie pracowaliśmy tylko nad koncepcyjną fazą projektu, ale rozważaliśmy także techniczne aspekty, tak aby było możliwe wykonanie i powielanie budynku w przyszłości. W rezultacie powstała wyrazista bryła Okrąglaka, która budzi jednocześnie lekkie skojarzenia z formą rozłożystego drzewa. Zastosowanie naturalnych materiałów oraz prośrodowiskowych rozwiązań dodatkowo podkreśla ideę gospodarki o obiegu zamkniętym, którą sklep ma na celu rozpowszechniać.
fasada jest w całości przeszklona od strony południowej
© A8 Architektura
Dobrawa: Rzeczywiście kształt obiektu jest zdecydowanie rozpoznawalny i wpływa na jego użytkowanie. Czy okrągła forma była sporym wyzwaniem? Jak rozmieścili Państwo funkcje oraz dostosowali je do konstrukcji?
Dominika Dołębska i Tomasz Smol: Okrągła forma to z pewnością wyzwanie projektowe w porównaniu do typowej konstrukcji budynku. Konstrukcja Okrąglaka składa się z promieniście rozstawionych drewnianych wiązarów. Jesteśmy bardzo zadowoleni, że udało nam się osiągnąć wyraz architektoniczny za pomocą widocznych elementów konstrukcji budynku. Mimo że konstrukcja jest nietypowa, układ funkcjonalny na planie koła jest prosty oraz czytelny. Elementy konstrukcji wydzielają dziesięć stref z różnymi kategoriami produktów. Dzięki temu, po obiekcie poruszamy się po okręgu, wokół centralnie umieszczonej roślinności, wkładając interesujące nas produkty do koszyka. Kierunek odwiedzania sklepu został dodatkowo zaakcentowany kolorem posadzki. W przypadku poruszania się po wirtualnym Okrąglaku możemy już teraz odczuć dobrze działającą przestrzeń, z centralną częścią sklepową oraz zapleczem i toaletą od północnej strony. W sytuacji powstania fizycznego sklepu również dobrze spełniałby swoją funkcję.
Elementy konstrukcji wydzielają dziesięć stref z różnymi kategoriami produktów
© A8 Architektura
Dobrawa: Okrąglak to przestrzeń komercyjna, jednak z mocnym naciskiem na aspekt społeczny i edukacyjny. Czy taka forma połączenia była dla Państwa nowością?
Dominika Dołębska i Tomasz Smol: Tworząc Okrąglak, myśleliśmy o nim jako o osiedlowym sklepie, który codziennie odwiedzamy. Dzięki temu naturalnie wykreowała się w nim przestrzeń publiczna, w której mają miejsce spotkania sąsiedzkie. Ważnym aspektem, który uwzględniamy w każdym projekcie, jest dostępność dla wszystkich. Z tego względu, zaproponowaliśmy inkluzywne rozwiązania, zarówno z zewnątrz, jak i wewnątrz Okrąglaka. Chcielibyśmy, żeby Okrąglak oprócz funkcji komercyjnej, mógł kształtować odpowiednie postawy społeczne względem środowiska zgodne z ideami gospodarki o obiegu zamkniętym. Dlatego w Okrąglaku znajduje się kompostownik, pojemniki do segregacji odpadów, stacje refill, butelkomat czy strefa „zrób to sam”.
na fasadzie zaproponowano bluszcz pnący, filtrujący powietrze ze szkodliwych zanieczyszczeń
© A8 Architektura
Dobrawa: Jaki jest jego dalszy los projektu? Czy ma szansę na wyjście z przestrzeni wirtualnej? Jeśli tak to gdzie mógłby powstać? Czy myślą Państwo, że taki projekt może przyczynić się do zwiększenia świadomości inwestorów w aspekcie zrównoważonej architektury?
Dominika Dołębska i Tomasz Smol: Obecnie, Okrąglak funkcjonuje w przestrzeni Metaverse. Żywimy głęboką nadzieję, że budynek powstanie w wielu miejscach w Polsce. Jego charakterystyczna forma została zaprojektowana tak, aby wyróżniać się z krajobrazu, a jednocześnie, poprzez dobór naturalnych materiałów, harmonijnie wpasowywać się w tkankę miejską. Okrąglak mógłby stanąć w parku miejskim, czy na placu, tworząc tym samym warty odwiedzenia punkt na mapie miasta. Okrąglak to nie tylko sklep, jest to także miejsce wymiany doświadczeń, przestrzeń do spotkań, dlatego oczywiście, chcielibyśmy, żeby zwiększyło to świadomość inwestorów w aspekcie zrównoważonej architektury.
Dobrawa: Dziękuję za rozmowę.
rozmawiała: Dobrawa Bies
Jeśli jesteście zainteresowani tematem projektowania w wirtualnej rzeczywistości, NFT i Bitcoinach, zapraszamy do przeczytania rozmowy z Jędrzejem Lewandowskim (Le 2 Workshop).
O zrównoważonej architekturze myśleli też uczestnicy i uczestniczki warsztatów NOWA PRZESTRZEŃ 2022, przeprojektowując Plac Nowy i krakowski Okrąglak.
