Jaworzno jest pierwszym miastem w Polsce, które wprowadziło system wynajmu długoterminowego rowerów elektrycznych. Na czym on polega i dlaczego padło akurat na Jaworzno?
W grudniu 2022 roku pisaliśmy na łamach architekturaibiznes.pl o pomyśle Zarządu Transportu Publicznego w Krakowie na nową formułę wypożyczalni rowerów. Kraków tworzy i wprowadza system „Lajkbike” — w ramach którego mieszkańcy mogliby wypożyczać rowery tradycyjne i elektryczne w miesięcznej subskrypcji. Krakowski system zatrzymały jednak problemy biurokratyczne związane z oczekiwaniem na interpretację Krajowej Izby Skarbowej.
W międzyczasie Kraków został prześcignięty przez Jaworzno, które wprowadziło i uruchomiło system roweru miejskiego elektrycznego na wynajem długoterminowy. Z systemu już korzystają mieszkańcy miasta.
Jaworzno od dawna stawia na rozwój elektromobilności w mieście. Jako jedno z pierwszych miast w Polsce po naszym mieście zaczęły jeździć elektryczne autobusy, które teraz stanowią 70 procent całego taboru. Cieszy fakt, że kolejny raz udało się zapoczątkować dobrą inicjatywę, tym razem wynajem długoterminowy elektrycznego roweru miejskiego, która będzie kontynuowana przez inne miasta w Polsce — wskazuje Prezydent Jaworzna Paweł Silbert.
miasto przygotowało 171 rowerów elektrycznych, które mogą wypożyczyć mieszkańcy miasta
© Urząd Miasta Jaworzno
hybrydowe połączenie systemów
Miasto przygotowało 171 rowerów elektrycznych, które mogą wypożyczyć mieszkańcy miasta. Miesięczna subskrypcja wynosi 50 złotych. Rower trzeba wypożyczyć minimum na rok. Najdłuższy termin wypożyczenia trwa do 15 grudnia 2025 roku, co wynika z umów z dostawcą. Rowery muszą przejść dwa obligatoryjne przeglądy w czasie trwania umowy. Przeglądy są bezpłatne. Koszt całego projektu z obsługą do grudnia 2025 roku wyniósł niespełna 4 miliony złotych.
Kto może wypożyczyć rower? Każdy dorosły mieszkaniec Jaworzna oraz osoby niepełnoletnie mające kartę rowerową wydaną przez Szkołę Podstawową lub Ośrodek Ruchu Drogowego, za które umowę podpisali prawni opiekunowie.
Profesjonalnie przeprowadzona procedura przez zespół rowerowy Urzędu Miejskiego w Jaworznie, szybka dostawa rowerów oraz sprawne przeprowadzenie zawierania umów z mieszkańcami spowodowało, że Jaworzno jest pierwszym miastem, które wprowadziło taki rodzaj wypożyczenia roweru miejskiego w Polsce — mówi Marcin Jeż, szef projektu „Jaworznickiego Roweru Miejskiego” BikeU.
Obok wynajmu długoterminowego w Jaworznie pojawiła się opcja wynajmu krótkoterminowego. W ramach bardziej „tradycyjnego” systemu dostarczono 50 rowerów zlokalizowanych wokół 20 stacji na terenie całego miasta. Jaworzno stara się łączyć oba systemy — znany z wielu polskich miast rower miejski i subskrypcja na rower elektryczny.
w ramach bardziej „tradycyjnego” systemu dostarczono 50 rowerów zlokalizowanych wokół 20 stacji na terenie całego miasta
© Urząd Miasta Jaworzno
Vision Zero i pierwsze kroki
W Polsce próżno szukać innego miasta, które przyjęło tak ambitną politykę jeśli chodzi o przebudowę systemu transportowego jak Jaworzno. Szwedzka koncepcja Vision Zero zakładająca minimalizowanie możliwości występowania śmiertelnych wypadków komunikacyjnych nie jest w Polsce popularna, dlatego ciekawym przypadkiem jest 90-tysięczne miasto, które postanowiło przyjąć ją jako swoją oficjalną politykę. Jednym z jej efektów był okres od połowy 2016 roku do początku 2018 roku bez wypadku śmiertelnego. Jaworzno stanęło również na podium w konkursie EU Urban Road Safety Award, tuż za hiszpańskim miastem Pontevedra i tureckim Odru.
© Miasto Jaworzno
Elektryczne rowery i tradycyjna wypożyczalnia miejska to kolejne elementy budowy systemu skupionego na bezpieczeństwie ruchu drogowego. Projekt wynajmu długoterminowego dopiero wystartował, więc na ewaluację i ocenę efektów warto poczekać. Niemniej to 90-tysięczne miasto wyprzedziło w wyścigu inne miasta w Polsce, co pokazuje, że droga innowacyjności nie jest zarezerwowana tylko dla metropolii.