Praca zgłoszona na konkurs
„Najlepszy Dyplom Wnętrza 2021/2023”
Podejmowany przeze mnie temat, jest ściśle związany z obserwacją rosnącej liczby osób z problemami psychicznymi. Mimo że coraz częściej omawiany, dla wielu osób nadal stanowi tabu, bywa pomijany i niedostrzegany. Prowadzi to do wykluczenia i stygmatyzacji nie tylko osób z takimi chorobami, lecz także miejsc opieki zdrowotnej oferujących leczenie psychiatryczne. Jednym z takich miejsc jest Szpital Kliniczny im. dr. Józefa Babińskiego w Krakowie. Zaproponowany przeze mnie projekt ma zwrócić uwagę na konieczność podjęcia działań służących destygmatyzacji kompleksu szpitalnego. Proces polegałby na kreowaniu bezpiecznych, nienapiętnowanych miejsc, zachęcających do profilaktyki, będących wizytówką zdrowia psychicznego i wpływających na przekonania społeczeństwa.
Projekt „Centrum Spotkań przy szpitalu im. Józefa Babińskiego w Krakowie”, dziedziniec
© Weronika Majewska
By poznać realne problemy wizerunkowe szpitala, przeprowadzono ankietę wśród mieszkańców Krakowa i okolic. Wyniki badania potwierdziły, że nazwa „Kobierzyn” jest negatywnie nacechowana i stygmatyzująca, niestety nadal funkcjonuje i jest powszechna w społeczności lokalnej. Ankietowani wskazali w formularzu, że Szpital Kliniczny im. dr. J. Babińskiego budzi w nich strach i niepokój, wydaje się miejscem zupełnie zamkniętym i przeznaczonym tylko dla osób w poważnym kryzysie psychicznym. Według wyobrażeń respondentów miejsce to wcale nie zachęca, by zwrócić się tam po pomoc i tym samym zadbać o własne zdrowie psychiczne.
autorka zaproponowała Centrum Spotkań w miejscu zabudowań folwarcznych
© Weronika Majewska
Centrum Spotkań przy szpitalu im. Józefa Babińskiego jest odpowiedzią na te przekonania. To projekt miejsca zacierającego granice, otwartego i bezpiecznego, wolnego od napiętnowania, które pozwoli na proces destygmatyzacji. Problem z przełamaniem bariery pomiędzy wnętrzem kompleksu szpitalnego a światem zewnętrznym leży w zaniedbanej okolicy.
elastyczność przestrzeni warsztatowej zapewniają meble
© Weronika Majewska
Obszary znajdujące się przy ulicy Babińskiego to zaniedbane łąki i popadające w ruinę zabudowania folwarczne. Projekt Centrum Spotkań tworzą istniejące ruiny przekształcone w budynek o funkcji wystawienniczo-warsztatowej, kawiarnię oraz gabinety terapeutyczne. Projekt zakłada również przebudowę dziedzińca, tak by sprzyjał rekonwalescencji i zachęcał do wytchnienia oraz odpoczynku na przykład przy zbiorniku wodnym lub w zacienionej altanie.
przekrój A-A i rzut przestrzeni warsztatowej
© Weronika Majewska
Wnętrza kompleksu są wykończone sklejką, co stanowi nawiązanie do kojącej przyrody i wprowadza jednocześnie przytulną i ciepłą atmosferę. Rośliny oraz zielone elementy wyposażenia kojarzone są bezpośrednio z całością kompleksu szpitalnego oraz koncepcją miasta-ogrodu o właściwościach terapeutycznych.
wnętrza kompleksu są wykończone sklejką
© Weronika Majewska
budynek wystawienniczo-warsztatowy
Przestrzenią najbliższą środowisku pozaszpitalnemu jest budynek o funkcji wystawienniczej i warsztatowej. Część ekspozycyjna została wyposażona w mobilne ścianki umożliwiające elastyczne dopasowanie przestrzeni do potrzeb organizatorów wystaw. Meble te mogą być również wykorzystane w strefie warsztatowej jako parawany lub wózki do przewożenia narzędzi. Przestrzeń działań jest elastyczna i rekonfiguratywna, można wydzielić ją za pomocą wspomnianych ścianek oraz zasłon. Regał rozdzielający część warsztatową od ciągu komunikacyjnego ma modułowe wstawki w postaci półek oraz drewnianych przesłon, co również pozwala na dowolną konfigurację, szczególnie w kwestii przysłonięcia przestrzeni działań.
Elastyczność przestrzeni zapewniają również meble — blaty stołów w kształcie trapezu pozwalają na stworzenie stanowisk indywidualnych, przeznaczonych dla małych grup lub dla dużego zespołu.
przestrzeń kawiarni daje możliwość aranżacji spotkań o terapeutycznym charakterze
© Weronika Majewska
kawiarnia
Przestrzeń kawiarni daje możliwość aranżacji spotkań o terapeutycznym charakterze. Drewno i zieleń wypełniające wnętrze wprowadzają spokojną i kojącą atmosferę. Kluczowym czynnikiem jest oświetlenie, dzięki któremu zbudowany został nastrój kojarzony z prywatnością i kameralnością.
przekrój B–B oraz rzut kawiarni i strefy gabinetów terapeutycznych
© Weronika Majewska
W kawiarni przewidziano różnorodne miejsca do rozmów, można więc wybrać przestrzeń odpowiednią do charakteru spotkania: wydzielone miejsca dwuosobowe, prywatne miejsca dla rodzin oraz miejsca przy stolikach kawiarnianych w gwarnej części kawiarni.
jeden z gabinetów terapeutycznych
© Weronika Majewska
terapia i punkt informacyjny
Szczególne miejsce poświęcone terapii znajduje się w kolejnym budynku, gdzie przewidziano dwa gabinety terapeutyczne do konsultacji psychologicznych, co pozwoli zmienić negatywne przekonania funkcjonujące w społeczeństwie oraz przełamać barierę i wstyd przed wizytami w przychodniach zdrowia psychicznego. W budynku znajduje się również recepcja, w której kluczowa jest możliwość zasięgnięcia informacji o rodzaju i formie świadczonej przez szpital pomocy.
Weronika MAJEWSKA
Ilustracje: © Autorka
