Zespół młodych architektów w składzie Wiktoria Stępień z Polski i Santiago Landín z Hiszpanii przeprojektowali Plac Rewolucji w Hawanie. Ich praca wprowadzająca zieleń w miejsce asfaltu i przekształcająca teren w ośrodek kulturalny i społeczny, była odpowiedzią na konkurs The Cuban Square i otrzymała wyróżnienie Golden Mention!
Zadaniem międzynarodowego konkursu organizowanego przez Terraviva Competitions było zbadanie potencjału i przeprojektowanie położonego w Hawanie Plaza de la Revolución. Plac ten jest jednym z największych publicznych placów na świecie, wynosi 72 tys. metrów kwadratowych i jest miejscem o dużym znaczeniu historycznym. Dawniej znany jako Plaza Cívica był sceną dla politycznych przemówień, masowych marszów, protestów i różnorodnych wydarzeń. Na jego płycie znajduje się pomnik poświęcony intelektualiście i poecie Josému Martí — 142-metrowa wieża w kształcie piramidy, która swoim rozmiarem dominuje nad placem, jednocześnie oferując na swoim szczycie punkt widokowy. Plac przez większość czasu nieużywany stał się rodzajem „publicznej pustki”, gdzie turyści przychodzą tylko po to, by zrobić sobie zdjęcie z muralem Che Guevary w tle, a następnie wrócić na plażę.
Forum Habanum, aksonometria
© Wiktoria Stępień, Santiago Landín
Organizatorzy zadali pytanie — jak można przekształcić plac w miejsce pełne życia i interakcji społecznych? Jakiego rodzaju interwencja mogłaby zmienić teren w obszar tętniący życiem, dostępny i funkcjonalny zarówno dla mieszkańców, jak i międzynarodowych turystów? Uczestnicy konkursu zostali zachęceni do ponownego przemyślenia pełnej historii i tożsamości kulturowej przestrzeni, poprzez stworzenie innowacyjnych i kreatywnych koncepcji.
projekt Forum Habanum wyróżniony!
Nadesłane z całego świata prace oceniało międzynarodowe jury w składzie: Andrea Branzi (Włochy), Peter Noever (NO/EVER DESIGN STUDIO, Austria), Paloma Herrero E. (STEFANO BOERI Architetti, Kuba), Yu Ting (WUTOPIA LAB, Chiny), Iruma Rodríguez Hernández (City of Amsterdam, Kuba), Francesca Porro (Inside Outside, Holandia), Teresa Pontini (Uniwersytet Techniczny w Dreźnie), Adrian Labaut (ALABAUTH, Kuba).
Jak czytamy na stronie konkursu, wszystkie zwycięskie propozycje zmieniły przestrzeń placu na dostosowaną do skali ludzkiej, uzupełniając ją o elementy umożliwiające integrację i realizację różnych programów. Wspólnym mianownikiem wielu projektów było wykorzystanie autochtonicznej roślinności jako narzędzia projektowego, jak również zamiar stworzenia przestrzeni dla kulturowej i społecznej interakcji.
Forum Habanum, plan
© Wiktoria Stępień, Santiago Landín
I Nagrodę otrzymała praca Plaza del Pueblo autorstwa zespołu w składzie: Jens Linnet, Kamille Augustinus, Dominika Misterka, Alicia Sima. II Nagrodę przyznano projektowi Choreography of a Revolution autorstwa zespołu: Mahshid Rezaei, Sophie Stockhammer, Michael Strahberger, Ravza Kabaktepe. III Nagroda powędrowała do Cloudarchitects za projekt Plaza Civica. Jury przyznało także cztery wyróżnienia Golden Mention, pośród których znalazła się praca Forum Habanum autorstwa Wiktorii Stępień i Santiago Landíana. Nagrodzono również dziesięć projektów wyróżnieniami równorzędnymi.
Oboje jesteśmy architektami pracującymi obecnie w pracowni L35 Architects w Barcelonie. Po wspólnym zaangażowaniu w różne projekty przekonałyśmy się, że mamy podobną wizję architektury i projektowania koncepcyjnego i postanowiłyśmy wziąć udział w konkursie — mówią Wiktoria i Santiago.
autorzy zaprojektowali wielofunkcyjne przestrzenie
© Wiktoria Stępień, Santiago Landín
plac jako ośrodek kulturalny i społeczny
Autorzy przed przystąpieniem do pracy projektowej przeprowadzili analizy terenu:
Teren placu otoczony jest obiektami kulturalnymi i budynkami administracyjnymi, które tworzą granicę między historycznym centrum miasta, a jego obrzeżami. Duża liczba dróg i ich szerokość utrudniają pieszym komunikację między różnymi obszarami, a sam plac podzielony jest na dwie odizolowane od siebie części ze względu na przecinającą go Aleję Paseo. Ponadto nadmierne wyeksponowanie asfaltu na większości powierzchni założenia, wraz z warunkami klimatycznymi, generuje efekt zniechęcający zarówno turystów, jak i mieszkańców do spędzania na nim czasu — tłumaczą autorzy.
Forum Habanum, przekrój
© Wiktoria Stępień, Santiago Landín
Na poziomie urbanistycznym architekci zaproponowali uwolnienie osi wizualnej, która łączy pomnik José Martína z Castillo del Príncipe i aleją Salvadora Allende i w taki sposób połączyć istniejące w sąsiedztwie obiekty. Ich koncepcja redefiniuje cały kompleks jako nowy ośrodek kulturalny i społeczny, który zapewniać będzie różnorodne usługi dla całego miasta. Zaprojektowana przepustowość ma ułatwić pieszym połączenie z dzielnicami mieszkaniowymi i zatrze starą granicę, która jak mówią autorzy, zostanie symbolicznie odtworzona jako brama prowadząca do historycznego centrum Hawany.
Forum Habanum, podział na przestrzenie
© Wiktoria Stępień, Santiago Landín
plac jak rzymskie forum
Zaprojektowane nowe ścieżki i osie zieleni zbiegają się w Forum Habanum, epicentrum projektu i miejscu spotkań.
W czasach starożytnych rzymskie forum było centrum handlu, kultury i polityki, przestrzenią publiczną, w której obywatele wykonywali różne czynności i prowadzili życie społeczne. To właśnie tutaj znajdowały się najważniejsze elementy miasta: świątynia, bazylika, comitia, skarbiec, kuria, archiwum i wiele innych obiektów. Zaproponowana przez nas interwencja, inspirując się założeniem rzymskiego forum, dąży do stworzenia nowego centrum miejskiego dla Kubańczyków, które łączy w sobie funkcje dostosowane do współczesnego kontekstu społeczno-kulturowego: sztuki, sportu, rekreacji, edukacji i handlu — tłumaczą architekci.
przestrzeń wielofunkcyjna i przestrzeń do kontemplacji
© Wiktoria Stępień, Santiago Landín
inkluzywne, wielofunkcyjne przestrzenie
Autorzy respektują historyczny charakter Plaza de la Revolución poprzez zachowanie przestrzeni zarezerwowanych dla wydarzeń publicznych, ale dodają również nowe obiekty i funkcje. Zdecydowali się na zakopanie Paseo Avenue, w celu uwolnienia przestrzeń i zintegrowania jej z resztą placu oraz wprowadzenia zacienionych obszarów.
Aksonometria przestrzeni „El Nexo”
© Wiktoria Stępień, Santiago Landín
Mając zawsze na uwadze relacje z otoczeniem, proponowany przez nas układ elementów unika przerywania zdefiniowanej osi wizualnej i nadaje jej ramy, tworząc jednocześnie nowe punkty widokowe, z których można podziwiać pomniki Che Guevary i Camilo Cienfuegos. Dodanie dynamicznych elementów miejskich i szczególnych punktów orientacyjnych, nadają dynamizmu całemu założeniu — wyjaśniają projektanci.
Aksonometria przestrzeni „El Galeria”
© Wiktoria Stępień, Santiago Landín
Nowe wielofunkcyjne, inkluzywne przestrzenie, są zróżnicowane, a każda z nich stara się wspierać lokalną aktywność. Przestrzenie te mogą nie tylko funkcjonować samodzielnie, ale być także uzupełnieniem oferty sąsiednich obiektów kulturalnych, proponując mieszkańcom nowe miejsca do celebrowania życia społecznego.
przestrzenie „El Nexo” i „El Faro”
© Wiktoria Stępień, Santiago Landín
strategia kontroli klimatu
Ze względu na charakterystyczną pogodę panującą w Hawanie, architekci opracowali strategię kontroli klimatu mającą na celu zwalczanie efektu miejskiej wyspy ciepła. Pomaga w tym rozmieszczenie szeregu zadaszonych pawilonów publicznych zapewniających cień oraz zastąpienie asfaltowych nawierzchni zielenią i roślinnością, które przyczyniają się do ochłodzenia atmosfery. Wprowadzono także tarasy, aby przełamać jednowymiarowość i umożliwić ukrycie się przed bezpośrednim działaniem promieni słonecznych.
Poczytajcie także o projekcie Centreje w Buenos Aires autorstwa Przemysława Ruty, który otrzymał wyróżnienie honorowe w konkursie Silos Buenos Aires.
