Artur Gała, absolwent Wydziału Architektury Politechniki Śląskiej zaprojektował Rehabitat — Centrum rehabilitacji dla osób po udarze, które mogłoby powstać w Gdańsku. Jego modułowy projekt zwrócił uwagę jury konkursu Next Generation of Stroke Rehabilitation Centres, które przyznało mu wyróżnienie!
Celem konkursu organizowanego przez Międzynarodową Unię Architektów (UIA) przy współpracy z UIA Public Health Group i NOVELL Redesign Team i Australian Health Design Council (AHDC), było zachęcenie studentów i studentek architektury do tworzenia projektów związanych ze zdrowiem oraz rozwijania nowych pomysłów i futurystycznych koncepcji pomagających rozwiązać problemy pacjentów po udarze, ich członków rodziny oraz personelu medycznego.
Centrum rehabilitacji w Gdańsku otoczone jest zielenią
© Artur Gała
ośrodek rehabilitacyjny
Wyzwaniem było zaprojektowanie ośrodka rehabilitacyjnego dla 30 osób, które przeszły udar mózgu. Organizatorzy poszukiwali kreatywnych pomysłów, które uwzględnią potrzeby pacjentów i pomogą im w powrocie do zdrowia. Obiekty mogły zostać zaprojektowane na dowolnym, wybranym przez uczestników terenie, natomiast nie mogły przekraczać 1600 metrów kwadratowych powierzchni (z wyjątkami). Oprócz pokoi dla pacjentów w centrum miały się znaleźć, przestrzenie dla personelu medycznego, sala rehabilitacyjno-gimnastyczna, przestrzeń terapeutyczna, biura, jadalnia dla pacjentów, pomieszczenia magazynowe oraz dodatkowe przestrzenie związane z lokalnymi, alternatywnymi sposobami terapii. Każdy ze zgłaszanych projektów musiał mieć swojego opiekuna z uczelni.
Centrum rehabilitacji w Gdańsku, aksonometria
© Artur Gała
Zgłoszone z całego świata projekty oceniało jury w składzie: John Cooper (architekt z Wielkiej Brytanii, przewodniczący jury), Fani Vavili-Tsinika (Aristotle University of Thessaloniki, UIA, Grecja), Philip Patrick Sun (architekt, Stany Zjednoczone), Jane Repin Carthey (architektka, Australia), Innocent Okpanum (architekt, Afryka).
I Nagrodę w wysokości 5 tys. euro otrzymał projekt Xhosa Miracle Spring autorstwa zespołu z Chin w składzie: Zheyuan Zhao, Jiayu Sun, Yutong Sun, Haibo Sun Fei Lian (opiekun). Jury przyznało także cztery nagrody oraz siedem wyróżnień. Wszystkie wyniki i prace konkursowe możecie zobaczyć na stronie konkursu.
Centrum rehabilitacji w Gdańsku, rzut poziomu 0 (praca konkursowa)
© Artur Gała
wyróżnienie dla studentów z Polski
Pośród wyróżnionych prac znalazły się aż dwa projekty z Polski! Rehabitat autorstwa Artura Gały, wykonany pod kierunkiem dr. Jana Kubeca na Politechnice Śląskiej oraz Wroclaw Stroke Rehabilitation Center zaprojektowany przez Fryderyka Karzkowiaka i Ewelinę Zub na Politechnice Wrocławskiej pod kierunkiem prof. Barbary Gronostajskiej. O ich projekcie przeczytacie w artykule Projekt studentów Politechniki Wrocławskiej wyróżniony przez Międzynarodową Unię Architektów!
Centrum rehabilitacji w Gdańsku, rzut poziomu 0 (praca dyplomowa)
© Artur Gała
Wyróżniony projekt Artura Gały to część pracy dyplomowej magisterskiej pt. „REHABITAT — Próba zdefiniowania modelowej jednostki zdrowotnej w myśl idei strukturalizmu oraz biofilii na przykładzie projektu ośrodka rehabilitacji osób po udarze”. Obiekt został przewidziany dla 64 pacjentów z założeniem, że struktura może zostać rozbudowywana.
REHABITAT swoją nazwę czerpie z połączenia słów rehabilitation oraz habitat. Obrazują one projekt jako miejsce do rehabilitacji charakteryzujące się optymalnymi warunkami dla jej użytkowników. Natomiast głównymi kierunkami projektowymi kształtującymi te optymalne warunki są strukturalizm oraz biofilia. Istotą strukturalizmu w projekcie jest otwartość systemu i jego nieskończoność, która bardziej przypomina ciągle zmieniające się miasto, niż zamkniętą kompozycję architektoniczną — tłumaczy autor.
sala gimnastyczna z widokiem na ogród
© Artur Gała
Centrum rehabilitacyjne w Gdańsku
Na lokalizację Centrum, młody architekt wybrał działkę położoną w Gdańsku w bliskim sąsiedztwie z Trójmiejskim Parkiem Krajobrazowym. Dzięki temu pacjenci mogą powracać do zdrowia w otoczeniu lasów i jezior. W pobliżu znajduje się też klinika neurologii.
Centrum rehabilitacji w Gdańsku, przekrój
© Artur Gała
Koncepcja absolwenta Politechniki Śląskiej zakłada uniwersalność oraz możliwość rozbudowy poprzez powielanie wzdłuż ciągów komunikacyjnych powtarzalnego układu modularnych jednostek. Umożliwia to rozbudowę obiektu w wielu kierunkach, zapewniając dostęp do dziedzińców.
Ważnym elementem projektu jest umożliwienie pacjentom kontaktów społecznych poprzez wprowadzenie części wspólnych. Rehabilitacja i spotkania odbywają się w przestrzeni stworzonej według zasad projektowania biofilnego.
Centrum rehabilitacji w Gdańsku, schemat ideowy
© Artur Gała
budynek z modułów
Budowanie struktury rozpocząłem od określenia rozmiarów jednostki modułowej, której konstrukcja o dużej rozpiętości zapewniłaby swobodny plan i możliwość dowolnego kształtowania pomieszczeń. W następnym kroku powstały dwa typy ciągów komunikacyjnych. Pierwszy, standardowy dostosowany do budynków opieki zdrowotnej oraz drugi, który został na wzór ulic miejskich poszerzony i podwyższony do dwóch kondygnacji — opowiada Artur Gała.
między modułami utworzone zostały dziedzińce
© Artur Gała
Dodatkowo projektant uzupełnił przestrzenie o meble i zieleń, a wzdłuż ciągów komunikacyjnych usytuował moduły pogrupowane według funkcji — strefy wejściowej, pokoi pacjentów, pokoi rehabilitacji indywidualnej, pomieszczeń personelu, basenu, sali gimnastycznej i pomieszczeń technicznych z zapleczem kuchennym.
Między modułami funkcjonalnymi utworzone zostały dziedzińce zapewniające prawidłowe doświetlenie oraz zróżnicowane wizualnie, ułatwiające orientację w budynku.
schemat przekształcenia pokoju pacjenta
© Artur Gała
adaptowalna przestrzeń
Zgodnie z założeniami przestrzeń obiektu może być adaptowalna i zmieniana.
Największym wyzwaniem projektowym było stworzenie struktury, która w łatwy sposób będzie mogła się rozrastać i dostosowywać do aktualnych wymogów, jednocześnie przy większym rozmiarze zachowując funkcjonalność obiektu. Pacjent przebywający w swoim pokoju sam może decydować o formie przestrzeni. Podstawowa prywatna i zamknięta forma pomieszczenia może zostać otwarta i połączona z przestrzenią ogólnodostępną, tworząc miejsce do interakcji społecznych — mówi absolwent PŚ.
jeden z pokoi prywatnych
© Artur Gała
Pomieszczenia mogą być łączone, dostosowując się do wymagań przestrzennych danego sposobu rehabilitacji, a jadalnie poza porami posiłków może stać się miejscem spotkań lub dodatkowych, wspólnych zajęć.
autor zastosował liczne rozwiązania proekologiczne
© Artur Gała
Autor zadbał o środowisko, wybierając materiały konstrukcyjne i wykończeniowe pochodzenia naturalnego. Konstrukcja budynku składa się z belek i słupów CLT oraz GLT, natomiast elewacje i przegrody wewnętrzne zaprojektowane zostały jako prefabrykowane, powtarzalne, modułowe elementy.
