Celem części urbanistycznej projektu było uporządkowanie dysharmonicznego układu przestrzennego wsi Łaziska. Koncepcja powstała na podstawie rozbudowanej analizy miejscowości oraz porównania jej z wioskami zachodniej Europy o podobnych parametrach.
Obecnie, centralną część miejscowości zajmują składy, obiekty przemysłowe i pustostany historycznych budynków. Mieszkańcom brakuje miejsca spotkań, a niewielka gęstość zaludnienia sprawia, że miejscowość jest raczej opustoszała. Poprawa układu przestrzennego wsi Łaziska zakłada płynne przejście od zabudowy zagrodowej, na obrzeżach miejscowości, ku zabudowie o bardziej miejskim charakterze w centrum.
sytuacja
© Paulina Pernak
Spory teren części środkowej, obecnie nieużywany przez mieszkańców, stanie się głównym miejscem spotkań. Utworzony zostanie centralny, utwardzony plac wsi, skupiający różne aktywności, będący między innymi miejscem targowym. Plac sąsiaduje z ekologicznym sadem owocowym, z którego mogą korzystać wszyscy mieszkańcy.
architektura
Tematem części architektonicznej jest projekt browaru piwa regionalnego, którego produkcja bazuje na lokalnych surowcach: chmielu i zbożu. Browar będzie nie tylko zakładem produkcyjnym, skupi również lokalną społeczność. Wpuści ludzi na główny publiczny plac miejscowości, stworzy przyjazne środowisko pracy i pozwoli poznać proces produkcji piwa każdemu zainteresowanemu. Ważnym aspektem jest także sensualny odbiór przestrzeni i to, by obiekt swoją skalą i formą wpisał się w kontekst wsi.
schemat wpisania w kontekst
© Paulina Pernak
browar w Łaziskach
Zakłady produkcyjne zazwyczaj trudno wpisują się w otaczające środowisko wsi ze względu na dużą skalę założenia. Browar w Łaziskach rozbity jest na trzy części: blok produkcji ciepłej na poziomie 0, zimnej w piwnicy i pawilon usługowy. Dzięki temu wpisuje się skalą w otaczający kontekst. Elewacja frontowa nie zakłóca istniejącego obrazu wsi, jest utrzymana w spokojnej stylistyce. Ma niewielką liczbę otworów okiennych i duże, drewniane otwory drzwiowe nawiązujące do lokalnych stodół. Kształt dachu również nawiązuje do lokalnej zabudowy. Bryła budynku wpuszcza użytkownika bezpośrednio na poziom produkcji browaru przez szczelinę o ścianach pochylonych nawiązujących do pól chmielu. Cały budynek wykonano z jasnego kamienia — opoki — historycznie występującego na tym obszarze i wykorzystywanego w lokalnym budownictwie.
aksonometria
© Paulina Pernak
Dziedziniec jest rozszerzeniem przestrzeni browaru, pełni funkcje socjalizujące — lokalna społeczność może go wykorzystywać do różnych aktywności. Z poziomu dziedzińca możliwa jest bezpośrednia obserwacja produkcji, degustacja piwa, dostęp do magazynu produktów gotowych. By utrzymać atmosferę panującą w zakładzie produkcyjnym, posadzka jest mozaiką wyłożoną denkami od butelek w kolorystyce zgodnej z kolorystyką skali EBC — używanej w Europie do określania barwy słodu i piwa. Pasy kolorystyczne dziedzińca odpowiadają gatunkom przechowywanego w magazynie piwa. Ze ścian dzielących magazyn produktów gotowych z dziedzińcem wysuwają się szafki z butelkami piwa. Degustacja produktu może się odbywać na dziedzińcu browaru.
widok z dziedzińca na szklany pawilon — schemat zgodności kolorystyki ze skalą EBC
© Paulina Pernak
Poza wykorzystaniem kolorystyki różnych gatunków piwa, do browaru wprowadzono jego składnik — chmiel. Uprawiany na pobliskich polach, rośnie, pnąc się po linach podwiązanych do wysokich tyczek; wydziela intensywny zapach. Jest elementem charakterystycznym dla tego obszaru. W browarze znajduje się suszarnia chmielu. Przestrzeń podcieni dziedzińca jest zaprojektowana tak, by wykorzystać prozdrowotne właściwości rośliny — wdychanie jej zapachu działa uspokajająco i pomaga w leczeniu bezsenności.
Bezpośrednio do dziedzińca przylega szklany pawilon, położony na poziomie 0, kadrujący widok z dziedzińca na otaczający sad. Jest to również miejsce spotkań, mieści się tutaj pijalnia piwa, sala taneczna z zapleczem kuchennym, która zamienia się na dwie sale warsztatowe. Pawilon jest miejscem na imprezy okolicznościowe, które mogą rozszerzyć swój zasięg na cały dziedziniec, a także na warsztaty produkcji ekologicznej, szkolenia rolników, zajęcia świetlicowe i tym podobne.
schemat ideowy
© Paulina Pernak
Budynek browaru został zaprojektowany tak, by drogi komunikacji dostępne dla osób z zewnątrz nie krzyżowały się z przestrzeniami pracowników, a jednocześnie możliwa była bezpośrednia obserwacja produkcji. Kierunek komunikacji w browarze jest zgodny z kierunkiem, w jakim odbywa się proces produkcji piwa. Bloki wydzielono zgodnie z warunkami, jakie panują podczas produkcji. Blok produkcji ciepłej znajduje się na poziomie 0, a produkcji zimnej w piwnicy, co sprawia, że utrzymanie odpowiedniej temperatury w tym miejscu jest łatwiejsze. Trzeci blok to przeszklony pawilon dostępny dla osób z zewnątrz. Obserwacja części ciepłej produkcji możliwa jest przez duże otwory okienne, obserwacja części zimnej możliwa jest z poziomu antresoli ponad halą produkcyjną. Wejście na antresolę jest możliwe z poziomu dziedzińca (–1).
Paulina PERNAK
© Autorka