Praca zgłoszona na konkurs
„Najlepszy Dyplom Wnętrza 2022/2024”
Mój projekt polegał na stworzeniu niestandardowego centrum kultury w bryle gotyckiej katedry. Myślą przewodnią koncepcji jest dialog, relacja między przeszłością a przyszłością oraz między architekturą a zawładniającą nią naturą. Kolejnym założeniem była multifunkcyjność przestrzeni, przez co projekt mógłby działać w harmonijny sposób na wielu płaszczyznach. Ważna stała się także korespondencja funkcjonalna i plastyczna wnętrza z placem otaczającym farę oraz spełnienie oczekiwań lokalnej społeczności, miasta oraz Fundacji Fary Gubińskiej.
celem autorki było przekształcenie gotyckiej katedry w centrum kultury
© Martyna Jaworska
W ten sposób skupiłam się na umiejscowieniu w ceglanej „obudowie” między innymi: biblioteki, czytelni, przestrzeni biurowej, sal seminaryjnych, małej gastronomii, przestrzeni wystawowej, sali koncertowej, szatni, toalet publicznych, archiwum. Chciałam, aby wnętrze zyskało wyjątkowy wyraz poprzez częściowe zachowanie stanu „ruiny”, co przyczyniło się do rozważań na temat roślinności we wnętrzu oraz obecnego braku przekrycia dachowego.
„Projekt rewitalizacji fary gubińskiej”, rzuty i aksonometria
© Martyna Jaworska
Najważniejsza była idea stworzenia użytkowej i funkcjonalnej „ruiny” katedry gotyckiej poprzez wprowadzenie niedominujących elementów małej architektury, dachu oraz koniecznych elementów instalacyjnowykończeniowych.
we wnętrzu znajdziemy m.in. małą gastronomię, informację i szatnię
© Martyna Jaworska
Inspirujące stały się dla mnie zdjęcia ukazujące farę w okresie świetności, a także te z czasów, kiedy jej mury i posadzkę porastała gęsta roślinność, a światło słoneczne przenikało swobodnie pomiędzy łukami i kolumnami, wpuszczone przez rozdarte sklepienie budynku. Postanowiłam zachować częściowo taki stan ingerencji natury w architekturę i nadać wnętrzu dodatkową funkcję zimowego ogrodu.
„Projekt rewitalizacji fary gubińskiej”, makieta
© Martyna Jaworska
Istotną decyzją była rezygnacja z rekonstrukcji dachu i pójście za przykładem Biblioteki Uniwersytetu Warszawskiego oraz ingerencja w naturalny proces „ruinizacji”. Tym sposobem stworzyłam koncepcję opartego na ceglanych murach, ukrytego, szklanego dachu, przez który można obserwować niebo.
w miejscu dawnych organów znajduje się wertykalna klatka schodowa
© Martyna Jaworska
W miejscu dawnych organów zlokalizowałam wertykalną klatkę schodową, która podobnie jak one stanowi element dekoracyjny wnętrza. Naprzeciwko znalazła się trybuna z podwyższonym podestem na kształt prezbiterium. Wspomniana koncepcja odpowiada wizji przejścia od głównych drzwi kościoła, do ołtarza, co według konstruktorów dawnych świątyń gotyckich miało symbolizować drogę od narodzin do zbawienia, czyli od profanum do sacrum.
w nawach bocznych znajduje się biblioteka
© Martyna Jaworska
Główną nawę otaczają drzewa komponujące się w szereg gotyckich, strzelistych kolumn. W nawach bocznych widzimy między innymi biblioteczną ścianę, która wtapia się w ceglaną ścianę fary, a jest to tylko część zastosowanych we wnętrzu zmian.
autorka zaproponowała rewitalizację placu otaczającego farę
© Martyna Jaworska
Dodatkowo w ramach aneksu do dyplomu powstała koncepcja rewitalizacji placu otaczającego farę. Głównym założeniem projektu było stworzenie wielofunkcyjnej, uniwersalnej przestrzeni plenerowej odpowiadającej na potrzeby lokalnej społeczności oraz rady miasta. Istotnym aspektem stało się świadome połączenie wnętrza fary z otaczającym ją placem, który stanie się przedłużeniem funkcji zaproponowanego centrum kultury. Powstała koncepcja proponuje sposób turystycznego, kulturalnego i społecznego uatrakcyjnienia zaniedbanej tkanki architektonicznej i przywrócenia jej dawnej funkcji zabytkowego, tętniącego życiem centrum miasta.
najważniejsza była idea stworzenia użytkowej i funkcjonalnej „ruiny” katedry gotyckiej
© Martyna Jaworska
Ważnym aspektem pracy jest zwrócenie uwagi na interesujący historycznie i geograficznie rejon, problem degradacji tkanki miejskiej oraz wartości kulturalnych, społecznych i turystycznych miasta. W ramach projektu rozważana jest także interesująca kwestia charakteru, funkcji oraz znaczenia ruin i desakralizacji obiektów pokościelnych. Dokładne analizy dotyczące samego zjawiska ruiny, katedry gotyckiej oraz Gubina zawarłam w mojej pisemnej pracy dyplomowej: „Poetyka ruin, architektura transcendentna poza czasem”, co pozwoliło mi na zgłębienie tematu wykonywanego projektu.
Martyna JAWORSKA
Ilustracje: © Autorka
