Praca zgłoszona na konkurs
„Najlepszy Dyplom Architektura”
Świat współczesny podlega szybkim i niezwykłym przemianom. Jako społeczeństwo cieszymy się z rozwoju cywilizacji, jednak każda zmiana wpływa na funkcjonowanie pokoleń, zmienia się krajobraz społeczny. Kultura technologiczna oddzieliła od siebie zmysły, wzrok i słuch stały się uprzywilejowane w naszym społeczeństwie. Rozwijają się przestrzenie, miasta, w których brakuje równowagi w systemie sensorycznym. Współczesne odniesienia do zmysłu wzroku pozbawiają taktylnej gratyfikacji. Zmysł dotyku staje się niezaspokojonym. Dotknięcie przedmiotów, przestrzeni, obrazów jest niemożliwe, co wywołuje poczucie alienacji, utraty kontaktu ze społeczeństwem i otoczeniem. Żyjąc w stechnicyzowanym świecie, czujemy się wyobcowani, samotni.
symulacja zmysłów przez relaks
© Marika Stanisławska
Życie w pustce sensorycznej jest niemożliwe, nasze istnienie byłoby nieświadome. Dlatego ważne jest dążenie do równowagi doznań zmysłowych, by osiągnąć balans wewnętrzny, właściwy stan psychiczny i fizyczny organizmu.
atlas emocji, depresja i duma oraz szczęście i złość; ilustracja na podstawie map emocji prof. Lauri Nummenmaa
© Marika Stanisławska
Narządy zmysłów odgrywają istotną rolę w naszym życiu, nadają rzeczom znaczenie, tworząc podstawy wiedzy o świecie. Kanały zmysłowe współpracują z sobą, by umożliwić otrzymanie spójnego obrazu otaczającego świata i określają w nim własne miejsce. Wszystkie nasze zmysły „myślą” i strukturyzują związek ze światem. Za pomocą dotyku uświadamiamy sobie własne istnienie we wszechświecie, odkrywamy, czytamy trójwymiarowość, teksturę, kształt, temperaturę. Dotyk wyznacza granicę między rzeczywistością a iluzją. To, co odczuwamy dotykiem, ma wpływ na nasze emocje, zachowania i stan fizyczny. Dotyk jest przedłużeniem wszystkich zmysłów. Układ czuciowy stanowi graficzną mapę, z której można odczytać różnice, stopień odczuwania przedmiotów i przestrzeni. Schematy ciała pozwalają uświadomić nasze fizyczne „ja” i neuronalny obraz trójwymiarowości. Wykorzystując wiedzę naukową zaczerpniętą z neurologii i medycyny niekonwencjonalnej, postanowiłam zilustrować schematy ciała, które będą podstawą zaprojektowania bodźców stymulujących zmysł dotyku.
mapa taktylna ciała, ilustracja na podstawie schematów anatomicznych; izotermy i mapa czucia głębokiego. ilustracja na podstawie schematów anatomicznych
© Marika Stanisławska
Jednym z żywiołów jest powietrze. Jest wszechobecne, stanowi atmosferę ziemską otaczającą planetę. Jest nieoczywistą wartością dotyku. Niewidzialna substancja w moim założeniu staje się stymulatorem zmysłów. Będąc w otwartej przestrzeni, czujemy, jak wiatr opływa ciało, czujemy go na policzkach i wyobrażamy sobie, jak zarysowuje niewidzialny rysunek na skórze. Ta niewidzialna materialność pobudza receptory czuciowe. Dotyk oparty jest na doświadczeniu i reaktywności. Terapia dotykowa strumieniem powietrza pozwoli na integrację z ciałem i światem. Moc terapeutyczna dostarczy kontrolowaną ilość bodźców sensorycznych, w szczególności dotykowych oraz informacji wynikających z sytuacji otoczenia.
stymulacja zmysłu przez zabawę i deprywację
© Marika Stanisławska
Impulsy powietrzne powiązane są z mapami anatomicznymi oraz systemami taktylnymi i haptycznymi człowieka. Stymulację powietrzem można wykorzystać w formie zabawy, podczas odpoczynku w przestrzeni publicznej, ale i w gabinetach fizjoterapeutycznych. Proponowane rozwiązanie może stać się pomocne w odbieraniu sygnałów z otoczenia lub pomóc dotknąć sztuki.
dotykanie sztuki i stymulacja zmysłów przez zabawę
© Marika Stanisławska
Marika STANISŁAWSKA
Ilustracje: © Autorka
