Architektura i kultura
Architekturą przestrzeni kulturowych nazywamy obiekty użyteczności publicznej służące zaspokajaniu potrzeb w zakresie kultury, obejmujące wszystkie jej dziedziny, takie jak sztuka, muzyka, literatura, kinematografia, teatr etc.
czym jest architektura przestrzeni kulturowych?
To obiekty użyteczności publicznej służące zaspokajaniu potrzeb w zakresie kultury, obejmujące wszystkie jej dziedziny, takie jak sztuka, muzyka, literatura, kinematografia, teatr etc.
przykłady architektury przestrzeni kulturowych
Instytucje, za których pośrednictwem prowadzona jest działalność kulturalna, wymagająca adekwatnej infrastruktury, to przede wszystkim muzea i galerie, biblioteki i mediateki oraz wszelkie inne centra kultury, w tym miejsca, w których praktykowane są sztuki performatywne — domy kultury, opery, filharmonie, teatry, kina, a także amfiteatry i kompleksy festiwalowe.
kategorie obiektów architektury przestrzeni kulturowych (kryterium czasu powstania)
Budynki służące za gmachy instytucji kultury to adaptowane na te cele zabytki, obiekty i przestrzenie zmodernizowane lub współczesne realizacje od podstaw. Jeszcze w dwudziestym wieku zdawała się dominować tendencja do lokowania muzeów, oper i filharmonii oraz teatrów we wnętrzach historycznych, co w powszechnym mniemaniu kojarzone było z prestiżem i estymą. Jednak z czasem trend zaczął zanikać i utrzymał się jedynie selektywnie, jako wynik troski o spójność stylistyczną budowli z charakterem prezentowanych w niej ekspozycji i repertuaru. Szeroki oddźwięk sukcesów takich przedsięwzięć jak rewitalizacja Rotterdamu czy Muzeum Guggenheima w Bilbao zachęcił do eksperymentów z formą i bryłą, tym bardziej że kreatywność i innowacyjność nie są wcale z góry skazane na kolizję z triadą witruwiańską, lecz z powodzeniem mogą z nią koegzystować.
przeznaczenie i cele architektury przestrzeni kulturowych
Nadrzędną funkcją tego typu architektury — od początków jej istnienia — jest zapewnienie dostępu do kultury jej użytkownikom. Od drugiej połowy minionego stulecia zaczęto przy tym zwracać baczną uwagę na aspekt społeczny — o ile wcześniej nie wzbudzało kontrowersji, gdy uczestnictwo w kulturze nosiło znamiona elitaryzmu, to po przekroczeniu wskazanej cezury wyraźnie daje się zaobserwować dążenie do uczynienia obiektów architektury przestrzeni kulturowych jak najbardziej inkluzywnymi i dostępnymi dla wszystkich bez względu na zajmowany szczebel drabiny stratyfikacyjnej czy biologiczne ograniczenia organizmu (na przykład dysfunkcje narządu ruchu bądź wzroku). Dodatkowo odnotować należy przejawy mechanizmów adaptacyjnych architektury przestrzeni kulturowych do stylu życia współczesnych społeczeństw, na przykład biblioteki publiczne w centrach handlowych. W Polsce pierwsza taka placówka powstała w 2006 roku w Olsztynie, a następnie we Wrzeszczu i w Gliwicach.
Kolejne wyzwanie (z jakim aktualnie przychodzi zmierzyć się tego rodzaju architekturze) to zdolność wkomponowania się w tkankę smart city.
Ingarden & Ewý – autorskie biuro projektowe założone w roku 1998 przez krakowskich architektów Krzysztofa Ingardena i Jacka Ewý współpracujących ze sobą od ponad 20 lat – wcześniej w ramach biura JET Atelier, założonego w 1991 roku.
Domeną biura Ingarden & Ewý są nowatorskie projekty obiektów użyteczności publicznej, wśród których wymienić można Centrum Kongresowe ICE Kraków Congress Centre (2014), Małopolski Ogród Sztuki (2012), Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha zrealizowane we współpracy z japońskim architektem Aratą Isozaki (1994), ambasadę Polski w Tokio (2001), pawilon Polski na wystawie EXPO 2005 Aichi (2005) oraz wiele krakowskich obiektów: pawilon wystawowo-informacyjny Wyspiański 2000 (2007), centrum biurowe Rondo Business Park (2008), Ogród Doświadczeń w Parku Lotników (2008), biblioteka Uniwersytetu Papieskiego (2010).
Poza obiektami użyteczności publicznej w pracowni Ingarden & Ewý powstało wiele nieszablonowych, docenionych przez środowisko architektoniczne, inwestorów oraz użytkowników projektów mieszkaniowych, biurowych, handlowych oraz przemysłowych.