Spotkanie dwóch dziedzin: fizyki i architektury zaowocowało powstaniem nietypowej koncepcji o nazwie The Last Library of Humanity. Biblioteka położona na wyspie wulkanicznej, mieszcząca w sobie archiwum wiedzy ludzkiej, to projekt konkursowy autorstwa absolwentów i studenta Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie — Krzysztofa Afeltowicza, Nikoli Bukowieckiej i Michała Pietrusiewicza. Bazaltowy obiekt, zawierający najważniejsze informacje o ludzkości otrzymał III Nagrodę w konkursie Pavilion of Humanity: First Contact organizowanym przez platformę Buildner.
Wyzwaniem postawionym przed uczestnikami drugiej edycji konkursu Pavilion of Humanity: First Contact było zaprojektowanie obiektu zawierającego najlepsze i najbardziej doniosłe dokonania ludzkości, które w przypadku odwiedzenia nas przez pozazaziemskie formy życia, pozwoliłoby na przedstawienie osiągnięć naszej cywilizacji w jednej przestrzeni.
Organizatorzy nawiązali do Płytki Pioneera, umieszczone na pokładzie sond kosmicznych Pioneer 10 i Pioneer 11 w 1973 roku, opowiadające obrazkową historię ludzkości. Płytki pokryte złotem zawierały wygrawerowane rysunki nagiego mężczyzny i kobiety, Słońce i galaktyczne punkty orientacyjne, schematyczny diagram Układu Słonecznego oraz sondę kosmiczną. Rysunki te zostały zaprojektowane, aby dać istotom pozaziemskim podstawowe zrozumienie ludzkości i Ziemi. Tak samo jak rysunki na płytkach, konkursowy Pawilon Ludzkości powinien reprezentować ludzkość poprzez architekturę. Lokalizacją obiektu mogło być dowolne miejsce na Ziemi.
od lewej: Krzysztof Afeltowicz, Michał Pietrusiewicz, Nikola Bukowiecka,
© archiwum autorów, fotografia Michała Pietrusiewicza wykonana przez Aurelię Kołodziej
III Nagroda dla zespołu z Polski!
Zgłoszone z całego świata projekty ocieniało jury w składzie: Astrid Klein i Mark Dytham (Klein Dytham architecture), Bartosz Haduch (NArchitekTURA), Sebastian Letz (Milla & Partner), David Telerman (Atelier David Telerman), Kenrick Wong (OOA — Orient Occident Atelier). Przyznano trzy nagrody główne — I Nagrodę i Nagrodę Studencką otrzymał projekt Arrival, którego autorem jest Nikola Grujoski z Włoch). II Nagroda i nagroda za zrównoważony rozwój powędrowała do Mateja Gurki ze Słowacji za projekt The mile. Natomiast III Nagrodę za projekt The Last Library of Humanity zdobył interdyscyplinarny zespół studentów i absolwentów ZUT w składzie: Krzysztof Afeltowicz (architekt), Nikola Bukowiecka (fizyczka) i Michał Pietrusiewicz (student architektury ZUT).
Polacy zaprojektowali przestrzeń pełniącą funkcję biblioteki, archiwum wiedzy ludzkiej. Sześcienny, modułowy obiekt umieszczony jest na wulkanicznej wyspie w pobliżu równika, ze względu na dostęp do podstawowego materiału budowlanego — bazaltu, oraz potencjalnego miejsca do lądowania pozaziemskich gości.
To projekt, który wykorzystując proste, uniwersalne i czytelne środki, formy i materiały, tworzy unikalną przestrzeń pełną wrażeń, doznań i otwartą na różne interpretacje. Łączy przeszłość, teraźniejszość i przyszłość za pomocą modułowych elementów, które pozwalają na różne aranżacje przestrzeni i zmiany treści. Proste geometryczne formy kontrastują z otaczającą naturą — opisał projekt Bartosz Haduch.
Elastyczne repozytorium wiedzy opracowane w formie prostego modułu podstawowego. Wielokrotne użycie modułu tworzy miejsce komunikacji, które jest zarówno minimalistyczne, jak i transcendentne — ocenił Sebastian Letz.
lokalizacja pawilonu na wyspie
© Krzysztof Afeltowicz, Nikola Bukowiecka, Michał Pietrusiewicz
Biblioteka ludzkości na wyspie
Naszym pomysłem było zaprojektowanie przestrzeni pełniącej funkcję archiwum ludzkiej wiedzy. Forma zapisu informacji umieszczona jest w wykonanych ze złota rolkach (zwojach), które zamknięte są w granitowych sześcianach, budujących całą, przekształcalną strukturę przestrzenną. Wybór najszlachetniejszych materiałów na Ziemi jest odpowiedzią na główny problem przechowywania informacji — czas i rozkład. System kształtowania przestrzeni nawiązujący do struktury neuronowej mózgu jest odzwierciedleniem procesów zachodzących w rozwoju naszego gatunku — tłumaczy Michał Pietrusiewicz.
Konkursowy pawilon autorzy umieścili na odizolowanej, niewielkiej, pozostałości po wyspie wulkanicznej, w obszarze równikowym. Jak już wspominaliśmy, lokalizacja została podyktowana z uwagi na dostępność jej głównego materiału budowlanego — bazaltu, oraz w celu spełnienia wymagań dotyczących potencjalnego miejsca lądowania.
Wodne otoczenie, przeciwdziała pędowi lądującego statku kosmicznego oraz bierze pod uwagę efekt „overshootingu” — wyjaśniają autorzy.
nietypowa biblioteka została umieszczona na wyspie wulkanicznej
© Krzysztof Afeltowicz, Nikola Bukowiecka, Michał Pietrusiewicz
Wyspa sztucznie otoczona jest planktonem z rodziny Noctulicales, który w naturalnym procesie powoduje efekt bioluminescencji. W nocy pawilon staje się święcącym punktem na oceanie, tworząc analogię do latarni.
Projektowany budynek bazuje na teorii formy otwartej Oskara Hansensa, dążąc do jego przebudowy ad infinitum, nawiązując do procesu rozwoju rasy ludzkiej — dodają projektanci.
budynek jak połączenia neuronowe
Ze względu na najbardziej wydajny konstrukcyjnie kształt, elementem bazowym pawilonu jest sześcian. Jak tłumaczą autorzy, budynek uporządkowali, tworząc zespoły informacji zebranych i zbadanych przez ludzkość. Przechadzając się korytarzami, zwiedzający prowadzony jest poprzez symboliczne reprezentacje pomieszczeń, ukazujących znajdującą się w nich kategorię informacji.
wnętrze pawilonu, w okrągłych otworach znajdują się zwoje z informacjami
© Krzysztof Afeltowicz, Nikola Bukowiecka, Michał Pietrusiewicz
Przestrzenie składają się ze zbiorów złotych zwojów, a każdy z nich skrywa najważniejszą wiedzę z wybranego obszaru, zapisaną w postaci kodu binarnego — z uwagi na jego uniwersalność i łatwość unifikacji matematycznej i komputacyjnej. W celu ułatwienia odczytu, bez względu na rodzaj technologii używanej przez obserwatora (niezależnie od tego czy jest to technologia lidar, czy organ sensoryczny, taki jak oczy), kod binarny wyryty jest w postaci wywierconych na wylot otworów na złotych ścianach. Każde pomieszczenie reprezentujące neuron połączone jest z innym korytarzem (ścieżką neuronową), tworząc logiczną kompozycję, na wzór tego jak wspomnienia tworzone są w ludzkim mózgu — opisują laureaci konkursu.
W procesie projektowym autorzy postawili na współczesne podejście do kategoryzowania wiedzy, pozwalające na połączenie różnych gałęzi nauki i dorobku kulturowego, zbierając pozornie rozłączne zjawiska, w jedną przestrzeń, będącą próbą ukazania ludzkiej jednostki.
minimalistyczne wnętrze pawilonu
© Krzysztof Afeltowicz, Nikola Bukowiecka, Michał Pietrusiewicz
złote zwoje z informacją
Każdy ze złotych zwojów nadziurkowany jest w sposób reprezentujący różne informacje, zakodowane w postaci wspomnianego już kodu binarnego — w myśl „karty dziurkowanej”. Reprezentatywnym przykładem jest pokój zawierający zwoje dotyczące życia, jakie znamy, od jego najbardziej fundamentalnego poziomu — RNA.
Schemat projektowy i transkrypcji procesów RNA (prawy dolny róg) oraz wizualizacja zwojów
© Krzysztof Afeltowicz, Nikola Bukowiecka, Michał Pietrusiewicz
Na rysunkach zaprezentowaliśmy procesy takie, jak transkrypcja RNA i translacja do aminokwasów, budujących białka. Szeroka kategoria, jaką jest „życie”, zawierają korelacje neuronów z elementami sieci neuronowych, z uwagi na ich szerokie wykorzystanie we współczesnym podejściu do modelowania, analiz fizycznych, biologicznych zjawisk oraz ich połączeń — synaps. To podejście jest widoczne w całym projekcie — ukrytym w strukturze pawilonu. Powyższy przykład łączy biologię, chemię, fizjologię i fizykę, które wspólnie dają początek żywym organizmom i przeprowadzanym przez nie procesom — objaśniają Krzysztof, Nikola i Michał.
Poczytajcie także o projekcie pawilonu z przesłaniem — Inferno XXI, za który Sebastian Kawalec z Politechniki Wrocławskiej otrzymał wyróżnienie w konkursie Waste Pavilion.
