Do Politechniki Białostockiej przyjechało blisko 40 studentów i studentek oraz 15 wykładowców i wykładowczyń z partnerskich uczelni zagranicznych (z Hiszpanii, Portugalii, Włoch, Rumunii i Litwy). W dniach 1-5 lipca 2024 roku uczestniczyli w zajęciach dwóch międzynarodowych szkół letnich. Ich tematy dotyczyły niezwykle aktualnych ze względu na zmiany klimatyczne zagadnień: budownictwa zrównoważonego oraz architektury wernakularnej, zakorzenionej w lokalnych tradycjach budownictwa.
Fot. Dariusz Piekut
Zrównoważone budownictwo to temat, na którym skupia się obecnie cały świat. Chodzi o to, żeby budować w sposób ekologiczny, przyjazny środowisku, ale również przyjazny użytkownikowi. Właśnie te zagadnienia poruszamy w kolejnej międzynarodowej szkole letniej w Politechnice Białostockiej. Nasza propozycja cieszy się coraz większym zainteresowaniem wśród młodych inżynierów z całego świata. Zajęcia polegają na wymianie doświadczeń, praktycznych warsztatach oraz prezentacji naszych osiągnięć w tej dziedzinie, bo doświadczenia przyjeżdżających są zupełnie inne — mówi prof. Dorota Anna Krawczyk, prorektora ds. współpracy międzynarodowej w Politechnice Białostockiej oraz koordynatorka szkoły.
Koncepcja zrównoważonego budownictwa zawiera działania, procesy oraz praktyki budowlane, wspierające środowisko pod względem ekonomicznym, społecznym oraz środowiskowym. Naukowcy Wydziału Budownictwa i Nauk o Środowisku Politechniki Białostockiej od lat pogłębiają wiedzę w tym obszarze i mają na tym polu znaczące osiągnięcia. Ich chęć dzielenia się doświadczeniem była magnesem dla 19 studentów i studentek z Hiszpanii, Włoch i Litwy, 2 studentów polskich oraz 9 wykładowców i wykładowczyń z uczelni zagranicznych. Podczas tygodniowego kursu stacjonarnego w Politechnice Białostockiej mieli okazję poznać zrównoważone budownictwo zarówno od strony projektowej, jak i wykonawczej, czyli instalacji odpowiednich systemów inżynierii środowiska oraz wkomponowania obiektów architektury pasywnej w przestrzeń przyjazną użytkownikowi, a także finansowych aspektów całości. Tę wiedzę uzupełnią zajęcia online.
Fot. Dariusz Piekut
Tematem przewodnim drugiej międzynarodowej szkoły letniej w Politechnice Białostockiej była architektura wernakularna, czyli zakorzeniona w lokalnych tradycjach budownictwa. To nowa i oryginalna propozycja w ofercie tzw. Blended Intensive Programme, realizowanych przez PB w ramach Programu Erasmus +. Skorzystało z niej 20 studentów i studentek oraz 6 wykładowców z uczelni z Hiszpanii, Portugalii, Włoch, Rumunii i Litwy.
Podczas kursu dedykowanego architekturze wernakularnej skupiliśmy się się na omówieniu wielopokoleniowej tradycji budownictwa drewnianego ciągle żywego na Podlasiu. Studentom z Hiszpanii, Portugalii, Włoch, Litwy i Rumunii przybliżyliśmy charakterystykę różnych obszarów naszego regionu. To dla nich ciekawe doświadczenie, ponieważ w innych zakątkach Europy architektura wernakularna opiera się na konstrukcjach kamiennych lub ceglanych — wyjaśnia dr Dorota Gawryluk z Wydziału Budownictwa i Nauk o Środowisku, koordynatorka szkoły.
Fot. Dariusz Piekut
Na atuty architektury wernakularnej powinniśmy zwrócić szczególną uwagę podczas obserwowanych obecnie zmian klimatycznych. Warto sięgać do tradycji naszych przodków, ale też dzielić się doświadczeniami z mieszkańcami różnych państw, regionów i stref klimatycznych. Co ważne, mamy na Podlasiu wspaniały przykład tego, jak architektura wernakularna może być inspiracją w tworzeniu innowacji budowlanych. W tym kontekście omawiamy produkcję domów modułowych w fabryce Unihouse w Bielsku Podlaskim. Cofamy się do tradycji, aby zrozumieć, dlaczego drewno w naszym regionie było optymalnym materiałem budowlanym, a także po to, żeby to drewno w świetny sposób wykorzystać w architekturze współczesnej — dodaje dr Dorota Gawryluk.
Podlaska architektura wernakularna — drewniana od lat znajduje się w centrum zainteresowań naukowo-badawczych pracowników Wydziału Architektury Politechniki Białostockiej. Wiedza w tym zakresie rozwijana jest w formie studiów nad zabytkami regionalnego budownictwa drewnianego, a także w formie monografii o roli drewna jako materiału budowlanego. Wydział organizuje też konkurs „Drewno w architekturze”, promujący najciekawsze prace dyplomowe, których autorzy i autorki — absolwenci kierunków architektonicznych z całego kraju — postawili w swoich projektach na drewno.
Fot. Dariusz Piekut
O ogromnym potencjale architektury drewnianej świadczy też sukces, który na Światowej Wystawie EXPO 2020 w Dubaju odniósł Polski Pawilon. Wśród jego projektantów był Michał Czerwiński, absolwent Wydziału Architektury Politechniki Białostockiej i architekt w WXCA – pracownia architektoniczna. Polska wizytówka na EXPO, w całości wykonana z drewna, zdobyła pierwsze miejsce w kategorii dużych pawilonów w konkursie World Expo Awards organizowanym przez EXHIBITOR Magazine. Została też doceniona przez Biuro Wystaw Światowych — Bureau International des Expositions w kategorii „interior design”. Po przeniesieniu do kraju Pawilon Polski już jako Xylopolis Centrum Sztuki i Nauki o Drewnie ma szansę stać się atrakcją turystyczną Podlasia.
Poza udziałem w wykładach i zajęciach laboratoryjnych uczestnicy i uczestniczki szkół letnich w Politechnice Białostockiej zwiedzali Białystok i Podlasie. Odbyli wizytę studyjną w fabryce firmy Unihouse w Bielsku Podlaskim, która jest pionierem na polskim rynku w produkcji nowoczesnych budynków modułowych w szkielecie drewnianym. Idąc szlakiem podlaskiej architektury drewnianej, zwiedzili Podlaskie Muzeum Kultury Ludowej, Bielsk Podlaski, szlak Krainy Otwartych Okiennic oraz Supraśl. Korzystali także z dodatkowej oferty zajęć sportowych i gier integracyjnych. Wsparcie administracyjne zapewnił Dział Mobilności i Obsługi Umów Międzynarodowych Politechniki Białostockiej.
Fot. Dariusz Piekut