Architektura obiektów zdrowia
W niniejszym dziale portalu A&B prezentujemy najlepsze projekty i realizacje z zakresu architektury zdrowia z całego świata — nowoczesne projekty szpitali, klinik, przychodni, idąca z duchem czasu architektura wnętrz obiektów lecznictwa, centra opieki, ośrodki zdrowia, komfortowe centra medyczne.
nowoczesne obiekty służby zdrowia
Współczesna architektura szpitali, przychodni, to nie tylko ergonomia i projektowanie z myślą o osobach starszych, niepełnosprawnych. Komfort użytkowania jest podstawą, jednak idąc za wywodzącą się ze starożytności, holistyczną koncepcją zdrowia — architektura może być także widziana jako czynnik wzmacniający skuteczność procesów terapeutycznych i przyspieszający powrót sił witalnych. Architektura lecznictwa musi dziś sprostać bardzo skomplikowanemu zadaniu — zapewnić podstawy funkcjom uzdrowiskowym i nadążać za duchem czasu. Nowoczesne przychodnie, szpitale, ośrodki zdrowia, czy domy opieki, muszą dziś czerpać ze swej wielowiekowej tradycji i łączyć ją z najnowszą myślą technologiczną i galopującą medycyną.
architektura lecznictwa dla starzejącego się społeczeństwa
Wraz ze starzejącym się społeczeństwem znaczenie obiektów służby zdrowia w najbliższej przyszłości znacznie wzrośnie. Jak w przypadku ufundowanego przez Ludwika XIV Pałacu Inwalidów w centrum Paryża, budowa szpitala może stać się nawet aktem politycznym. Środowisko przestrzeni lecznictwa jest bardzo specyficzne i wymaga delikatnego, indywidualnego podejścia. Chory jest często oderwany od znanego mu środowiska i relacji — wiąże się to z bezsilnością, niepewnością, a nawet stanami lękowymi. Dobre rozwiązanie kwestii urbanistycznych i architektonicznych może zdecydowanie zmniejszyć te negatywne aspekty i zapewnić dobrą scenerię do rekonwalescencji.
terapeutyczny wymiar architektury
Jak pisze w 1859 r. F. Nightingale, prekursorka nowoczesnej myśli szpitalnej: pierwszym zadaniem szpitala jest nie zadawać szkód pacjentowi. Jednak dobrze zaprojektowany oddział powinien nie tylko wspomagać proces leczenia chorób, czy łagodzić stres hospitalizacji, ale być autonomicznym czynnikiem leczącym. Podstawowe kwestie to umeblowanie pokoju, które powinno być elastyczne, dając choremu możliwość personalizacji przestrzeni, dekorując ją, obrazami czy pamiątkami rodzinnymi, aż po własne meble. Przy czym należy zawsze pamiętać o podstawowej potrzebie prywatności, bezpieczeństwa i poszanowaniu prawa do intymności i godności.
podstawowe zasady projektowania szpitali
Specyfika projektowania obiektów lecznictwa to rygorystyczne wymogi, normy sanitarne i techniczne, restrykcyjne wytyczne — określone wymiary łóżka, maksymalna ilość pacjentów w pokoju, naturalne oświetlenie. Intensywna eksploatacja budynków to kolejna trudność w projektowaniu, które staje się skomplikowanym i odpowiedzialnym zadaniem. Układ funkcjonalny powinien unikać sztywnych rozwiązań, architekt musi działać na pograniczu dziedzin, szukać połączeń z przyrodą. Wnętrza powinny być jasne i możliwie przestronne. Warto także pamiętać o pięknie zaaranżowanych przestrzeni interakcji społecznych i pokojach spotkań z rodziną, najlepiej ulokowanych na ostatnich piętrach budynku z pięknym widokiem z oknem.
Kierownik działu projektów zewnętrznych i wystaw w Narodowym Instytucie Architektury i Urbanistyki. Współzałożyciel krakowskiego stowarzyszenia Przestrzeń-Ludzie-Miasto i członek rady Fundacji Instytut Architektury. Brał udział w przygotowaniu wystaw (m.in. „Za-mieszkanie 2012. Miasto ogrodów, miasto ogrodzeń”, „Figury niemożliwe” - Pawilon Polski na 14. Biennale Architektury w Wenecji, „Transformacja. Przestrzenie wolności", „Tożsamość. 100 lat polskiej architektury”) i projektów edukacyjnych, koordynator projektów Krakowski Szlak Modernizmu i Pomoszlaku. Architekt, absolwent Wydziału Architektury Politechniki Krakowskiej, stypendysta rządu francuskiego na Ecole Nationale Supérieure d’Architecture de Paris-Belleville. Studiował także w Amsterdamie i Kopenhadze.
[fot. Grzegorz Karkoszka / Exercising modernity]
