Zespół studentów architektury z Politechniki Krakowskiej podczas praktyk w studiu „Wizja”, odbywających się pod opieką Stanisława Deńki, opracował koncepcję miasta metropolitalnego.
Projekt zakłada zmianę urbanistyki Krakowa na kształt miasta policentrycznego zwartego, poprzez utworzenie centrów satelickich wokół Starego Miasta.
połączenie dzielnic
Opierając się na założeniach miasta policentrycznego, architekt Stanisław Deńko zaproponował modernizację Nowej Huty (pełniącej obecnie rolę sypialni miasta) oraz stworzenie nowego centrum na terenach Rybitw i Bieżanowa. Połączenie tych dwóch obszarów poprzez stworzenie nowej osi północ–południe, będącej przedłużeniem osi alei Róż, stało się głównym tematem projektu, nad którym pracowali stażyści.
Oś Nowa Huta — Bieżanów
© Stanisław Deńko, stażyści: Magdalena Sznajder,
Katarzyna Mierzwińska, Mateusz Wieczorek, Wojtek Zakrzewski
osie kompozycji
Studenci po wykonaniu wizji lokalnej wyłonili główne osie kompozycyjne, na których bazuje projekt. Najważniejszymi elementami stały się Wisła wraz z wałami, oś nowohucka oraz zieleń Lasku Mogilskiego i Łęgowskiego. Przypisano im drogi główne i zbiorcze oraz infrastrukturę — linie tramwajowe, monorail, kolej aglomeracyjną oraz PRT (Personal Rapid Transit — środek komunikacji osobistej).
zieleń miejska
Zaproponowany pas zieleni niskiej połączył formą naturalnego łęgu Łąki Nowohuckie z terenami wokół oczyszczalni ścieków na Bieżanowie. Stażyści zaprojektowali również kanały wprowadzające wodę bezpośrednio do przestrzeni miasta. Obszary zielone zostały poszerzone poprzez korytarze ekologiczne prowadzone na osi wschód–zachód, pomagające w wietrzeniu miasta.
nowa zabudowa
Istniejącą zabudowę Nowej Huty oraz obszarów elektrociepłowni Łęg i oczyszczalni ścieków Bieżanów studenci uzupełnili o nowe obiekty. W ich projekcie Nowa Huta została zmodernizowana, a Bieżanów zyskał nowe centrum zlokalizowane na terenach dzisiejszych niewykorzystanych bocznic kolejowych. Tereny przyległe do dróg wypełniono zabudową o wysokiej intensywności i mieszanej funkcji, a pozostałe zabudową mieszkaniową.
strefa rekreacji nad Wisłą
© Stanisław Deńko, stażyści: Magdalena Sznajder,
Katarzyna Mierzwińska, Mateusz Wieczorek, Wojtek Zakrzewski
bulwary wiślane
Szczególną uwagę projektujący poświęcili terenom bulwarów wiślanych, łącząc północny brzeg Wisły z południowym dwiema kładkami pieszymi. Wprowadzili także dwa obszary rekreacji aktywnej i biernej. Uwzględniają one zarówno bieżnie, korty, boiska, orliki czy kanał kajakarski, jak i przestrzenie przeznaczone na wydarzenia kulturalne, amfiteatr oraz plażę miejską.
Poprzez podniesienie ścieżek i kładek ponad poziom terenu studenci uniknęli nadmiernej ingerencji w naturalny łęg.
Projekt Stanisława Deńki, nad którym pracowała grupa studentów w składzie: Magdalena Sznajder, Katarzyna Mierzwińska, Mateusz Wieczorek i Wojtek Zakrzewski, pokazuje, że oprócz budowania kolejnych deweloperskich osiedli mieszkaniowych na obrzeżach Krakowa istnieją też inne możliwości polegające, na rozwinięciu, uporządkowaniu i połączeniu istniejących dzielnic.
Praca została zaprezentowana podczas Międzynarodowego Biennale Architektonicznego Kraków 2019.
oprac.: Dobrawa Bies
ilustracje dzięki uprzejmości Stanisława Deńki, Magdaleny Sznajder,
Katarzyny Mierzwińskiej, Mateusza Wieczorka i Wojtka Zakrzewskiego
