Wymagania przeciwpożarowe dla palenisk i instalacji. Warunki techniczne

Wymagania przeciwpożarowe dla palenisk i instalacji

§ 265.
1. Palenisko powinno być umieszczone na podłożu niepalnym o grubości co najmniej 0,15 m, a przy piecach metalowych bez nóżek — 0,3 m. Podłoga łatwo zapalna przed drzwiczkami palenisk powinna być zabezpieczona pasem materiału niepalnego o szerokości co najmniej 0,3 m, sięgającym poza krawędzie drzwiczek co najmniej po 0,3 m.

2. Palenisko otwarte może być stosowane tylko w pomieszczeniu, w którym nie występuje zagrożenie wybuchem, w odległości co najmniej 0,6 m od łatwo zapalnych części budynku. W pomieszczeniach ze stropem drewnianym palenisko otwarte powinno mieć okap wykonany z materiałów niepalnych, wystający co najmniej 0,3 m poza krawędź paleniska.

3. Piec metalowy lub w ramach metalowych, rury przyłączeniowe oraz otwory do czyszczenia powinny być oddalone od łatwo zapalnych, nieosłoniętych części konstrukcyjnych budynku co najmniej 0,6 m, a od osłoniętych okładziną z tynku o grubości 25 mm lub inną równorzędną okładziną — co najmniej 0,3 m.

4. Piec z kamienia, cegły, kafli i podobnych materiałów niepalnych oraz przewody spalinowe i dymowe powinny być oddalone od łatwo zapalnych, nieosłoniętych części konstrukcyjnych budynku co najmniej 0,3 m, a od osłoniętych okładziną z tynku o grubości 25 mm na siatce albo równorzędną okładziną — co najmniej 0,15 m.

§ 266.
1. Przewody spalinowe i dymowe powinny być wykonane z wyrobów niepalnych.

2. Przewody lub obudowa przewodów spalinowych i dymowych powinny spełniać wymagania określone w Polskiej Normie dotyczącej badań ogniowych małych kominów.

3. Dopuszcza się wykonanie obudowy, o której mowa w ust. 2, z cegły pełnej grubości 12 cm, murowanej na zaprawie cementowo-wapiennej, z zewnętrznym tynkiem lub spoinowaniem.

4. Między wylotem przewodu spalinowego i dymowego a najbliższym skrajem korony drzew dorosłych należy zapewnić zachowanie odległości co najmniej 6 m, z zastrzeżeniem § 271 ust. 8.

§ 267.
1. Przewody wentylacyjne powinny być wykonane z materiałów niepalnych, a palne izolacje cieplne i akustyczne oraz inne palne okładziny przewodów wentylacyjnych mogą być stosowane tylko na zewnętrznej ich powierzchni w sposób zapewniający nierozprzestrzenianie ognia.

1a.⁹⁾ Przepisu ust. 1 nie stosuje się do budynków mieszkalnych jednorodzinnych stanowiących jeden lokal mieszkalny.

1b.⁹⁾ W budynkach mieszkalnych jednorodzinnych, w których wydzielono dwa lokale mieszkalne albo jeden lokal mieszkalny i lokal użytkowy, oraz w budynkach mieszkalnych wielorodzinnych, w obrębie jednego lokalu mieszkalnego, dopuszcza się stosowanie przewodów wentylacyjnych o klasie reakcji na ogień co najmniej E pod warunkiem zainstalowania w miejscu przejścia przewodów wentylacyjnych przez przegrody wydzielające lokal mieszkalny lub lokal użytkowy:

1) w budynkach niskich (N) i średniowysokich (SW) — zabezpieczenia ogniochronnego o klasie odporności ogniowej co najmniej E I 30;

2) w budynkach wysokich (W) i wysokościowych (WW) — przeciwpożarowej klapy odcinającej o klasie odporności ogniowej co najmniej E I S 60.

2. Dopuszcza się w budynkach PM, z wyjątkiem garaży, wykonanie przewodów wentylacyjnych nierozprzestrzeniających ognia, pod warunkiem że nie są one prowadzone przez drogi ewakuacyjne oraz nie przepływa nimi powietrze o temperaturze powyżej 85°C lub zanieczyszczenia mogące się odkładać.

3. Odległość nieizolowanych przewodów wentylacyjnych od wykładzin i powierzchni palnych powinna wynosić co najmniej 0,5 m.

4.¹⁰⁾ Drzwiczki rewizyjne stosowane w kanałach i przewodach wentylacyjnych powinny być wykonane z materiałów o klasie reakcji na ogień co najmniej odpowiadającej klasie reakcji na ogień kanałów i przewodów wentylacyjnych, w których drzwiczki zostaną zainstalowane.

5. W kuchni lub w aneksie kuchennym w mieszkaniu dopuszcza się stosowanie przewodów wentylacji wywiewnej z materiałów co najmniej trudno zapalnych.

6. Elastyczne elementy łączące, służące do połączenia sztywnych przewodów wentylacyjnych z elementami instalacji lub urządzeniami, z wyjątkiem wentylatorów, powinny być wykonane z materiałów co najmniej trudno zapalnych, posiadać długość nie większą niż 4 m, przy czym nie powinny być prowadzone przez elementy oddzielenia przeciwpożarowego.

7. Elastyczne elementy łączące wentylatory z przewodami wentylacyjnymi powinny być wykonane z materiałów co najmniej trudno zapalnych, przy czym ich długość nie powinna przekraczać 0,25 m.

8. Izolacje cieplne i akustyczne zastosowane w instalacjach: wodociągowej, kanalizacyjnej i ogrzewczej powinny być wykonane w sposób zapewniający nierozprzestrzenianie ognia.

§ 268.
1. Instalacje wentylacji mechanicznej i klimatyzacji w budynkach, z wyjątkiem budynków jednorodzinnych i rekreacji indywidualnej, powinny spełniać następujące wymagania:

1) przewody wentylacyjne powinny być wykonane i prowadzone w taki sposób, aby w przypadku pożaru nie oddziaływały siłą większą niż 1 kN na elementy budowlane, a także aby przechodziły przez przegrody w sposób umożliwiający kompensacje wydłużeń przewodu;

2) zamocowania przewodów do elementów budowlanych powinny być wykonane z materiałów niepalnych, zapewniających przejęcie siły powstającej w przypadku pożaru w czasie nie krótszym niż wymagany dla klasy odporności ogniowej przewodu lub klapy odcinającej;

3) w przewodach wentylacyjnych nie należy prowadzić innych instalacji;

4) filtry i tłumiki powinny być zabezpieczone przed przeniesieniem się do ich wnętrza palących się cząstek;

5) maszynownie wentylacyjne i klimatyzacyjne w budynkach mieszkalnych średniowysokich (SW) i wyższych oraz w innych budynkach o wysokości powyżej dwóch kondygnacji nadziemnych powinny być wydzielone ścianami o klasie odporności ogniowej co najmniej E I 60 i zamykane drzwiami o klasie odporności ogniowej co najmniej E I 30; nie dotyczy to obudowy urządzeń instalowanych ponad dachem budynku. OPINIA NR ZR 46

2. Dopuszcza się instalowanie w przewodzie wentylacyjnym nagrzewnic elektrycznych oraz nagrzewnic na paliwo ciekłe lub gazowe, których temperatura powierzchni grzewczych przekracza 160°C, pod warunkiem zastosowania ogranicznika temperatury, automatycznie wyłączającego ogrzewanie po osiągnięciu temperatury powietrza 110°C oraz zabezpieczenia uniemożliwiającego pracę nagrzewnicy bez przepływu powietrza.

3. Dopuszcza się zainstalowanie w przewodzie wentylacyjnym wentylatorów i urządzeń do uzdatniania powietrza pod warunkiem wykonania ich obudowy o klasie odporności ogniowej E I 60.

4. Przewody wentylacyjne i klimatyzacyjne w miejscu przejścia przez elementy oddzielenia przeciwpożarowego powinny być wyposażone w przeciwpożarowe klapy odcinające o klasie odporności ogniowej równej klasie odporności ogniowej elementu oddzielenia przeciwpożarowego z uwagi na szczelność ogniową, izolacyjność ogniową i dymoszczelność (E I S), z zastrzeżeniem ust. 5.

5. Przewody wentylacyjne i klimatyzacyjne samodzielne lub obudowane prowadzone przez strefę pożarową, której nie obsługują, powinny mieć klasę odporności ogniowej wymaganą dla elementów oddzielenia przeciwpożarowego tych stref pożarowych z uwagi na szczelność ogniową, izolacyjność ogniową i dymoszczelność (E I S) lub powinny być wyposażone w przeciwpożarowe klapy odcinające zgodnie z ust. 4.

6. W strefach pożarowych, w których jest wymagana instalacja sygnalizacyjno-alarmowa, przeciwpożarowe klapy odcinające powinny być uruchamiane przez tę instalację, niezależnie od zastosowanego wyzwalacza termicznego.

§ 269.
1. W pomieszczeniach zagrożonych wybuchem należy stosować urządzenia wstrzymujące automatycznie pracę wentylatorów w razie powstania pożaru i sygnalizujące ich wyłączenie, jeżeli działanie wentylatorów mogłoby przyczynić się do jego rozprzestrzeniania.

2. W pomieszczeniach zagrożonych wybuchem należy stosować oddzielną dla każdego pomieszczenia instalację wyciągową.

3. Usytuowanie wentylacyjnych otworów wyciągowych powinno uwzględniać gęstość względną par cieczy i gazów występujących w pomieszczeniu w stosunku do powietrza oraz przewidywany kierunek ruchu zanieczyszczonego powietrza.

4. W pomieszczeniach, w których mogą występować palne pyły, tworzące z powietrzem mieszaniny wybuchowe, otwory wentylacji nawiewnej powinny być usytuowane oraz wykonane tak, aby nie powodowały unoszenia pyłów osiadłych.

5. Filtry, komory pyłowe i cyklony do palnych pyłów powinny być zlokalizowane w pomieszczeniach wydzielonych elementami oddzielenia przeciwpożarowego lub też na zewnątrz budynku, w miejscu bezpiecznym dla tych urządzeń oraz dla otoczenia.

6. Wymagania, o których mowa w ust. 5, nie dotyczą przypadków uzasadnionych względami technologicznymi, w których filtry, komory pyłowe i cyklony stanowią bezpośrednie wyposażenie urządzeń i agregatów produkcyjnych.

7. Przewody wentylacyjne przed miejscem wprowadzenia do komór pyłowych i cyklonów powinny być wyposażone w urządzenia zapobiegające przeniesieniu się ognia.

8. Komory pyłowe i cyklony dla pyłów tworzących z powietrzem mieszaniny wybuchowe powinny być wyposażone w klapy lub przepony przeciwwybuchowe, zabezpieczające konstrukcję cyklonu i komory, a także konstrukcję budynku przed skutkami wybuchu.

§ 270.
1. Instalacja wentylacji oddymiającej powinna: Opinia nr ZR 123

1) usuwać dym z intensywnością zapewniającą, że w czasie potrzebnym do ewakuacji ludzi na chronionych przejściach i drogach ewakuacyjnych nie wystąpi zadymienie lub temperatura uniemożliwiające bezpieczną ewakuację;

2) mieć stały dopływ powietrza zewnętrznego uzupełniającego braki tego powietrza w wyniku jego wypływu wraz z dymem.

2. Przewody wentylacji oddymiającej, obsługujące:

1) wyłącznie jedną strefę pożarową, powinny mieć klasę odporności ogniowej z uwagi na szczelność ogniową i dymoszczelność — E600 S, co najmniej taką jak klasa odporności ogniowej stropu określona w § 216, przy czym dopuszcza się stosowanie klasy E300 S, jeżeli wynikająca z obliczeń temperatura dymu powstającego w czasie pożaru nie przekracza 300°C;

2) więcej niż jedną strefę pożarową, powinny mieć klasę odporności ogniowej E I S, co najmniej taką jak klasa odporności ogniowej stropu określona w § 216.

3. Klapy odcinające do przewodów wentylacji oddymiającej, obsługujące:

1) wyłącznie jedną strefę pożarową, powinny być uruchamiane automatycznie i mieć klasę odporności ogniowej z uwagi na szczelność ogniową i dymoszczelność — E600 S AA, co najmniej taką jak klasa odporności ogniowej stropu określona w § 216, przy czym dopuszcza się stosowanie klasy E300 S AA, jeżeli wynikająca z obliczeń temperatura dymu powstającego w czasie pożaru nie przekracza 300°C;

2) więcej niż jedną strefę pożarową, powinny być uruchamiane automatycznie i mieć klasę odporności ogniowej E I S AA, co najmniej taką jak klasa odporności ogniowej stropu określona w § 216.

4. Wentylatory oddymiające powinny mieć klasę: Opinia nr ZR 123

1) F600 60, jeżeli przewidywana temperatura dymu przekracza 400°C;

2) F400 120 w pozostałych przypadkach, przy czym dopuszcza się inne klasy, jeżeli z analizy obliczeniowej temperatury dymu oraz zapewnienia bezpieczeństwa ekip ratowniczych wynika taka możliwość.

5. Klapy dymowe w grawitacyjnej wentylacji oddymiającej powinny mieć klasę:

1) B300 30 — dla klap otwieranych automatycznie;

2) B600 30 — dla klap otwieranych wyłącznie w sposób ręczny.

9) Dodany przez § 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Rozwoju i Technologii z dnia 31 stycznia 2022 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. poz. 248), które weszło w życie z dniem 17 lutego 2022 r.

10) W brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 2 rozporządzenia, o którym mowa w odnośniku 9.

Interpretacje zapisów ustawy

Opinie ekspertów i rzeczoznawców

opinia

Wojciech Dobrzański

Koordynator Zespołu Rzeczoznawców przy Radzie Małopolskiej Okręgowej IARP

30 stycznia '17

OPINIA nr ZR 46: Maszynownia klimatyzacyjna lub wentylacyjna

odnośnik do zapisu ustawy:

Treść zapytania

1. Co należy rozumieć poprzez „maszynownia klimatyzacyjna lub wentylacyjna”

Prawo budowlane nie definiuje pojęcia maszynowni, Jedyną definicję podaje Słownik Języka Polskiego, który wyjaśnia, że maszynownia to „duże pomieszczenie dla maszyn i urządzeń”. Definicja ta o tyle nie jest jednoznaczna, że brak jest dookreślenie słowa „duże”. Korzystanie z definicji zaczerpniętej z w/w słownika, oznacza możliwość zastosowanie w pomieszczeniach o podstawowej funkcji innej niż obudowa maszyn i urządzeń np. w biurach, szatniach, laboratoriach, sanitariatach wymienników wentylacyjnych i rekuperatorów bez czynnika grzewczego luz z czynnikiem grzewczym+ w przestrzeni sufitu podwieszonego. Taki wymiennik o wymiarach np. 1×2×0,5 m stanowi 1/50 lub 1/100 objętości pomieszczenia. Proszę o wyjaśnienie, czy opisane powyżej zastosowanie rekuperatora — wymiennika powietrza w przestrzeni sufitu podwieszanego oznacza, że pomieszczenie należy nazwać maszynownią ze wszystkimi tego konsekwencjami?

2. Proszę o wyjaśnienie zapisu § 268.3.

Czy powyższy zapis oznacza, że każdy wentylator wymaga obudowy EI?

Jak miałaby być realizowana taka obudowa?

Czy wymagana byłaby klapa ppoż. na wylocie i wlocie takiego wentylatora?

Jeśli tak, to czy oznaczałoby to konieczność montażu takiego rozwiązania np.: w okapie kuchennym, prostej wentylacji wywiewnej z pomieszczeń, w szafie sterowniczej urządzeń elektrycznych?

Wyjaśnienie tej wątpliwości jest ważne ze względu na całkowitą rozbieżność dosłownej znaczenia przepisu § 268.3. od stosowanej praktyki. W sprzedaży nie występują wyroby budowlane spełniające wymogi § 268.3. Jeżeli uzna się, że wspomniany przepis nie dotyczy okapów kuchennych i wentylatorów ściennych montowanych w „przewodzie wentylacyjnym” to, w jakich okolicznościach przywołany przepis miałby być realizowany?

Równocześnie analiza przepisów obowiązujących w innych krajach UE nie wskazuje na żadne inne podobny przepis, do którego można by nawiązać. Występuję klasyczne wydzielenia ppoż. na granicach strefy pożarowej, ale nie na każdym wentylatorze.

Jak miałaby być realizowana obudowa p.poż. wentylatorów montowanych wewnątrz innego urządzenia?

Czy poprzez wentylator należy rozumieć łopaty śmigła napędzającego powietrze, czy może sam silnik, a jeśli silnik, to czy tylko elektryczny?

Podstawa prawna

Dz.U.2015.1422 j.t. Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.

Stan prawny

Ad. 1.

Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie — § 268 ust. 1 pkt 5. stanowi, że:

1. Instalacje wentylacji mechanicznej i klimatyzacji w budynkach, z wyjątkiem budynków jednorodzinnych i rekreacji indywidualnej, powinny spełniać następujące wymagania:
[…]

5) maszynownie wentylacyjne i klimatyzacyjne w budynkach mieszkalnych średniowysokich (SW) i wyższych oraz w innych budynkach o wysokości powyżej dwóch kondygnacji nadziemnych powinny być wydzielone ścianami o klasie odporności ogniowej co najmniej EI 60 i zamykane drzwiami o klasie odporności ogniowej co najmniej EI 30; nie dotyczy to obudowy urządzeń instalowanych ponad dachem budynku.

Opinia

Zgodnie z cytowanym paragrafem warunków technicznych, w budynkach innych niż mieszkalne niskie (N) i posiadających więcej niż dwie kondygnacje nadziemne maszynownie wentylacyjne i klimatyzacyjne muszą być lokalizowane w odrębnych pomieszczeniach nazywanymi „maszynowniami wentylacyjnymi i klimatyzacyjnymi”.

Pomieszczenia te nie stanowią odrębnej strefy pożarowej, ale muszą być oddzielone od innych pomieszczeń tego budynku ścianami o odporności ogniowej co najmniej EI 60 i zamykane drzwiami o odporności ogniowej EI 30, jeśli inna odporność ogniowa nie wynika z klasy odporności pożarowej elementów budynku opisanej w przepisach § 216 rozporządzenia.

Zwrócić należy uwagę, że nie każde urządzenie wentylacyjne lub klimatyzacyjne musi być traktowane jako wymagające umieszczenia w maszynowni. Niewątpliwie wymagają tego duże urządzenia posiadające silnik i wymagające zasilania, jak centrale wentylacyjne czy agregaty chłodnicze. Nie wymagają tego natomiast nawiewniki sufitowe czy urządzenia grzewczo — chłodzące, tzw. „fancoile” znajdujące się na końcu przewodu i obsługujące wybrane pomieszczenia. Jeśli chodzi natomiast o inne urządzenia uzdatniające powietrze wymienione w pytaniu tj. „wymienniki wentylacyjne i rekuperatory bez czynnika grzewczego luz z czynnikiem grzewczym” to konieczność ich obudowania dla klasy odporności pożarowej EI 60 wynika z § 268 ust. 3 rozporządzenia — patrz odpowiedź na pytanie 2.

Ad. 2.

Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie — § 268 ust. 3 stanowi, że:

Dopuszcza się zainstalowanie w przewodzie wentylacyjnym wentylatorów i urządzeń do uzdatniania powietrza pod warunkiem wykonania ich obudowy o klasie odporności ogniowej EI 60.

Ponadto:

Słownik PWN: Wentylator: urządzenie wirnikowe wywołujące ruch powietrza lub gazu.

Opinia

Zgodnie z treścią § 268 ust. 3 dopuszcza się instalowanie określonych urządzeń w (podkreślenie autora opinii) przewodzie wentylacyjnym pod warunkiem ich obudowania elementami o klasie odporności ogniowej EI 60.

Urządzenia, o których mowa w pytaniu, tzn. okap kuchenny, prosta wentylacja wywiewna z pomieszczeń, szafa sterownicza urządzeń elektrycznych — nie są zainstalowane wewnątrz przewodu wentylacyjnego, w związku z tym nie ma w tym przypadku konieczności zastosowania obudowy EI 60.

Jeśli zaś chodzi o przypadki, w których jest konieczność zastosowania obudowy EI 60, to utarła się opinia, że dotyczy to wentylatorów i urządzeń uzdatniających powietrze, które nie wymagają specjalnych regulacji i konserwacji. Przez wentylator rozumieć należy wirniki łącznie z obsługującymi je silnikami, które to są elementami potencjalnie niebezpiecznymi pożarowo ze względu na możliwość wystąpienia awarii (na przykład zwarcia).

Obudowa ma obejmować cały przebieg przewodów w danej strefie pożarowej lub odcinek z ww. urządzeniami pomiędzy wydzielającymi go klapami pożarowymi klasy odporności ogniowej EIS 60. Wszystkie inne rozpatrywane urządzenia, np. podwieszane centrale o gabarytach większych niż średnica przewodu wymagającego zewnętrznej regulacji i częstej wymiany np. filtrów, nie muszą posiadać obudowy o klasie odporności ogniowej EI 60, jak również stosowania klap przeciwpożarowych o tej klasie odporności ogniowej na wlocie i wylocie urządzenia w przypadku, gdy nie podlegają wymaganiom określonym w § 268 ust. 1 pkt 5. Obudowy wykonać można z każdego materiału posiadającego badania potwierdzające wymaganą odporność ogniową, na przykład z płyt włóknowo-gipsowych, lub gipsowo-kartonowych.

Prawidłowa klasyfikacja odporności ogniowej elementów instalacyjnych, a tym samym prawidłowość stosowania wymagań ochrony ppoż. opisanych w omawianych paragrafach należy do kompetencji zawodowych projektantów instalacji.

(Jr.W. Jc.W.)

Niniejszy dokument nie stanowi oficjalnej wykładni przepisów prawa i nie może być stosowany jako podstawa prawna do rozstrzygnięć w indywidualnych sprawach. Opinie i propozycje zawarte w stanowiskach Małopolskiej Okręgowej Izby Architektów RP należy traktować jako materiał pomocniczy.

Kraków, 30 stycznia 2017

opinia

Wojciech Dobrzański

Koordynator Zespołu Rzeczoznawców przy Radzie Małopolskiej Okręgowej IARP

30 maja '19

OPINIA nr ZR 123: Oddymianie garażu

odnośnik do zapisu ustawy:

Treść zapytania

Mam prośbę o wydanie opinii dot. par 277 ust 4 i 270 ust 1 Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. (Dz. U. z dnia 15 czerwca 2002r.) i możliwości zastosowania normy brytyjskiej BS 7346-7 w projekcie oddymiania garażu podziemnego zamkniętego o powierzchni 400m2 na 20 stanowisk nieposiadającego bezpośredniego wjazdu i wyjazdu.

Aktualnie obowiązujące przepisy tj. Warunki Techniczne w § 277. 4. Narzucają konieczność oddymiania każdego garażu który nie posiada bezpośredniego wjazdu lub wyjazdu: „W strefie pożarowej garażu zamkniętego należy stosować instalację wentylacji oddymiającej uruchamianą za pomocą systemu wykrywania dymu, w przypadku gdy ta strefa nie posiada bezpośredniego wjazdu lub wyjazdu z budynku lub gdy jej powierzchnia przekracza 1500 m2.

Inny zapis WT mówi z kolei o zadaniach jakie powinna spełniać wentylacja oddymiająca:
§270. 1. Instalacja wentylacji oddymiającej powinna:

2) mieć stały dopływ powietrza zewnętrznego uzupełniającego braki tego powietrza w wyniku jego wypływu wraz z dymem.

Projektuję garaż w budynku mieszkalnym, zlokalizowany na poziomie „-1”, który zamiast wjazdu/wyjazdu będzie posiadał tylko windę samochodową, jest to garaż o małej powierzchni (400m2 jedna kondygnacja) oraz wyposażony jest w podnośniki na 2 samochody na stanowiskach (parkowanie niezależne), łącznie na 20 samochodów.

Przepisy narzucają w tego typu garażach zastosowanie systemu uruchamianego automatycznie po wykryciu dymu. W praktyce wg projektantów wentylacji oddymiającej żaden system uruchamiany automatycznie — zgodnie z ogólnie stosowanymi i przyjmowanymi założeniami — nie zdąży się uruchomić przed zakończeniem czasu ewakuacji, a więc nie podniesie bezpieczeństwa osób przebywających w takim garażu i nie spełnia wprost wymogu wynikającego z par 270 ust 1. Czas ewakuacji to 64s a czas załączenia się wentylatorów to min 75s (z drugiej czujki).

Obliczanie czasu ewakuacji:

CZAS DOJŚCIA DO WYJŚCIA EWAKUACYJNEGO = 34 s
(max. dł. dojścia 25m, prędkość przemieszczania 1,19m/s, 25/1,19=21 s)
MARGINES BEZPIECZEŃSTWA = 30s
CZAS EWAKUACJI = 30+34 = 64s

Obojętnie jak duży szacht zaprojektuję system nie spełnia wprost wymogów wynikających z par 270 ust 1.

Moje pytanie dotyczy opinii Zespołu o możliwości zastosowania w tym przypadku wentylacji pożarowej jako systemu opartego na standardach brytyjskich tj. system oczyszczania garażu z dymu. Norma brytyjska BS 7346-7 zaleca dla takich celów ilość powietrza na poziomie min 10 w/h. Wg tej normy systemy wentylacji działające jako systemy oczyszczania z dymu można stosować w małych garażach, o niewielkim prawdopodobieństwie jednoczesnego przebywania dużej ilości osób. Nie jest to system do celów ewakuacji osób znajdujących się w garażu — system oczyszczania z dymu nie zapewnia utrzymania dymu i innych produktów spalania na pożądanej wysokości ponad drogami ewakuacyjnymi oraz nie ogranicza temperatury.

W takim systemie z góry zakłada się, że garaż traktowany jest jako zbiornik dymu, a system ma za zadanie jedynie usunąć ten dym i oczyścić zbiornik — jest to inny cel niż systemu oddymiania (system oddymiania ma za zadanie kontrolę rozprzestrzeniania dymu i ciepła w garażu).

Czy powyższe rozwiązanie można uznać za spełniające wymóg ww. przepisów, w szczególności par 277 ust1. Oddymianie przebiega wolniej mniejszym szachtem jednak w jakimś stopniu wspomaga ewakuację.

Proszę też o informację czy wg wiedzy MPOiA trwają prace Ministerstwa nad zmianą par 277 ust 4 i na jakim są etapie.

Podstawa prawna

[1] — Dz.U.2015.1422 t.j. z późniejszymi zmianami — rozporządzenie ministra infrastruktury w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie

[2] — Dz.U.2018.1202 t.j. — ustawa prawo budowlane

[3] — Dz.U.2010.109.719 — rozporządzenie ministra spraw wewnętrznych i administracji w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów

[4] — Dz.U.2015.1483 t.j. — wejście w życie: 1 stycznia 2003 r. ustawa z dnia 12 września 2002 r. o normalizacji

Opinia Zespołu Rzeczoznawców

Ustawą o normalizacji, polskie normy zostały odwołane z konieczności obligatoryjnego stosowania — Art.5 ust.4. [4]. Równocześnie w ustawie prawo budowlane [2], pierwotna konieczność stosowania Polskich Norm została zastąpiona koniecznością stosowania wiedzy technicznej podczas projektowania. Po wejściu Polski do Unii Europejskiej w maju 2004r zaistniała legalna możliwość stosowania norm europejskich w Polsce, z czego korzystają i projektanci i rzeczoznawcy, traktując normy również europejskie jako wiedzę techniczną. Przywołana w pytaniu Norma brytyjska BS 7346-7: 2013 jest norma powszechnie stosowną w praktyce projektowej.

Stosowanie norm europejskich czy też polskich nie zwalnia projektanta z obowiązku spełnienia wytycznych z warunków technicznych [1]. Od stycznia 2018r. zmieniony został zapis w § 277. 4. Obecnie zakłada on konieczność oddymiania stref garażowych (bez względu na ich wielkość lub ilość parkujących w garażu samochodów), z których nie ma bezpośredniego wyjazdu np. pochylnią lub gdy ich strefa pożarowa przekracza 1500m². Przy stosowaniu oddymiania pomieszczeń wymagane jest zastosowania SSP — systemu sygnalizacji pożaru [3].

W § 270. 1. Ustawodawca wymaga, aby instalacja wentylacji oddymiającej: usuwała dym z intensywnością zapewniającą, że w czasie potrzebnym do ewakuacji ludzi na chronionych przejściach i drogach ewakuacyjnych nie wystąpi zadymienie lub temperatura uniemożliwiająca bezpieczną ewakuację oraz aby ta instalacja miała stały dopływ powietrza zewnętrznego uzupełniającego braki tego powietrza w wyniku jego wypływu wraz z dymem.

Należy zaznaczyć, iż w przywołanym paragrafie nie został określony wymagany czas na ewakuację. To projektant powinien udowodnić, że zaprojektowany system spełnia cytowany wymóg w § 270. 1.1.

W takim przypadku pomocnym narzędziem jest wykorzystanie symulacji komputerowej rozprzestrzeniania dymu metodą CFD. Wykonanie symulacji CFD na odpowiedniej siatce modułowej uzasadnia prawidłowość przyjętych założeń i spełnienie przepisów z § 270.1. Analiza obliczeniowa temperatury dymu (np. metodą CFD) została przywołana w warunkach technicznych [1]. Jest też zalecana w procedurach Komendanta Głównego PSP.

W tym miejscu należy zwrócić uwagę na fakt, iż przypadku projektowania miejsc postojowych na platformach wielopoziomowych, dodatkowo, warto zastosować instalację zraszaczową/tryskaczową. Zdecydowana większość rzeczoznawców pożarowych traktuje taki garaż jako miejsce tzw. wysokiego składowania (PM) przyjmując wówczas zwiększone obciążenia pożaru o mocy 9 MW i obwodzie 20 m. Tryskacze pozwalają na złagodzenie wymagań odnośnie długości i czasu drogi ewakuacyjnej, jak i wysokości garażu. Zwolnienia w przypadku stosowania tryskaczy są ujęte w przywołanej na wstępie normie brytyjskiej.

Opisane założenia należy bezwzględnie uzgodnić z rzeczoznawcą pożarowym, od którego projektant instalacji oddymiającej powinien otrzymać wytyczne do zaprojektowania instalacji oddymiającej celem wybrania najkorzystniejszego wariantu oddymiania w danym obiekcie.

MPOIA na chwilę obecną nie posiada wiedzy, w temacie trwania prac nad regulacją mającą na celu zmianę zapisów § 277 ust 4.

(IP)

Kraków, 30 maja 2019 r.

Nie znalazłeś odpowiedzi?

Pytanie odnośnie zapisów ustawy „Warunki techniczne”

Załącznik do pytania (maks. 5mb)

ZALOGUJ SIĘ ABY ZADAĆ PYTANIE

ROZPORZĄDZENIE W SPRAWIE WARUNKÓW TECHNICZNYCH, JAKIM POWINNY ODPOWIADAĆ BUDYNKI I ICH USYTUOWANIE

Rozporządzenie Ministra Rozwoju i Technologii¹⁾ z dnia 12 kwietnia 2002 r.
[tekst jednolity — obwieszczenie Ministra Rozwoju i Technologii z dnia 15 kwietnia 2022 r.; Dz. U. 2022 poz. 1225, Warszawa, dnia 9 czerwca 2022 r.]

Na podstawie art. 7 ust. 2 pkt 1²⁾ ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (Dz. U. z 2021 r. poz. 2351 oraz z 2022 r. poz. 88) zarządza się, co następuje…

1) Obecnie działem administracji rządowej – budownictwo, planowanie i zagospodarowanie przestrzenne oraz mieszkalnictwo kieruje Minister Rozwoju i Technologii, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 kwietnia 2022 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Rozwoju i Technologii (Dz. U. poz. 838).
2) Art. 7 zmieniony przez art. 44 pkt 1 ustawy z dnia 19 lipca 2019 r. o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami (Dz. U. poz. 1696), która weszła w życie z dniem 20 września 2019 r.; zgodnie z art. 66 ustawy z dnia 19 lipca 2019 r. o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami dotychczasowe przepisy wykonawcze wydane na podstawie art. 7 ust. 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane zachowują moc do dnia wejścia w życie przepisów wykonawczych wydanych na podstawie art. 7 ust. 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane, w brzmieniu nadanym ustawą z dnia 19 lipca 2019 r. o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami, nie dłużej jednak niż przez 36 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy z dnia 19 lipca 2019 r. o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami, i mogą być w tym czasie zmieniane na podstawie tego przepisu w brzmieniu nadanym ustawą z dnia 19 lipca 2019 r. o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami, w szczególności z uwzględnieniem potrzeb osób ze szczególnymi potrzebami.