„Otwarte drzwi”. Studentki Politechniki Wrocławskiej zaprojektowały noclegownię

Dobrawa Bies

26 kwietnia '23

Noclegownia mogłaby powstać we wrocławskich Osobowicach

...

+14

Wiktoria Gocałek i Marta Szczygłowska, studentki architektury Politechniki Wrocławskiej zaprojektowały noclegownię „Otwarte drzwi” dla osób w kryzysie bezdomności, która mogłaby powstać na wrocławskich Osobowicach. Ich koncepcja ma za zadanie dawać nadzieję i poczucie bezpieczeństwa, a także zawiera program, który pomaga w aktywizacji zawodowej.

Prezentowany projekt powstał w ramach zajęć Złożone struktury mieszkaniowe w semestrze zimowym 2022/2023 pod opieką dr. Jerzego Łątki oraz doktorantki Marceliny Terelak. Była to modelowa współpraca pomiędzy Politechniką Wrocławską a Urzędem Miasta Wrocławia, który zwrócił się do Wydziału Architektury PWr z prośbą o przedstawienie koncepcji, która być może stanie się bazą do uruchomienia inwestycji przy ulicy Kumko na wrocławskich Osobowicach w bezpośrednim otoczeniu Cmentarza Osobowickiego.

projekt noclegowni we Wrocławiu przy ulicy Kumko

empatyczna architektura

W swoim projekcie skupiałyśmy się na dostrzeżeniu i zrozumieniu użytkowników — osób w kryzysie bezdomności, chciałyśmy, aby nasza architektura była empatyczna, dawała nadzieję i poczucie bezpieczeństwa, a zarazem stanowiła miejsce przejściowe, a nie dom. Skupiłyśmy się także na kompletnym programie, który zapewni aktywizację zawodową i stanie się pierwszym krokiem w drodze do samodzielności — tłumaczą autorki.

projekt noclegowni, plan zagospodarowania terenu

Żeby realizacja tej idei była możliwa, studentki zaprojektowały salę wielofunkcyjną, która może stać się warsztatem stolarskim, szwalnią czy pracownią komputerową do doskonalenia umiejętności zawodowych. Dodatkowo zaplanowały cztery mieszkania treningowe zgodnie z ideą programu „Droga do domu”, który funkcjonuje we Wrocławiu. Mieszkańcy zaangażowani byliby także w uprawę ekologicznych ogródków czy sprzedaż zniczy w sklepiku zlokalizowanym przy samym cmentarzu Osobowickim.

w obiekcie znajdują się również zielone przestrzenie

zabudowa modułowa

Główną ideą, jaka przyświecała autorkom, było zaprojektowanie lekkiej zabudowy modułowej, łatwej do modyfikacji, przekształcenia, rozbudowy, zmiany lokalizacji i przeznaczenia. Zależało im także, aby koszty budowy były jak najniższe, a rozwiązania ekonomiczne w utrzymaniu. Ze względu na znajdującą się nieopodal działki stację kolejową Wrocław Różanka studentki szukały też technologii, która zapewni dobrą izolację akustyczną.

projekt noclegowni, podział na moduły

Ostatecznie zdecydowałyśmy się na wykorzystanie wzmocnionego panelu SIP — HBlock, który został opatentowany przez polską firmę Solcraft. Jest to izolacyjna płyta konstrukcyjna zbudowana z pianki poliuretanowej zamkniętej w konstrukcji skrzynkowej i trwale połączonej z okładziną drewnopochodną OSB. Takie rozwiązanie zapewnia wysoką izolacyjność, energooszczędność oraz nośność przy jednocześnie lekkiej konstrukcji i niewielkiej grubości przegród. Płyty ze względu ze względu na prefabrykację zapewniają szczelność oraz bardzo szybki i bezbłędny montaż — wyjaśniają studentki.

projekt noclegowni, przekrój i detal

Projektantki wybrały także rozwiązania modułowe — rzut budynku podzieliły na trzy moduły o dwóch różnych wysokościach. Zabieg ten umożliwi zmianę lokalizacji obiektu i zapewni w razie potrzeby możliwość rozbudowy — na przykład w sytuacjach kryzysowych, w przypadku gdy więcej osób będzie potrzebowało schronienia.

wnętrze jednego z pokoi z modułowymi łóżkami

ogrzewalnia, łaźnia, noclegownia

Układ funkcjonalny budynku wynika bezpośrednio z potrzeb, które zostały nam przedstawione podczas spotkania w Noclegowni im. św. Brata Alberta przy ulicy Małachowskiego we Wrocławiu. Nasz ośrodek podzieliłyśmy na cztery części — dwa skrzydła mieszkalne (osobne dla mężczyzn i kobiet), serce budynku, w którym umieściłyśmy salę wielofunkcyjną, świetlicę oraz strefę TV, a także strefę wejściową, w której znajduje się ogrzewalnia, gabinet lekarski, izolatka, depozyt oraz pomieszczenia socjalne — wymieniają Wiktoria i Marta.

modułowe łóżka w pokojach

Do budynku prowadzą dwa osobne wejścia — dla osób nowych, chcących skorzystać z ogrzewalni lub łaźni oraz dla osób, które korzystają z noclegowni przed dłuższy okres (umowny miesiąc). Obiekt został w pełni dostosowany do potrzeb osób z niepełnosprawnościami, dla których przeznaczone zostały także dwa pokoje dwuosobowe. Pozostałe pokoje przeznaczone są dla sześciu osób i zostały wyposażone w modułowe łóżka dwupiętrowe, które zapewniają namiastkę prywatności i intymności podczas pobytu w ośrodku.

założenie pozwala na rozbudowę

Cały obiekt przewidziany został na osiemdziesiąt dwie osoby, jednak szerokie korytarze oraz modułowe, przesuwne ściany w centrum budynku pozwalają na aranżację przestrzeni i dostosowanie jej do większej ilości użytkowników. Aby nie marnować przestrzeni przeznaczonej na ogrzewalnię poza sezonem zimowym, studentki zaprojektowały w jej miejscu salę terapeutyczną, w której mieszkańcy mogą korzystać z różnorodnych warsztatów, integrować się, a także doskonalić swoje umiejętności miękkie.

projekt noclegowni, elewacja wschodnia

zrównoważony rozwój

Zgodnie z ideą zrównoważonego rozwoju autorki zaproponowały szereg rozwiązań proekologicznych — na dachach zielonych umieściły panele fotowoltaiczne i zaplanowały wykorzystywanie wody deszczowej, wprowadzając zbiorniki retencyjne oraz zbiorniki magazynujące. Dodatkowo każdy brodzik prysznicowy został wyposażony w rekuperator, którego zadaniem jest odzyskiwanie ciepła ze zużytej wody na przykład po kąpieli. Studentki zaproponowały także instalację dualną, która ponownie wykorzysta wodę szarą do spuszczania toalet. Natomiast ekologiczne ogródki uprawne, którymi opiekować się będą mieszkańcy noclegowni, stanowią formę terapii i aktywizacji.

Poczytajcie także o Centrum Społecznym w Forcie św. Jakuba w Toruniu autorstwa Marty Bobińskiej oraz projekcie ośrodka dla młodzieży w kryzysie bezdomności — The Front Porch House, którego autorka Kaja Lewandowska otrzymała nagrodę główną w konkursie Step Forward.