Świet(l)na technologia.
Iluminacja o mocy całkowitej mniejszej niż 1 kW!
Kampus Politechniki Poznańskiej to kompleks budynków wszystkich wydziałów, pełniących funkcje dydaktyczne, badawcze i wdrożeniowe, uzupełniony biblioteką, halą sportową oraz domami studenckimi. Zlokalizowany na prawym brzegu Warty, pomiędzy mostem Świętego Rocha a mostem Mieszka I, stanowi ważny element pola widokowego związanego z terenami nadwarciańskimi. Życie akademickie łączy się tu z aktywnym wypoczynkiem.
Bilans energetyczny zero
Wydział Architektury oraz Wydział Inżynierii Zarządzania, zostały przeniesione do kampusu jako ostatnie, rozpoczynając przy tym ostatnią fazę jego rozbudowy. Budynek zaprojektował Sławomir Rosolski. Inwestycja kosztowała 71 mln złotych.
Jednym z głównych założeń projektu była niemal zerowa energetyczność budynku. W efekcie powstał jeden z najnowocześniejszych i energooszczędnych obiektów w Europie. Dzięki zastosowanym pompom ciepła i ogniwom fotowoltaicznym czysta energia jest tu czerpana ze słońca oraz z ziemi.
Technologiczny Akropol
Jak mówi Sławomir Rosolski, połączenie historii ze współczesnością dało możliwość kreacji miejsca i budynku o cechach identyfikacji własnej „Akropolu Technologicznego”, podkreślonego niskoenergetyczną iluminacją. Prosta, kubiczna forma budynku, inspirowana proporcjami Partenonu otrzymała rytm pionowych pasów okiennych i międzyokiennych, charakterystyczne „zapraszające” do środka wejście prowadzące do przestrzeni trzykondygnacyjnego dziedzińca wewnętrznego oraz ażurową podkonstrukcję ogniw fotowoltaicznych na dachu. Bryła budynku została zaprojektowana tak, aby dopasować się do istniejącego układu urbanistycznego oraz aby nie zachwiać walorów przestrzennych obecnego w tym miejscu zespołu budynków.
Budynek Wydziału Architektury Politechniki Poznańskiej z oświetleniem Lena Lighting
© Lena Lighting
2w1, czyli strefowanie bryły
Budynek zaprojektowano na podstawie struktury funkcjonowania dwóch różnych wydziałów (Wydziału Architektury i Wydziału Inżynierii Zarządzania), biorąc pod uwagę zapotrzebowanie na powierzchnię, liczbę pracowników i studentów. Parter stanowi wspólne wejście do budynku z szeroką strefą holu, prowadzącą do olbrzymiego, przykrytego wewnętrznego dziedzińca, dającego wgląd do wyższych kondygnacji. Dodatkowo w strefie wejścia zaprojektowano wspólną szatnię, bibliotekę, kafejkę i salę wielofunkcyjną. Pomysłem na wspólne funkcjonowanie dwóch wydziałów było podzielenie układu funkcjonalnego wszystkich kondygnacji względem wejścia głównego na dwie strefy — strefę północną przeznaczoną na Wydział Architektury, strefę południową przeznaczoną na Wydział Inżynierii Zarządzania.
Układ pomieszczeń od strony zachodniej i północnej zapewnia bezpośredni widok na rzekę i miasto, a strefy sal wykładowych, ćwiczeń i laboratoriów przenikają się przez szerokie korytarze. Szczególne miejsce zajmują cztery strefy techniczne umieszczone w narożnikach wewnętrznych dziedzińca budynku, skrywające czerpnie wentylacyjne. Na kondygnacji podziemnej oprócz laboratoriów materiałoznawstwa, ciepłego montażu, akustyki i OZE zaprojektowano strefę przestrzeni technicznej o powierzchni ponad 500 m², stanowiącej serce technologiczne budynku.
Malownicza iluminacja
Iluminacja zewnętrzna odgrywa szczególną rolę w ekspozycji formy budynku. Jej zadaniem jest podkreślenie wielkości, kształtu, koloru oraz innych przyjętych rozwiązań elewacyjnych. Budynek jest widoczny z różnych punktów komunikacyjnych miasta, ale również w mniej oczywistych równie ważnych elementach składowych krajobrazu, jak na przykład odbiciu w lustrze wody rzeki Warty czy Jeziora Maltańskiego. Odpowiednie zalewowe podświetlenie elewacji stanowi integralną część kompozycji budynku i jego formy, podkreślając obiekt w przestrzeni. Symbiozę tę najlepiej widać w momencie, kiedy jej zabraknie tj. w chwili kiedy iluminacja pozostaje wyłączona.
Za realizację wizji architekta w tym zakresie odpowiadała firma Lena Lighting S.A. — producent lamp i systemów oświetleniowych z Wielkopolski.
Budynek Wydziału Architektury Politechniki Poznańskiej z oświetleniem Lena Lighting
© Lena Lighting
W powodzi chabrowego światła – tajniki technologii
Oświetlenie elewacji zostało zaprojektowane przy wykorzystaniu opraw zewnętrznych montowanych na słupach — razem 16 sztuk (po dwie sztuki na każdym słupie). Zalewowy charakter światła został osiągnięty dzięki indywidualnemu dopasowaniu kąta świecenia każdej z opraw. Moc maksymalna jednego źródła światła wynosi 24,4 W, a jego strumień 3750 lm, co przekłada się na bardzo wysoką wydajność na poziomie 154 lm/W, która była niezwykle istotna w projekcie przedmiotowego budynku.
Integralną częścią rozświetlonych elewacji jest także podkonstrukcja ogniw fotowoltaicznych znajdująca się na dachu budynku. Do jej podświetlenia wykorzystano system opraw zewnętrznych o szerokim rozsyle. Uzyskano w ten sposób efekt światła zalewowego w dedykowanej barwie chabrowej, jako koloru flagowego dla instytucji Politechniki Poznańskiej. Na instalację składa się 60 opraw o mocy maksymalnej 5,5 W oraz 40 sztuk o mocy 4,5 W, stosowanych w zależności od miejsca ich montażu. W rozmieszczonych na poziomie podłoża źródłach światła użyto specjalne soczewki, które pomogły skupić światło w odpowiednim miejscu na elewacji.
Dla uproszczenia montażu i całej instalacji użyto specjalnych opraw z okablowaniem przelotowym. Na szczególną uwagę zasługuje lokalizacja i montaż opraw, którego niezależne od konstrukcji dachu posadowienie było nie lada wyzwaniem. Oprawy zamontowano na wolnostojącym obciążeniu, które nie przebija warstw izolacji dachu, dzięki czemu zachowana jest szczelność obiektu.
Limit mocy na poziomie 1kW
Wytyczną dla całego zadania, łączącego opisane instalacje, było ustalenie poboru mocy na poziomie 1 kW. Dowodem na osiągnięcie sukcesu jest zainstalowany w rozdzielnicy licznik, którego wskazania wynoszą 0,850 kW. Uzyskanie tak niskiego poboru mocy było możliwe dzięki wykorzystaniu wydajnych opraw o optymalnej konstrukcji, wyposażonych w diody o wysokiej efektywności oraz bardzo sprawne drivery.
Należy w znaczący sposób podkreślić osiągnięty wynik eksploatacyjny, ponieważ moc elektryczna zastosowanych opraw dla całego obiektu jest znacznie mniejsza niż powszechnych urządzeń wykorzystywanych w gospodarstwie domowym.
Opracowanie na podstawie materiałów Lena Lighting S.A.
