Współczesne budownictwo powinno wykorzystywać drewno certyfikowane — tak uważa aż 76 procent Polaków — respondentów badania przeprowadzonego na zlecenie organizacji Forest Stewardship Council®, która wyznacza standardy dla odpowiedzialnej gospodarki leśnej. Z badania wynika też potrzeba wdrażania zmian w budownictwie — poszukiwania sposobów na zastąpienie betonu i stali odnawialnymi materiałami oraz większej troski o klimat.
drewno certyfikowane
fot.: Arturo Escobar © Forest Stewardship Council
odnawialne materiały w budownictwie
Budynki — zarówno ich budowa, jak i eksploatacja — generują blisko 40 procent globalnych emisji dwutlenku węgla¹, mimo to wciąż powstaje ich tygodniowo tyle, ile obecnie znajduje się na powierzchni dużej stolicy europejskiej, na przykład Paryża². Wpływ sektora budowalnego na postępujące zmiany klimatu jest więc ogromny. Jak temu zaradzić? Jednym z rozwiązań może być wykorzystywanie w budownictwie odnawialnych materiałów, na przykład drewna.
Materiał ten nie tylko pozwala obniżyć emisje dzięki ograniczeniu zużycia betonu w branży budowlanej, ale też na długie lata zatrzymuje w sobie dwutlenek węgla, dzięki czemu nie trafia on do atmosfery. Ważne jednak, aby drewno pochodziło z odpowiedzialnego źródła. Jego legalne pozyskanie z lasów zarządzanych z poszanowaniem środowiska i praw lokalnej społeczności potwierdza międzynarodowy certyfikat FSC.
drewniany plac zabaw
fot.: Ben Beech © Forest Stewardship Council
Prawie połowa Polaków postrzega budownictwo i budynki za dużych emitentów gazów cieplarnianych. Jednocześnie drewno ma ogromną pozytywną wartość dla planety, ludzi i gospodarki. Aż dwie trzecie badanych potwierdza, że wykorzystanie certyfikowanego drewna w budownictwie i wykończeniu wnętrz ma korzystny wpływ na klimat, ochronę ekosystemów i bioróżnorodności — mówi Karolina Tymorek, dyrektorka FSC w Polsce. — Drewno wbudowywane w konstrukcje czy przedmioty jest naturalnym magazynem CO2. Jest stosunkowo trwałe, lekkie, elastyczne i łatwe w obróbce. Ponadto jest surowcem odnawialnym, co ma ogromne znaczenie dla odpowiedzialnego wykorzystania zasobów planety — dodaje.
drewno certyfikowane
fot.: Feiyoue Liu © Forest Stewardship Council China
drewno — materiał przyszłości
Wspomniane badanie (badanie omnibusowe zostało przeprowadzone w listopadzie 2023 roku przez SW Research na zlecenie Forest Stewardship Council [FSC] i objęło reprezentatywną grupę 1003 respondentów) pokazało, że coraz bardziej świadomi w kwestiach środowiskowych Polacy chcieliby, aby budownictwo było bardziej zrównoważone — ponad połowa ankietowanych jest zdania, że wśród elementów budownictwa powinny znaleźć się odnawialne źródła energii oraz inteligentne rozwiązania umożliwiające zmniejszenie zużycia mediów. 46 procent respondentów uważa, że lokalizowanie budynku z poszanowaniem środowiska naturalnego i ładu przestrzennego jest elementem odpowiedzialnego budownictwa, nieco mniejsza grupa (44 procent) wskazuje na technologie wykorzystujące materiały pochodzące z recyklingu.
budownictwo certyfikowane
© Forest Stewardship Council
Nie bez znaczenia jest też nasze najbliższe otoczenie — ponad połowa badanych wolałaby pracować w biurowcu z certyfikatem ekologicznym, a 47 procent respondentów byłoby w stanie zapłacić więcej za dom lub mieszkanie i ich wyposażenie wykonane z certyfikowanych materiałów naturalnych, jeżeli przyczyniłoby się to do ochrony środowiska.
Wykorzystanie certyfikowanego surowca ułatwia inwestorom uzyskanie dla budynków certyfikatów środowiskowych, takich jak LEED lub BREEAM, które potwierdzają, że są one przyjazne dla środowiska naturalnego, a użytkownikom zapewniają komfortowe warunki pracy.
budownictwo certyfikowane
© Forest Stewardship Council
Alex de Rijke, uznany brytyjski architekt, powiedział, że metal był materiałem XIX wieku, beton — XX wieku, a drewno będzie materiałem XXI wieku. To idea zgodna także z oczekiwaniami polskich konsumentów, by drewno stało się przyszłością budownictwa. Ważne przy tym jest, aby branża budowlana wykorzystywała certyfikowane drewno z odpowiedzialnego źródła, dzięki czemu nie zubożymy zasobów tego naturalnego surowca. FSC to najbardziej wymagający system certyfikacji lasów, który cieszy się największym zaufaniem na świecie. Drewno pozyskiwane w ramach odpowiedzialnej gospodarki leśnej wnosi do projektów budowlanych korzyści środowiskowe, społeczne i ekonomiczne — podsumowuje Karolina Tymorek.
od wnętrz po wieżowce
Drewno to nie tylko materiał, który sprawdzi się we wnętrzach czy obiektach o mniejszej skali — nic nie stoi na przeszkodzie, aby wykorzystać ten surowiec w obiektach większych rozmiarów — przykładem mogą być rozmaite budynki pracowni Waugh Thistleton Architects, znanej z zastosowania w swoich projektach drewna CLT. W jednej z ostatnich realizacji w centrum Londynu — w budynku The Black & White — architekci zastosowali hybrydową konstrukcję łączącą bukowe ramy drewna LVL z płytami z CLT. Swoją siedzibę w jednym z najwyższych drewnianych budynków na świecie ma także pięciogwiazdkowy hotel — wysokościowiec Mjøstårnet w norweskim Brumunddal projektu Voll Arkitekter ma drewnianą konstrukcję nośną wykonaną z laminowanego drewna klejonego, drewniane są także elewacje, schody, a nawet szyby windowe. W swoich realizacjach na drewno często stawia także japoński architekt Kengo Kuma — sięgnął po nie niedawno w projekcie Muzeum Sztuki Nowoczesnej w tureckim Eskisehir, wpisując drewnianą elewację w miejski krajobraz.
To, że z drewna można budować obiekty o każdej skali i funkcji potwierdza szerokie możliwości zastosowania tego surowca w odpowiadającym na aktualne potrzeby konsumentów budownictwie, a jego częstsze wykorzystanie jako materiału budowlanego może przyczynić się do zmniejszenia oddziaływania branży na klimat i środowisko naszej planety.
¹ https://www.unep.org/news-and-stories/press-release/co2-emissions-buildings-and-construction-hit-new-high-leaving-sector
² Raport ONZ: Building Materials And The Climate: Constructing A New Future
