Warunki techniczne

Treść zapytania

Czy zmiana ilości mieszkań po wprowadzonych zmianach legislacyjnych będzie zmianą istotną w świetle obowiązujących przepisów Prawa budowlanego?

W odpowiedzi przedstawiamy nasze stanowisko:

Stan prawny

Prawo budowlane. Dz.U.2016.290 j.t. z dnia 2016.03.08 USTAWA z dnia 7 lipca 1994 r. stanowi:

Art. 36a.
[Istotne i nieistotne odstąpienie od zatwierdzonego projektu budowlanego lub innych warunków pozwolenia na budowę; decyzja o zmianie pozwolenia na budowę]

Istotne odstąpienie od zatwierdzonego projektu budowlanego lub innych warunków pozwolenia na budowę stanowi odstąpienie w zakresie:

5) ustaleń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, innych aktów prawa miejscowego lub decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu;

Rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 25 kwietnia 2012 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego wraz z późniejszymi zmianami stanowi:

§.11.
1. Projekt architektoniczno-budowlany obiektu budowlanego powinien zawierać zwięzły opis techniczny oraz część rysunkową.

2. Opis techniczny, o którym mowa w ust.1, sporządzony z uwzględnieniem par.7, powinien określać:

1) przeznaczenie i program użytkowy obiektu budowlanego oraz, w zależności od rodzaju obiektu, jego charakterystyczne parametry techniczne, w szczególności: kubaturę, zestawienie powierzchni, wysokość, długość, szerokość i liczbę kondygnacji;

2) w stosunku do budynku mieszkalnego jednorodzinnego i lokal mieszkalnych — zestawienie powierzchni użytkowych obliczanych według Polskiej Normy, o której mowa w par.8 ust.2 pkt 9, z uwzględnieniem następujących zasad:

a) przez lokal mieszkalny należy rozumieć wydzielone trwałymi ścianami w obrębie budynku pomieszczenie lub zespół pomieszczeń przeznaczonych na stały pobyt ludzi, które wraz pomieszczeniami pomocniczymi służą zaspakajaniu ich potrzeb mieszkaniowych,

Ustawa z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (wersja od: 11 września 2017 r.) stanowi:

Art.2.
[Samodzielny lokal mieszkalny, lokal o innym przeznaczeniu]

1. Samodzielny lokal mieszkalny, a także lokal o innym przeznaczeniu, zwane dalej „lokalami”, mogą stanowić odrębne nieruchomości.

1a. Ustanowienie odrębnej własności samodzielnego lokalu mieszkalnego następuje zgodnie z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego albo treścią decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu oraz zgodnie z pozwoleniem na budowę albo skutecznie dokonanym zgłoszeniem i zgodnie z pozwoleniem na użytkowanie. Odrębną nieruchomość w budynku mieszkalnym jednorodzinnym mogą stanowić co najwyżej dwa samodzielne lokale mieszkalne.

Opinia

Ustawa Prawo Budowlane z dnia 7 lipca 1994 r. (z późn. zm.) wymienia w Art. 36a. punkty, które stanowią istotne odstąpienie od zatwierdzonego projektu budowlanego lub innych warunków pozwolenia na budowę.

Zmiana wprowadzona w Ustawie o własności lokali z dnia 11 września 2017 r., zawarta w art.2 ust.1a, definiuje sposób możliwości wydzielania odrębnych własności lokali w oparciu zarówno o zapisy miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego lub decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, jak i o uzyskane pozwolenie na budowę, skutecznie dokonane zgłoszenie oraz zgodność z pozwoleniem na użytkowanie.

W świetle powyższych przepisów należy sprawdzić, czy planowana zmiana — zwiększenie lub zmniejszenie ilości mieszkań jest zgodna z:
— ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego;
— innymi aktami prawa miejscowego;
— decyzją o WZ;
— decyzją o pozwoleniu na budowę;
— skutecznie dokonanym zgłoszeniem;
— pozwoleniem na użytkowanie;

w zakresie wymienianej w tych przepisach i dokumentach ilości lokali w budynku oraz wymienionej tam towarzyszącej im infrastruktury lub ilości miejsc postojowych przypisanych do mieszkań itp. (np. czy utrzymany jest wskaźnik ilości miejsc postojowych określony w planie miejscowym), oraz czy planowana zmiana nie narusza innych punktów Art. 36a Ustawy Prawo Budowlane.

Wniosek

Przy spełnieniu powyższych przepisów oraz przy zgodności końcowej ilości mieszkań po zmianach z ww. dokumentami zmiana ilości lokali mieszkalnych, zarówno w postaci ich dzielenia jak i ich łączenia, nie stanowi zmiany istotnej dla budynku wielorodzinnego jak i jednorodzinnego. W budynku jednorodzinnym dopuszczalna jest zmiana jedynie w ramach dwóch lokali określonych dla tego rodzaju budynków w Ustawie Prawo Budowlane — łączenie dwóch lokali mieszkalnych w jeden lub dzielenie jednego lokalu na dwa nie stanowi zmiany istotnej.Kolejną kwestią jest sprawdzenie czy planowana zmiana ilości mieszkań nie narusza przepisów techniczno-budowlanych zawartych w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie — np. czy wydzielone mieszkania będą spełniały przepisy w zakresie nasłonecznienia, przesłaniania itp.

 
(KS)

Niniejszy dokument nie stanowi oficjalnej wykładni przepisów prawa i nie może być stosowany jako podstawa prawna do rozstrzygnięć w indywidualnych sprawach. Opinie i propozycje zawarte w stanowiskach Małopolskiej Okręgowej Izby Architektów RP należy traktować jako materiał pomocniczy.

Kraków, 14 listopada 2017 r.

Treść zapytania

1. Proszę o interpretację co oznacza w §20 WT: „Stanowiska postojowe dla samochodów osobowych, z których korzystają osoby niepełnosprawne, mogą być zbliżone bez żadnych ograniczeń do okien innych budynków. Miejsca te wymagają odpowiedniego oznakowania”. Czy chodzi o budynki inne niż wymienione w §19. 1. ? Czy też powinienem rozumieć to jako możliwość zbliżenia stanowisk postojowych dla osób niepełnosprawnych do okien wszystkich budynków?

2. Moją główną wątpliwością co do §277.4. jest zapis: „W strefie pożarowej garażu zamkniętego należy stosować instalację wentylacji oddymiającej uruchamianą za pomocą systemu wykrywania dymu, w przypadku gdy ta strefa nie posiada bezpośredniego wjazdu lub wyjazdu z budynku i jej powierzchnia przekracza 1500 m2”

Czy windę samochodową można traktować jako bezpośredni wjazd lub wyjazd? Jeśli nie oznaczałoby to, że w ścisłym centrum miasta, gdzie nie ma możliwości zrobienia rampy do garażu i jest konieczność zastosowania windy samochodowej, zawsze niezależnie od ilości miejsc postojowych oraz wielkości strefy w garażu należałoby stosować instalację wentylacji oddymiającej, co w przypadku małej powierzchni garażu, jak i niewielkiej ilości miejsc postojowych nie jest logicznym rozwiązaniem. Z drugiej strony §102. 2. mówi o tym, że garaż powinien mieć: „…wjazdy lub wrota garażowe…”, w związku z czym drzwi do windy samochodowej spełniają ten wymóg jako wrota.

Proszę o odpowiedź czy w świetle tych zapisów garaż podziemny, do którego jest zapewniony dostęp poprzez windę samochodową powinien być wyposażony w instalację wentylacji oddymiającej niezależnie od wielkości strefy pożarowej garażu?

Stan prawny

• Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie;
• Ustawa o ochronie przeciwpożarowej z dn. 24. sierpnia 1991 r. ( Dz.U.2016.191 z dn. 17.02.2016 r. Art. 6b);
• Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie uzgadniania projektu budowlanego pod względem ochrony przeciwpożarowej z dn. 2. grudnia 2015 r. (Dz.U.2015 r. poz. 2117).

Opinia

ad.1.

W obowiązujących do końca 2017 roku WT §20 sformułowany był następująco:
Miejsca postojowe dla samochodów, z których korzystają wyłącznie osoby niepełnosprawne, mogą być usytuowane w odległości nie mniejszej niż 5 m od okien budynku mieszkalnego wielorodzinnego i zamieszkania zbiorowego oraz zbliżone bez żadnych ograniczeń do innych budynków […]
W nowych WT Ustawodawca złagodził przepis, rezygnując z określania jakiejkolwiek odległości pomiędzy miejscami postojowymi dla osób niepełnosprawnych a oknami budynków, dla których poprzednio te odległości określono. W związku z tym nieprecyzyjne określenie, inne budynki należy rozumieć — kierując się logiką- jako ,,budynki w ogóle”.

ad.2.

Bezpośrednim wjazdem i wyjazdem w odniesieniu do garażu zamkniętego położonego poniżej poziomu terenu wydaje się pochylnia, a nie winda samochodowa, niezależnie od wyposażenia windy we wrota. W związku z tym
Zespół Rzeczoznawców rekomenduje wyposażenie każdego garażu zamkniętego dostępnego poprzez windę samochodową , niezależnie od wielkości jego strefy pożarowej, w instalację wentylacji oddymiającej uruchamianej za pomocą systemu wykrywania dymu.
Wentylacja oddymiająca nie jest wymagana dla dostępnego poprzez pochylnię garażu, w którym zastosowano platformowy system parkowania z użyciem systemowych podnosników.

Ponadto należy zaznaczyć, że zgodnie z:
- Ustawą o ochronie przeciwpożarowej z dn. 24. sierpnia 1991 r.( Dz.U.2016.191 z dn. 17.02.2016 r. Art. 6b):
[Obowiązek uzgodnienia projektu budowlanego pod względem zgodności z wymaganiami ochrony przeciwpożarowej]:
Projekt budowlany obiektu budowlanego istotnego ze względu na konieczność zapewnienia ochrony życia, zdrowia, mienia lub środowiska przed pożarem, klęską żywiołową lub innym miejscowym zagrożeniem oraz projekt urządzenia przeciwpożarowego wymagają uzgodnienia z rzeczoznawcą pod względem zgodności z wymaganiami ochrony przeciwpożarowej, oraz Rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie uzgadniania projektu budowlanego pod względem ochrony przeciwpożarowej z dn. 2. grudnia 2015 r.( Dz.U.2015 r. poz. 2117):

§3

1. Obiektami budowlanymi istotnymi ze względu na konieczność zapewnienia ochrony życia, zdrowia, mienia lub środowiska przed pożarem, klęską żywiołową lub innym miejscowym zagrożeniem, których projekty budowlane wymagają uzgodnienia są:
[…]

6) garaż wielokondygnacyjny , garaż zamknięty jednokondygnacyjny wymagający zastosowania samoczynnego urządzenia oddymiającego lub stałego samoczynnego urządzenia gaśniczego wodnego oraz garaż ze stanowiskami postojowymi wielopoziomowymi o więcej niż 10 stanowiskach postojowych.

(M.B.)

Niniejszy dokument nie stanowi oficjalnej wykładni przepisów prawa i nie może być stosowany jako podstawa prawna do rozstrzygnięć w indywidualnych sprawach. Opinie i propozycje zawarte w stanowiskach Małopolskiej Okręgowej Izby Architektów RP należy traktować jako materiał pomocniczy.

Kraków, 06 maja 2018 r.

Treść zapytania

W związku z faktem przygotowywania inwestycji polegającej na budowie domów jednorodzinnych w zabudowie szeregowej oraz bliźniaczej, budynków jedno i dwulokalowych oraz w związku z wprowadzeniem nowelizacji Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, zwracam się o pomoc w interpretacji par.19 ust.5 w związku z par.19 ust.1 pkt 1 lit. a powyższego rozporządzenia.

Podstawa prawna

Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie:

§19
ust.5. Zachowanie odległości, o których mowa w ust.1 pkt 1 lit. a, nie jest wymagane w przypadku parkingów niezadaszonych składających się z jednego albo dwóch stanowisk postojowych dla samochodów osobowych przypadających na jeden lokal mieszkalny w budynku mieszkalnym jednorodzinnym, zlokalizowanych przy tym budynku.

§19
ust.6. Zachowanie odległości, o których mowa w ust.2 pkt 1 lit. a, nie jest wymagane w przypadku niezadaszonych parkingów składających się z jednego albo dwóch stanowisk postojowych dla samochodów osobowych w zabudowie jednorodzinnej oraz w zabudowie zagrodowej, jeżeli stykają się one z niezadaszonymi parkingami dla samochodów osobowych na sąsiedniej działce.

Opinia

Z treści cytowanych zapisów §19 ust.5 i ust.6 wynika, że:

— możliwe jest lokalizowanie do dwóch stanowisk postojowych na jednej działce z budynkiem mieszkalnym jednorodzinnym jednolokalowym,

— możliwe jest lokalizowanie do czterech stanowisk postojowych na jednej działce z budynkiem mieszkalnym jednorodzinnym dwulokalowym,

— możliwe jest zbliżenie do granicy działki sąsiedniej dwóch niezadaszonych stanowisk postojowych, jeżeli stykają się z niezadaszonymi stanowiskami postojowymi na sąsiedniej działce.

W świetle powyższych ustaleń prawidłowe jest lokalizowanie stanowisk postojowych w obu przedstawionych na załącznikach graficznych przypadkach.

W przypadku pierwszym, dotyczącym zabudowy szeregowej, w pokazanym rozwiązaniu zlokalizowana jest dopuszczalna ilość — cztery stanowiska postojowe na jednej działce z budynkiem mieszkalnym dwulokalowym, a ilość stanowisk w zbliżeniu do granicy działki sąsiedniej nie przekracza dwóch miejsc.

W przypadku drugim, dotyczącym zabudowy bliźniaczej, pokazane rozwiązanie jest również zgodne z warunkami technicznymi, gdyż w granicach jednej działki nie ogranicza się możliwości grupowania miejsc postojowych. Należy jednak zauważyć, że rozwiązanie takie eliminuje możliwość późniejszego wydzielenia samodzielnych działek dla obu budynków.

Załączniki

1. przypadek 1 – dwa budynki dwulokalowe na dwóch działkach
2. przypadek 2 – dwa budynki dwulokalowe na tej samej działce

(WD)

Niniejszy dokument nie stanowi oficjalnej wykładni przepisów prawa i nie może być stosowany jako podstawa prawna do rozstrzygnięć w indywidualnych sprawach. Opinie i propozycje zawarte w stanowiskach Małopolskiej Okręgowej Izby Architektów RP należy traktować jako materiał pomocniczy.

Kraków, 20 maja 2018 r.

Treść zapytania

Podstawa prawna

Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. 75, poz. 690 z pózn. zm.)

§ 3.
Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o:

[…]
25) parkingu — należy przez to rozumieć wydzieloną powierzchnię terenu przeznaczoną do postoju i parkowania samochodów, składającą się ze stanowisk postojowych oraz dojazdów łączących te stanowiska, jeżeli takie dojazdy występują;

§ 19.
1. Odległość stanowisk postojowych, w tym również zadaszonych, oraz otwartych garaży wielopoziomowych od: placu zabaw dla dzieci, boiska dla dzieci i młodzieży, okien pomieszczeń przeznaczonych na stały pobyt ludzi w budynku opieki zdrowotnej, w budynku oświaty i wychowania, w budynku mieszkalnym, w budynku zamieszkania zbiorowego, z wyjątkiem: hotelu, motelu, pensjonatu, domu wypoczynkowego, domu wycieczkowego, schroniska młodzieżowego i schroniska, nie może być mniejsza niż:

1) dla samochodów osobowych:

a) 7 m — w przypadku parkingu do 10 stanowisk postojowych włącznie,

b) 10 m — w przypadku parkingu od 11 do 60 stanowisk postojowych włącznie,

c) 20 m — w przypadku parkingu powyżej 60 stanowisk postojowych;

2) dla samochodów innych niż samochody osobowe:

a) 10 m — w przypadku parkingu do 4 stanowisk postojowych włącznie,

b) 20 m — w przypadku parkingu powyżej 4 stanowisk postojowych.

[...]

5. Zachowanie odległości, o których mowa w ust. 1 pkt 1 lit. a, nie jest wymagane w przypadku parkingów niezadaszonych składających się z jednego albo dwóch stanowisk postojowych dla samochodów osobowych przypadających na jeden lokal mieszkalny w budynku mieszkalnym jednorodzinnym, zlokalizowanych przy tym budynku.

6. Zachowanie odległości, o których mowa w ust. 2 pkt 1 lit. a, nie jest wymagane w przypadku niezadaszonych parkingów składających się z jednego albo dwóch stanowisk postojowych dla samochodów osobowych w zabudowie jednorodzinnej oraz w zabudowie zagrodowej, jeżeli stykają się one z niezadaszonymi parkingami dla samochodów osobowych na sąsiedniej działce.

[…]

Opinia Zespołu Rzeczoznawców

Sformułowana prośba o interpretację wraz z załączonymi rysunkami jest zrozumiała, jednak pragniemy zwrócić uwagę, że zacytowane zapisy z Rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie to §19 ust. 5 i 6, a nie, jak to zostało podane, §19 ust. 3 i 4.

W analizowanym przypadku mamy do czynienia z jedną działką budowlaną, na której żadne z projektowanych stanowisk parkingowych nie styka się z jej granicą, nie jest więc zasadne rozważanie w jej kontekście zapisów §19 ust. 6.

Treść §19 ust. 5. pozwala na niezachowanie odległości, o których mowa w ust. 1 pkt 1 lit. a przy występowaniu łącznie wymienionych poniżej okoliczności:

1) parking jest niezadaszony,

2) parking składa się z jednego lub dwóch stanowisk postojowych dla samochodów osobowych przypadających na jeden lokal mieszkalny w budynku,

3) mamy do czynienia z budynkiem mieszkalnym jednorodzinnym,

4) stanowiska postojowe zlokalizowane są przy tym budynku.

Pierwsza z wymienionych okoliczności występuje w przedstawionym projekcie i nie wymaga szerszej interpretacji. Druga z wymienionych okoliczności zakłada, że parking dla budynku dwu-lokalowym może mieć do czterech stanowisk postojowych. W załączonym projekcie zaprojektowano po jednym stanowisku postojowym na lokal mieszkalny. Trzecia z wymienionych okoliczności występuje, gdy budynki w zabudowie bliźniaczej są budynkami mieszkalnymi jednorodzinnymi (Prawo Budowlane Art.3. 2a).

Szerszego omówienia wymaga czwarta okoliczność. Czy stanowiska postojowe zlokalizowane są przy tym budynku?

Przez „ten budynek” należy rozumieć budynek, do którego są przyporządkowane stanowiska postojowe (w liczbie nie większej niż 2 m. p. na lokal mieszkalny). Natomiast pojęcie „zlokalizowane przy” należy rozumieć zgodnie z jego znaczeniem w języku polskim. Za Słownikiem Języka Polskiego PWN (https://sjp.pwn.pl/):

zlokalizować
1. «wyznaczyć miejsce, w którym coś ma się znajdować lub odbywać» [...]
przy
1. «przyimek komunikujący, że ktoś lub coś znajduje się blisko danej osoby, rzeczy albo danego miejsca, np. Usiadła przy dziadku.» [...]

W przypadku analizowanego przepisu zasadne są pierwsze znaczenia obu słów. Przyimek przy oznacza więc, że coś znajduje się blisko danej rzeczy. Jeżeli stanowiska postojowe znajdują się w pobliżu dwóch różnych budynków, to możemy powiedzieć, że zlokalizowane są przy tym budynku, do którego mają mniejszą odległość.

Mając na uwadze, że mówimy o zgrupowaniach jednego lub kilku stanowisk postojowych (tj. parkingach). W przedstawionym projekcie za stanowiska postojowe zlokalizowane przy danych budynkach możemy uznać te przy budynkach nr 1 (2 m. p.), 1a (2 m. p.), 2 (2 m. p.), 2a (2 m. p.), 3 (2 m. p.), 3a (2 m. p.), 4 (2 m. p.), 4a (2 m. p.), 5 (3 m. p.), 5a (2 m. p.), wg załączonego rysunku. Problematyczne jest przyporządkowanie stanowisk znajdujących się pomiędzy budynkami 7, 7a, 8 i 8a. W zależności od przyjętej metody wyznaczania najbliższej odległości można próbować przyporządkować je do któregoś z tych budynków.

Na pewno stanowiska postojowe zlokalizowane przy budynkach 6 i 6a przypadające najpewniej do lokali innego budynku nie spełniają tych wymogów, a tym samym w ich przypadku projektant nie jest zwolniony z zachowania odległości, o których mowa w ust. 1 pkt 1 lit. a.

Jeżeli występują wszystkie cztery omówione okoliczności, to projektant w przypadku parkingu do 10-ciu stanowisk postojowych jest zwolniony z zachowania odległości 7 m nie tylko w relacji do budynku, w których znajdują się przypadające stanowiskom lokale, ale we wszystkich wymienionych w §19 ust. 1 pkt 1 przypadkach.

Czytając zapisy §19 6. należy zauważyć, że ustawodawca uwzględnił specyfikę budownictwa jednorodzinnego i dopuścił lokalizację stanowisk postojowych bez ograniczania ich odległości od okien (i innych obiektów wymienionych w §19 ust. 1 pkt 1 lit. a) pod warunkiem, że parking ograniczony jest do dwóch stanowisk na lokal i stanowiska postojowej zlokalizowane są zasadniczo „przy” budynku z lokalem do którego przypadają te stanowiska, a zaraz w większym oddaleniu od budynków sąsiednich.

Takie rozumowanie jest zgodne z literalnym rozumieniem tego sformułowania, a równocześnie wpisuje się w niesformalizowane normy życia społecznego i ducha analizowanego rozporządzenia.

Na pytanie dotyczące parkingów o ilości stanowisk postojowych większej niż 10 należy jednoznacznie stwierdzić, że dla takich przypadków należy stosować zapisy §19 1. 1) lit. b oraz c.
Równocześnie warto dodać, że jako parking należy rozumieć „wydzieloną powierzchnię terenu przeznaczoną do postoju i parkowania samochodów, składającą się ze stanowisk postojowych oraz dojazdów łączących te stanowiska, jeżeli takie dojazdy występują”. Tutaj elementem wydzielającym parkingi są np. pas zieleni, budynek, jezdnia, chodnik itd. Traktowanie dojazdu do poszczególnych parkingów jako elementu zespalającego poszczególne parkingi w jedną całość było możliwe gdyby ten dojazd służył wyłączenie w tym celu i nie stanowił innej funkcji np. ciągu-pieszo jezdnego, drogi wewnętrznej, dojazdowej itd. Inne rozumienie tej zasady oznaczałoby że wszystkie istniejące parkingi w kraju połączone przecież różnego rodzaju dojazdami stanowią jeden parking.

Niezależnie od przedstawionych pytań należy zwrócić uwagę, że przedstawione rysunki zawierają rozwiązania niezgodne z „Rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie” w zakresie nieobjętym pytaniami wnioskującego:

1) Projektowane schody zewnętrzne nie spełniają wymogów §68 ust. 3. :

2) Projektowane miejsce gromadzenia odpadów stałych nie spełnia §22. ust. 3. :

Ponadto należy dodać, że wskazane miejsce jest nieracjonalnie małe w stosunku do wielkości projektowanego założenia i może zapełniać się w okresie krótszym niż 1 dzień.

 
(KD)

Niniejszy dokument nie stanowi oficjalnej wykładni przepisów prawa i nie może być stosowany jako podstawa prawna do rozstrzygnięć w indywidualnych sprawach. Opinie i propozycje zawarte w stanowiskach Małopolskiej Okręgowej Izby Architektów RP należy traktować jako materiał pomocniczy.

Kraków, 18 czerwca 2019 r.

Treść zapytania

Czy miejsca postojowe o wymiarach 5,0 m x 2,3 m w garażu podziemnym nowo projektowanego budynku wielorodzinnego, zlokalizowane pod rampą wjazdową, mające liniowo malejącą na swej długości wysokość, od 2,35 m w najwyższym, do 1,3 m w najniższym miejscu, powinny być brane pod uwagę przy weryfikacji zapewnienia minimalnej ilości miejsc postojowych wymaganych dla danej inwestycji przez miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego?

Podstawa prawna

Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie z późniejszymi zmianami (tekst jednolity) 2018.01.01.

§ 21.
1. Stanowiska postojowe dla samochodów powinny mieć wymiary wynoszące co najmniej:

1) szerokość 2,5 m i długość 5 m — w przypadku samochodów osobowych;

§ 102.
Garaż do przechowywania i bieżącej, niezawodnej obsługi samochodów osobowych, stanowiący samodzielny obiekt budowlany lub część innego obiektu, będący garażem zamkniętym — z pełną obudową zewnętrzną i zamykanymi otworami, bądź garażem otwartym — bez ścian zewnętrznych albo ze ścianami niepełnymi lub ażurowymi, powinien mieć:

szerokość w świetle konstrukcji co najmniej 2,2 m i do spodu przewodów i urządzeń instalacyjnych 2 m.

Opinia Zespołu Rzeczoznawców

Zgodnie z cytowanymi wyżej zapisami Rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie wysokość w świetle konstrukcji garaży, w tym miejsc postojowych winna wynosić minimum 2,2 m z możliwością lokalnych obniżeń w przypadku spodu przewodów i urządzeń instalacyjnych do 2,0 m. Stanowiska nie spełniające tych wymagań nie mogą być brane pod uwagę do wykazywania ich w projekcie budowlanym w ogólnej ilości miejsc postojowych.

Jednocześnie zwracamy uwagę, że w zależności od terminu składania projektu do uzyskania pozwolenia na budowę, konieczne jest uwzględnienie nowych wymogów dotyczących szerokości stanowisk oraz ich odległości od ścian i słupów, zgodnie z § 21 warunków technicznych.

(WD)

Niniejszy dokument nie stanowi oficjalnej wykładni przepisów prawa i nie może być stosowany jako podstawa prawna do rozstrzygnięć w indywidualnych sprawach. Opinie i propozycje zawarte w stanowiskach Małopolskiej Okręgowej Izby Architektów RP należy traktować jako materiał pomocniczy.

Kraków, 31 października 2018 r.

Treść zapytania

Pytanie 1

Zwracam się z prośbą o wydanie opinii potwierdzającej prawidłowość przyjętego rozwiązania dotyczącego odległości miejsc postojowych od okien pomieszczeń przeznaczonych na stały pobyt ludzi w zabudowie mieszkalnej jednorodzinnej oraz zgodności rozwiązań z Rozporządzeniem w sprawie Warunków Technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (§19 ust. 5).

Przyjęte w projekcie rozwiązanie jest zgodne z wydanym przez Małopolską Okręgową Izbę Architektów RP materiałem szkoleniowym dotyczącym zmiany rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, opublikowanym na witrynie internetowej MPOIA (www.mpoia.pl) dnia 6.02.2018 r. Dodatkowo rozwiązanie jest zbieżne z opinią Zespołu Rzeczoznawców przy Radzie Małopolskiej Okręgowej Izby Architektów RP nr. ZR 84 z dnia 20.05.2018 r.

Pytanie 2

Zwracam się z uprzejmą prośbą o pomoc w interpretacji zapisu warunków technicznych: 

- §19 ust.5. Zachowanie odległości, o których mowa w ust.1 pkt 1 lit. a, nie jest wymagane w przypadku parkingów niezadaszonych składających się z jednego albo dwóch stanowisk postojowych dla samochodów osobowych przypadających na jeden lokal mieszkalny w budynku mieszkalnym jednorodzinnym, zlokalizowanych przy tym budynku.

W kwestii lokalizacji stanowisk postojowych wypowiedzieli się Państwo w opinii nr 84. Mam jednak prośbę o dodatkową informację.

Moją wątpliwość budzi ostatnia część tego ustępu, to znaczy, że dotyczy on miejsc postojowych zlokalizowanych przy tym budynku. Do tej pory interpretowałem ten zapis tak, że można zlokalizować stanowiska postojowe przy oknach do pomieszczeń przeznaczonych na pobyt ludzi bez ograniczeń w odległości, ale tylko dla tego budynku, dla którego te miejsca są przeznaczone (budynek A). Jednak jeżeli w odległości 7 metrów mamy okno innego budynku (B), to nie ma dla niego zwolnienia, ponieważ są to miejsca zlokalizowane przy innym budynku (A).

Innymi słowy, proszę Państwa o opinię czy zapis ten zwalnia od konieczności zachowania odległości między oknem a stanowiskiem postojowym tylko ten budynek dla którego są przeznaczone te stanowiska, czy także wszystkie okna innych budynki, których te miejsca nie obsługują. Czyli np. w przypadku zabudowy bliźniaczej lub szeregowej w zasadzie nie miałby ten zapis zastosowania. 

Podstawa prawna

Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.

§3. [Definicje legalne] Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o:

2) zabudowie jednorodzinnej – należy przez to rozumieć jeden budynek mieszkalny jednorodzinny lub zespół takich budynków, wraz z budynkami garażowymi i gospodarczymi;

3) zabudowie zagrodowej – należy przez to rozumieć w szczególności budynki mieszkalne, budynki gospodarcze lub inwentarskie w rodzinnych gospodarstwach rolnych, hodowlanych lub ogrodniczych oraz w gospodarstwach leśnych.

§19. [Odległości miejsc postojowych od okien budynków oraz od granicy działki budowlanej]

Zachowanie odległości, o których mowa w ust. 1 pkt 1 lit. a, nie jest wymagane w przypadku parkingów niezadaszonych składających się z jednego albo dwóch stanowisk postojowych dla samochodów osobowych przypadających na jeden lokal mieszkalny w budynku mieszkalnym jednorodzinnym, zlokalizowanych przy tym budynku.

6. Zachowanie odległości, o których mowa w ust. 2 pkt 1 lit. a, nie jest wymagane w przypadku niezadaszonych parkingów składających się z jednego albo dwóch stanowisk postojowych dla samochodów osobowych w zabudowie jednorodzinnej oraz w zabudowie zagrodowej, jeżeli stykają się one z niezadaszonymi parkingami dla samochodów osobowych na sąsiedniej działce.

Opinia Zespołu Rzeczoznawców

Zgodnie z legalną definicją, zamieszczoną w § 3 pkt 2 WT, przez zabudowę jednorodzinną należy rozumieć zarówno jeden budynek mieszkalny jednorodzinny, jak i zespół takich budynków wraz z budynkami garażowymi i gospodarczymi, a więc także zabudowę bliźniaczą i szeregową. W § 19 pkt 5 WT użyto sformułowania budynek mieszkalny jednorodzinny, tak więc w intencji zapis ten dotyczy zarówno zabudowy jednorodzinnej wolnostojącej, jak i bliźniaczej i szeregowej. Przepisy zwalniające z konieczności zachowania odległości miejsc parkingowych od okien i granic działki w zabudowie jednorodzinnej zostały wprowadzone między innymi dzięki wieloletnim postulatom środowiska architektów, w tym władz Krajowej Izby Architektów, w celu racjonalnego wykorzystania przestrzeni na stosunkowo niewielkich działkach budowlanych w przypadku zabudowy jednorodzinnej.

Poniżej rysunek Ministerstwa Infrastruktury i Budownictwa ilustrujący ideę wprowadzonych zmian w Warunkach Technicznych.

W § 19 pkt 6 WT umożliwiającym lokalizowanie miejsc postojowych bez zachowania odległości od granicy sąsiedzkiej działki w przypadku, jeżeli stykają się one z miejscami postojowymi na sąsiedzkiej działce, nie użyto sformułowania:

„pod warunkiem zachowania odległości od okien sąsiedniego budynku zgodnie z § 19 pkt 1.1.”

W związku z powyższym zwolnienie z zachowania odległości od okien i od granicy działki należy rozpatrywać łącznie, czyli zarówno w przypadku zabudowy jednorodzinnej wolnostojącej, jak i bliźniaczej.
i szeregowej, lokalizacja miejsc postojowych pokazana na rysunku w opinii nr ZR 84 jest poprawna.

Poniżej ilustracje różnych prawidłowych lokalizacji zgodnie z aktualnymi warunkami technicznymi. Wszystkie poniższe przykłady dotyczą braku wymogu zachowania odległości miejsc postojowych od ścian z oknami.

(W.D.)

Niniejszy dokument nie stanowi oficjalnej wykładni przepisów prawa i nie może być stosowany jako podstawa prawna do rozstrzygnięć w indywidualnych sprawach. Opinie i propozycje zawarte w stanowiskach Małopolskiej Okręgowej Izby Architektów RP należy traktować jako materiał pomocniczy.

Kraków, 03 grudnia 2018 r.

Dotyczy

W związku z powstałymi wątpliwościami dotyczącymi interpretacji odległości miejsc postojowych od okien pomieszczeń przeznaczonych na stały pobyt ludzi,
Zespół Rzeczoznawców przy Radzie MPOIA przedstawia swoją opinię.

Stan prawny

Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (jednolity tekst Dz. U. z 2018 r. poz. 1202, 1276, 1496, 1669) stanowi:

Art.3.
Ilekroć w ustawie jest mowa o:

9) urządzeniach budowlanych — należy przez to rozumieć urządzenia techniczne związane z obiektem budowlanym, zapewniające możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, jak przyłącza i urządzenia instalacyjne, w tym służące oczyszczania lub gromadzeniu ścieków, a także przejazdy, ogrodzenia, płace postojowe i płace pod śmietniki;

Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (tj. Dz. U. 2015.1422 z późniejszymi zmianami), zgodnie z którym:

§.9.
3. Określone w rozporządzeniu odległości budynków od innych budynków, urządzeń budowlanych lub granicy działki budowlanej mierzy się w poziomie w miejscu ich najmniejszego oddalenia.

§.19.
1. Odległość stanowisk postojowych, w tym również zadaszonych oraz otwartych garaży wielopoziomowych od: placu zabaw dla dzieci, boiska dla dzieci i młodzieży, okien pomieszczeń przeznaczonych na stały pobyt ludzi w budynku opieki zdrowotnej, w budynku oświaty i wychowania, w budynku mieszkalnym, w budynku zamieszkania zbiorowego, z wyjątkiem: hotelu, motelu, pensjonatu, domu wypoczynkowego, domu wycieczkowego, schroniska młodzieżowego i schroniska, nie może być mniejsza niż: :

1) dla samochodów osobowych:

a) 7 m — w przypadku parkingu do 10 stanowisk postojowych włącznie;

b) 10 m — w przypadku parkingu od 11 do 60 stanowisk postojowych włącznie;

c) 20 m — w przypadku parkingu powyżej 60 stanowisk postojowych;

2) dla samochodów innych niż samochody osobowe:

a) 10 m — w przypadku parkingu do 4 stanowisk postojowych włącznie,

b) 20 m — w przypadku parkingu powyżej 4 stanowisk postojowych

Odpowiedź

Z powyższych zapisów wynika, że odległość miejsc postojowych od okien pomieszczeń przeznaczonych na stały pobyt ludzi winna być mierzona w poziomie, bez uwzględniania trzeciego wymiaru, w miejscu ich najmniejszego oddalenia od okien (ale nie od ściany z oknami).

(WD, KS)

Niniejszy dokument nie stanowi oficjalnej wykładni przepisów prawa i nie może być stosowany jako podstawa prawna do rozstrzygnięć w indywidualnych sprawach. Opinie i propozycje zawarte w stanowiskach Małopolskiej Okręgowej Izby Architektów RP należy traktować jako materiał pomocniczy.

Kraków, 15 października 2014
aktualizacja 31.12.2018 r.

Dotyczy

Sposób wydzielania miejsc postojowych? (prawidłowe usytuowanie miejsc postojowych)

Podstawa prawna

Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. 75, poz. 690 z późn. zm.) reguluje:

§ 19.
1. Odległość wydzielonych miejsc postojowych, w tym również zadaszonych, lub otwartego garażu wielopoziomowego dla samochodów osobowych od okien pomieszczeń przeznaczonych na stały pobyt ludzi w budynku mieszkalnym, budynku zamieszkania zbiorowego, z wyjątkiem hotelu, budynku opieki zdrowotnej, oświaty i wychowania, a także od placu zabaw i boiska dla dzieci i młodzieży, nie może być mniejsza niż:

a) 7 m — w przypadku do 10 stanowisk włącznie,

b) 10 m — w przypadku 11 do 60 stanowisk włącznie,

c) 20 m — w przypadku większej liczby stanowisk, z uwzględnieniem § 276 ust. 1.

2. Odległość wydzielonych miejsc postojowych lub otwartego garażu wielopoziomowego dla samochodów osobowych od granicy działki budowlanej nie może być mniejsza niż:

a) 3 m — w przypadku do 10 stanowisk włącznie,

b) 6 m — w przypadku 11 do 60 stanowisk włącznie,

c) 16 m — w przypadku większej liczby stanowisk.

3. Odległości, o których mowa w ust. 1 i 2, stosuje się do sytuowania wjazdów do zamkniętego garażu w stosunku do okien budynku opieki zdrowotnej, oświaty i wychowania, a także placów zabaw i boisk dla dzieci i młodzieży.

4. Zachowanie odległości, o których mowa w ust. 1 i 2, nie jest wymagane przy sytuowaniu miejsc postojowych między liniami rozgraniczającymi ulicę.

Opinia

Przepis nie precyzuje sposobu wydzielenia miejsc postojowych. Przepis określa odległości, w których poszczególne grupy miejsc postojowych mogą być sytuowane.

I tak dla grup:

— do 10 stanowisk określono odległość 7 m

— 11–60 stanowisk określono odległość 10 m

— powyżej 60 stanowisk określono odległość 20 m

Odległości te są wystarczające, aby, bez stosowania jakichkolwiek innych sposobów wydzielenia, traktować odpowiednią grupę miejsc postojowych jako spełniającą wymagania.

Do decyzji Projektanta, uprawnionego do pełnienia samodzielnych funkcji w budownictwie, należy zapewnienie właściwego sposobu wydzielenia grup miejsc postojowych.

W praktyce spotyka się zastosowanie np. elementów izolujących, trwałych przeszkód, elementów małej architektury, zieleni itp. Żaden z wymienionych sposobów wydzielenia miejsc postojowych nie został wykluczony w regulacjach. Katalog przedstawionych możliwości należy traktować jako otwarty.

(PCh, AW)

Niniejszy dokument nie stanowi oficjalnej wykładni przepisów prawa i nie może być stosowany jako podstawa prawna do rozstrzygnięć w indywidualnych sprawach. Opinie i propozycje zawarte w stanowiskach Małopolskiej Okręgowej Izby Architektów RP należy traktować jako materiał pomocniczy.

Kraków, 20 kwietnia 2016
aktualizacja: 31.12.2018 r.

Dotyczy

Interpretacji zapisów o odległości wjazdów do garaży zamkniętych od placów zabaw oraz od granicy działki.

Stan prawny

Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12.04.2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (tj. Dz. U. 2015.1422 z późniejszymi zmianami), zgodnie z którym:

§ 19.
1. Odległość stanowisk postojowych, w tym również zadaszonych, oraz otwartych garaży wielopoziomowych od: placu zabaw dla dzieci, boiska dla dzieci i młodzieży, okien pomieszczeń przeznaczonych na stały pobyt ludzi w budynku opieki zdrowotnej, w budynku oświaty i wychowania, w budynku mieszkalnym, w budynku zamieszkania zbiorowego, z wyjątkiem: hotelu, motelu, pensjonatu, domu wypoczynkowego, domu wycieczkowego, schroniska młodzieżowego i schroniska, nie może być mniejsza niż:

1) dla samochodów osobowych:

a) 7 m — w przypadku parkingu do 10 stanowisk postojowych włącznie,

b) 10 m — w przypadku parkingu od 11 do 60 stanowisk postojowych włącznie,

c) 20 m — w przypadku parkingu powyżej 60 stanowisk postojowych;

2) dla samochodów innych niż samochody osobowe:

a) 10 m — w przypadku parkingu do 4 stanowisk postojowych włącznie,

b) 20 m — w przypadku parkingu powyżej 4 stanowisk postojowych.

2. Stanowiska postojowe, w tym również zadaszone, oraz otwarte garaże wielopoziomowe należy sytuować na działce budowlanej w odległości od granicy tej działki nie mniejszej niż:

1) dla samochodów osobowych:

a) 3 m — w przypadku parkingu do 10 stanowisk postojowych włącznie,

b) 6 m — w przypadku parkingu od 11 do 60 stanowisk postojowych włącznie,

c) 16 m — w przypadku parkingu powyżej 60 stanowisk postojowych;

2) dla samochodów innych niż samochody osobowe:

a) 6 m — w przypadku parkingu do 4 stanowisk postojowych włącznie,

b) 16 m — w przypadku parkingu powyżej 4 stanowisk postojowych.

3. Odległości, o których mowa w ust. 1 i 2, stosuje się do sytuowania wjazdów do zamkniętego garażu w stosunku do okien budynku opieki zdrowotnej, budynku oświaty i wychowania, a także placów zabaw i boisk dla dzieci i młodzieży.

Odpowiedź

W odpowiedzi na pytanie dotyczące interpretacji zapisów o odległości wjazdów do garaży zamkniętych od placów zabaw oraz od granicy działki, wyjaśniamy:

Z zapisów cytowanego §19 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, dotyczącego odległości miejsc postojowych od zabudowań wynika, że nie została określona minimalna odległość wjazdu do garażu zamkniętego w stosunku do granic działki budowlanej. Określono tylko odległość wjazdu do garażu zamkniętego od okien budynku opieki zdrowotnej, oświaty i wychowania, a także placów zabaw i boisk dla dzieci i młodzieży.

Tak więc, bez względu na położenie wjazdu do garażu zamkniętego w stosunku do granic działki, odległość
od placów zabaw dla dzieci należy mierzyć bezpośrednio pomiędzy tym placem a wjazdem.

W przypadku braku ogrodzenia wokół placu zabaw dla dzieci należy przyjąć założenie, że wymagana minimalna odległość, jaka powinna być zachowana to odległość pomiędzy strefą bezpieczeństwa najbliższego urządzenia do zabaw określoną w PN–EN 1176-1:2009, a wjazdem do garażu.

(WD, KS)

Niniejszy dokument nie stanowi oficjalnej wykładni przepisów prawa i nie może być stosowany jako podstawa prawna do rozstrzygnięć w indywidualnych sprawach. Opinie i propozycje zawarte w stanowiskach Małopolskiej Okręgowej Izby Architektów RP należy traktować jako materiał pomocniczy.

Kraków, 28 września 2015 r
aktualizacja: 07.01.2019 r

Treść zapytania

Zwracam się z prośbą o wydanie opinii potwierdzającej prawidłowość przyjętego rozwiązania dotyczącego przyjętej ilości miejsc parkingowych dla przedmiotowej inwestycji położonej w Krakowie […]

W ramach inwestycji zaprojektowano 115 lokali mieszkalnych oraz 103 miejsca postojowe (w tym 1 przystosowane dla osób niepełnosprawnych) usytuowanych w granicy terenu inwestycji, poza pasami drogowymi dróg publicznych. Projekt i przyjęte w nim rozwiązania zostały opracowane przez projektanta, który z racji swojego wykształcenia i posiadanych kwalifikacji zawodowych potwierdzonych stosowymi uprawnieniami oraz doświadczenia jest osobą kompetentną do właściwego przygotowania projektów. […]

Zapewniona w projekcie liczba miejsc postojowych jest zgodna z wymogami obowiązujących przepisów, w tym m.in. z zapisami § 18 Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, ponieważ:

Stanowiska postojowe dla samochodów osobowych użytkowników, w tym również przystosowane do potrzeb osób niepełnosprawnych zostały zaprojektowane stosownie do przeznaczenia i sposobu zabudowy:

W oparciu o wiedzę, doświadczenie i analizy opracowane przez projektanta, jak również wieloletnie doświadczenie inwestycyjne Inwestora uznano projektowaną ilość miejsc postojowych jako odpowiednia do ilości projektowanych lokali i charakteru przedmiotowej Inwestycji.

Z uwagi na strukturę mieszkań (60% projektowanych lokali to mieszkania jedno- lub dwupokojowe), rozbudowany system komunikacji publicznej (odległość do najbliższego przystanku autobusowego to ok. 200m) i lokalizację Inwestycji w obszarze nasyconym w usługi miejskie (odległość do Szkoły Podstawowej nr 58 — 500m; odległość do przychodni lekarskiej NZOZ Hipokrater II — 700m) i lokalizację miejsc pracy względem Inwestycji (odległość do budynku biurowego Vinci Office Center — 1,2 km)

Biorąc pod uwagę powyższe należy uznać, że projektowana ilość miejsc postojowych jest odpowiednia do przeznaczenia i sposobu zabudowy inwestycji tak więc projektowana ilość miejsc postojowych została przyjęta zgodnie z § 18 ust. 1 warunków technicznych.

Liczba stanowisk postojowych i sposób urządzenia parkingów zostały dostosowane do wymagań ustalonych w decyzji o warunkach zabudowy, z uwzględnieniem potrzebnej liczby stanowisk z których korzystają osoby niepełnosprawne.

Inwestycja jest realizowana w oparciu o decyzję WZ nr (…) z dnia 2.12.2009 r. Przedmiotowa decyzja nie określa wymaganej ilości miejsc postojowych, jaką należy zapewnić w ramach inwestycji. Zgodnie z treścią decyzji Inwestycja polega na budowie budynku mieszkalnego wielorodzinnego z garażem podziemnym na ok. 90 miejsc parkingowych. Należy również zauważyć, że parametry zabudowy określone w decyzji WZ pozwalają na realizację budynku mieszczącego ok. 120 mieszkań.

W związku z nieprecyzyjnymi zapisami decyzji WZ Inwestor wystąpił z wnioskiem o interpretację zapisów WZ. Pierwotne wyjaśnienie WAiU UMK w tym zakresie zostało zaskarżone do SKO, które uchyliło postanowienie i przekazało sprawę do ponownego rozpatrzenia. Ostatecznie WAiU w dniu 10 maja 2019 wydał postanowienie nr AU-02-4.670.1658.2018RKB, w którym potwierdza, iż przedmiotowa decyzja WZ nie wskazuje liczbowo wymaganej ilości miejsc postojowych dla przedmiotowego zamierzenia budowlanego. W ww. postanowieniu wskazano w szczególności, iż ustalenie odpowiedniej ilości miejsc postojowych dla danej inwestycji należy do projektanta, „który z racji swojego wykształcenia i posiadanych kwalifikacji zawodowych potwierdzonych stosowymi uprawnieniami jest osobą kompetentną do właściwej interpretacji zapisów warunków zabudowy oraz przygotowania projektu.”

Ponadto w toku przygotowania przedmiotowej Inwestycji również Zarząd Dróg Miasta Krakowa uzgodnił możliwość włączenia do drogi ruchu drogowego spowodowanego zmianą zagospodarowania terenu przyległego do pasa drogowego nie podając wymogów ilościowych z zakresie miejsc parkingowych. Zgodnie z pismem ZDMK nr (…) z dnia 14.01.2019r. Inwestor we własnym zakresie, poza pasami drogowymi dróg publicznych winien zapewnić miejsca postojowe dla prawidłowego funkcjonowania przedmiotowej inwestycji.

Biorąc pod uwagę powyższe należy uznać, że dokumenty administracyjne uzyskane w związku z planowaną inwestycją nie określają wymogu zapewnienia konkretnej liczbowo ilości miejsc parkingowych, tak więc projektowana ilość miejsc postojowych została przyjęta zgodnie z § 18 ust. 2 warunków technicznych.

Po złożeniu wniosku o wydanie decyzji pozwolenia na budowę WAiU UMK postanowieniem nr AU-01-1.6740.1.2801.2019.AFR z dnia 14.01.2020r. nałożył na Inwestora obowiązek uzupełnienia nieprawidłowości w projekcie budowlanym tj. w interpretacji Urzędu do zapewnienia 112 miejsc postojowych.

Jednym z podanych argumentów jest powołanie na wymóg zachowania współczynników zgodnych z wytycznymi zawartymi w Uchwale Rady Miasta Krakowa z dnia 29.08.2012 mimo wydania decyzji WZ z dnia 02.12.2009r. Co więcej liczba miejsc postojowych wskazana w uchwale Rady Miasta Krakowa Nr LIII/723/12 w sprawie przyjęcia programu parkingowego dla miasta Krakowa, (w tabeli nr 10) jest jedynie wytyczną dla sporządzania Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Miasta Krakowa oraz miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, nie zaś wytyczną dla docelowych rozwiązań projektowych. Należy również zwrócić uwagę, iż w/w Uchwała nie obowiązywała w momencie wydania w/w decyzji o warunkach zabudowy, zatem nie może być podstawą do wyznaczania wymaganej ilości miejsc postojowych dla niniejszej Inwestycji.

W rozmowie telefonicznej Inspektor prowadzący sprawę potwierdził brak podstawy prawnej dla żądania takiej zmiany projektu.

Podstawa prawna

Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie

(Dz.U. 2019 poz. 1065)

§ 18. 1. Zagospodarowując działkę budowlaną, należy urządzić, stosownie do jej przeznaczenia i sposobu zabudowy, stanowiska postojowe dla samochodów użytkowników stałych i przebywających okresowo, w tym również stanowiska postojowe dla samochodów, z których korzystają osoby niepełnosprawne.

2. Liczbę stanowisk postojowych i sposób urządzenia parkingów należy dostosować do wymagań ustalonych w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego albo w decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, z uwzględnieniem potrzebnej liczby stanowisk, z których korzystają osoby niepełnosprawne.

Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego

Art. 113. [...]

§ 2. Organ, który wydał decyzję, wyjaśnia w drodze postanowienia na żądanie organu egzekucyjnego lub strony wątpliwości co do treści decyzji.

[…]

Opinia Zespołu Rzeczoznawców

Niniejsza opinia nie przedstawia analizy szerszego stosowania uchwały Rady Miasta Krakowa Nr LIII/723/12 w sprawie przyjęcia programu parkingowego dla miasta Krakowa.

Niezależnie od powyższego trzeba zauważyć, że uchwała Rady Miasta Krakowa z dnia 29.08.2012 jest traktowana przez urząd administracji budowlanej w Krakowie jak akt prawa miejscowego. Nie można jednak powiedzieć, że jest to Miejscowy Plan Zagospodarowania Terenu. Praktyka dotychczasowa wskazuje, że tabela nr 10 w/w uchwały jest podstawą do wyliczenia wymaganych ilości miejsc postojowych w relacji do projektowanej ilości lokali mieszkalnych dla decyzji WZ wydawanych po dacie w/w Uchwały, od ok. 2016 roku. Powszechnie wiadomo, że jest to wynikiem, z jednej strony bardzo szerokiej interpretacji przepisów, a z drugiej, zapewne reakcją na lata zaniedbań, kiedy to planowano jedynie kilka samochodów osobowych na 100 mieszkańców. Obecnie nie można wymusić na właścicielach zabudowanych nieruchomości aby istniejącą zabudowę dostosowali do wymagań w/w Uchwały z roku 2012. Prawa do zabudowy (bez wymaganej w uchwale ilości mp) zostały nabyte wcześniej. Mowa tu o całej zabudowie miasta, od historycznego centrum po obrzeża. Ta sama zasada dotyczy warunków zabudowy wydanych przed datą uchwały. Skoro w momencie wydania warunków zabudowy uznano, że to projektant określa wymaganą ilość miejsc postojowych, to tą zasadę i prawo należy zachować.

Podsumowując to, organ administracji działający w trybie art.113 § 2 kpa rozstrzygnął już wątpliwości w zakresie obowiązującej inwestora zasady dot. miejsc postojowych i tworzy prawo miejscowe, o którym mowa w § 18.2 W.T.

Równocześnie należy dodać, że ilość miejsc postojowych w opisanym przedsięwzięciu inwestycyjnym jest właściwa — jeśli została wskazana przez projektanta zgodnie z decyzją o Warunkach Zabudowy.

(KD)

Niniejszy dokument nie stanowi oficjalnej wykładni przepisów prawa i nie może być stosowany jako podstawa prawna do rozstrzygnięć w indywidualnych sprawach. Opinie i propozycje zawarte w stanowiskach Małopolskiej Okręgowej Izby Architektów RP należy traktować jako materiał pomocniczy.

Kraków, 1 lutego 2020 r.

Treść zapytania

Pytanie dotyczy odległości miejsca postojowego dla pojazdu osoby niepełnosprawnej od okien budynku mieszkalnego wielorodzinnego. Po nowelizacji Rozporządzenia o warunkach technicznych § 20 zawiera zapis, że „Stanowiska postojowe dla samochodów osobowych, z których korzystają wyłącznie osoby niepełnosprawne, mogą być zbliżone bez żadnych ograniczeń do okien innych budynków." Czy należy go łączyć z § 19, w którym mowa o budynkach: „opieki zdrowotnej, w budynku oświaty i wychowania, w budynku mieszkalnym, w budynku zamieszkania zbiorowego, z wyjątkiem: hotelu, motelu, pensjonatu, domu wypoczynkowego, domu wycieczkowego, schroniska młodzieżowego i schroniska". Czy oznacza to, że budynek mieszkalny wielorodzinny nie jest zwolniony z obowiązku zachowania odległości wymienionych w § 19 ust 1 WT?

Podstawa prawna

Rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (tekst jednolity Dz.U. z 2019 poz. 1065)

§ 19. 1. Odległość stanowisk postojowych, w tym również zadaszonych, oraz otwartych garaży wielopoziomowych od: placu zabaw dla dzieci, boiska dla dzieci i młodzieży, okien pomieszczeń przeznaczonych na stały pobyt ludzi w budynku opieki zdrowotnej, w budynku oświaty i wychowania, w budynku mieszkalnym, w budynku zamieszkania zbiorowego, z wyjątkiem: hotelu, motelu, pensjonatu, domu wypoczynkowego, domu wycieczkowego, schroniska młodzieżowego i schroniska, nie może być mniejsza niż:

1) dla samochodów osobowych:

a) 7 m — w przypadku parkingu do 10 stanowisk postojowych włącznie,

b) 10 m — w przypadku parkingu od 11 do 60 stanowisk postojowych włącznie,

c) 20 m — w przypadku parkingu powyżej 60 stanowisk postojowych;

2) dla samochodów innych niż samochody osobowe:

a) 10 m — w przypadku parkingu do 4 stanowisk postojowych włącznie,

b) 20 m — w przypadku parkingu powyżej 4 stanowisk postojowych.

(…)

5. Zachowanie odległości, o których mowa w ust. 1 pkt 1 lit. a, nie jest wymagane w przypadku parkingów niezadaszonych składających się z jednego albo dwóch stanowisk postojowych dla samochodów osobowych przypadających na jeden lokal mieszkalny w budynku mieszkalnym jednorodzinnym, zlokalizowanych przy tym budynku.

(…)

§ 20. Stanowiska postojowe dla samochodów osobowych, z których korzystają wyłącznie osoby niepełnosprawne, mogą być zbliżone bez żadnych ograniczeń do okien innych budynków. Miejsca te wymagają odpowiedniego oznakowania.

Opinia

Analizując literalnie zapisy § 20 ww. Rozporządzenia Warunki Techniczne [1] należy zastanowić się nad słusznie zadanym powyższym pytaniem — co oznacza sformułowanie do okien „innych budynków”, które dotyczy możliwości zbliżenia do budynków bez żadnych ograniczeń odległościowych miejsc postojowych dla samochodów osób z których korzystają wyłącznie osoby niepełnosprawne? Czy sformułowanie w § 20 WT „innych budynków” oznacza tutaj budynki inne, niż wpisane do wcześniejszego § 19 ust. 1?

Odpowiedź na to pytanie otrzymujemy analizując poprzednią (zmienioną obecnie) wersję § 20 WT, który w brzmieniu obowiązującym do 1 stycznia 2018 r zawierał następujący zapis: „§ 20. Miejsca postojowe dla samochodów, z których korzystają wyłącznie osoby niepełnosprawne, mogą być usytuowane w odległości nie mniejszej niż 5 m od okien budynku mieszkalnego wielorodzinnego i zamieszkania zbiorowego oraz zbliżone bez żadnych ograniczeń do innych budynków. Miejsca te wymagają odpowiedniego oznakowania.” Warszawa, dnia 18 września 2015 r. Poz. 1422 OBWIESZCZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY I ROZWOJU z dnia 17 lipca 2015 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.

Wnioski

Poprzednie zapisy § 20. Rozporządzenia Warunki Techniczne, obowiązujące przed 1.01.2018 r. pozwalały na zbliżenie stanowisk postojowych dla samochodów osobowych z których korzystają wyłącznie osoby niepełnosprawne, do okien wszystkich budynków, za wyjątkiem budynku mieszkalnego wielorodzinnego i zamieszkania zbiorowego. Od okien pomieszczeń przeznaczonych na stały pobyt ludzi w tych budynkach należało zachować odległość min. 5 m. Ograniczenie to zostało zniesione w ramach zmian wprowadzonych do WT. Wprowadzając powyższą zmianę obowiązującą od 1 stycznia 2018 r. Ustawodawca dopuścił zbliżenie bez ograniczeń, miejsc postojowych dla samochodów z których korzystają wyłącznie osoby niepełnosprawne, również do okien budynku mieszkalnego wielorodzinnego i zamieszkania zbiorowego.

Wobec powyższego należy wnioskować, że stanowiska postojowe, z których korzystają wyłącznie osoby niepełnosprawne, mogą być zbliżone obecnie bez ograniczeń odległościowych, zarówno do okien pomieszczeń przeznaczonych na stały pobyt ludzi w budynku mieszkalnym wielorodzinnym i w budynku zamieszkania zbiorowego, jak i do okien innych budynków (co było już wcześniej dopuszczone). Słowo „innych” pojawia się w obecnej treści paragrafu 20 WT jako pozostałość poprzedniego brzmienia tego przepisu.

(KS)

Niniejszy dokument nie stanowi oficjalnej wykładni przepisów prawa i nie może być stosowany jako podstawa prawna do rozstrzygnięć w indywidualnych sprawach. Opinie i propozycje zawarte w stanowiskach Małopolskiej Okręgowej Izby Architektów RP należy traktować jako materiał pomocniczy.

Kraków, 24 lipca 2020 r.

Treść pytania

1. Pytanie dot. interpretacji zastosowania przepisów ustawy prawo budowlane do następującego problemu: stanowiska postojowe dla samochodów osobowych zostały zaprojektowane w podcieniu o głębokości 7,0 m pod budynkiem (poniżej rysunek koncepcyjny rys. nr 1):

Nie jest to garaż, ponieważ brak jest ścian zewnętrznych. Na kondygnacji wyższej okna do pomieszczeń mieszkalnych są oddzielone daszkiem, a także płytą balkonową (poniżej wstępna wizualizacja budynku rys. nr 2).

Czy w takim przypadku mają zastosowanie przepisy paragrafu 279 w którym jest mowa o wrotach garażowych? A jeżeli tak, to czy w rzucie poziomym balkon o wysunięciu 1,5 m spełnia te warunki? A jeżeli nie, to który przepis ma tu zastosowanie? 

2. Drugie pytanie dotyczy sposobu liczenia stanowisk postojowych, a co za tym idzie ich odległości od budynków i granic działki: czy można liczyć jako odrębne parkingi stanowiska oddzielone od siebie pasem zieleni, odrębną drogą manewrową, różnicą poziomów ale z jednym wjazdem z drogi? (poniżej koncepcja zagospodarowania terenu rys. nr 3):

Podstawa prawna

[1]. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (tekst jednolity Dz.U. z 2019 poz. 1065)

§ 19. 1. Odległość stanowisk postojowych, w tym również zadaszonych, oraz otwartych garaży wielopoziomowych od: placu zabaw dla dzieci, boiska dla dzieci i młodzieży, okien pomieszczeń przeznaczonych na stały pobyt ludzi w budynku opieki zdrowotnej, w budynku oświaty i wychowania, w budynku mieszkalnym, w budynku zamieszkania zbiorowego, z wyjątkiem: hotelu, motelu, pensjonatu, domu wypoczynkowego, domu wycieczkowego, schroniska młodzieżowego i schroniska, nie może być mniejsza niż:

1) dla samochodów osobowych:

a) 7 m – w przypadku parkingu do 10 stanowisk postojowych włącznie,

b) 10 m – w przypadku parkingu od 11 do 60 stanowisk postojowych włącznie,

c) 20 m – w przypadku parkingu powyżej 60 stanowisk postojowych;

2) dla samochodów innych niż samochody osobowe:

a) 10 m – w przypadku parkingu do 4 stanowisk postojowych włącznie,

b) 20 m – w przypadku parkingu powyżej 4 stanowisk postojowych.

[…]

5. Zachowanie odległości, o których mowa w ust. 1 pkt 1 lit. a, nie jest wymagane w przypadku parkingów niezadaszonych składających się z jednego albo dwóch stanowisk postojowych dla samochodów osobowych przypadających na jeden lokal mieszkalny w budynku mieszkalnym jednorodzinnym, zlokalizowanych przy tym budynku.

[…]

§ 20. Stanowiska postojowe dla samochodów osobowych, z których korzystają wyłącznie osoby niepełnosprawne, mogą być zbliżone bez żadnych ograniczeń do okien innych budynków. Miejsca te wymagają odpowiedniego oznakowania.

[…]

§ 102. Garaż do przechowywania i bieżącej, niezawodowej obsługi samochodów osobowych, stanowiący samodzielny

obiekt budowlany lub część innego obiektu, będący garażem zamkniętym – z pełną obudową zewnętrzną i zamykanymi otworami, bądź garażem otwartym – bez ścian zewnętrznych albo ze ścianami niepełnymi lub ażurowymi, powinien mieć:

1) wysokość w świetle konstrukcji co najmniej 2,2 m i do spodu przewodów i urządzeń instalacyjnych 2 m;

2) wjazdy lub wrota garażowe co najmniej o szerokości 2,3 m i wysokości 2 m w świetle;

[…]

§ 106. ust. 1. Garaż znajdujący się w budynku o innym przeznaczeniu powinien mieć ściany i stropy, zapewniające wymaganą izolację akustyczną, o której mowa w § 326, oraz szczelność uniemożliwiającą przenikanie spalin lub oparów paliwa do sąsiednich pomieszczeń, przeznaczonych na pobyt ludzi, usytuowanych obok lub nad garażem.

Ust. 2. Dopuszcza się sytuowanie nad garażem otwartym kondygnacji z pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi, z wyjątkiem pomieszczeń mieszkalnych, opieki zdrowotnej oraz oświaty i nauki, przy spełnieniu jednego z warunków:

1) lico ściany zewnętrznej tych kondygnacji z oknami otwieranymi jest cofnięte w stosunku do lica ściany garażu otwartego lub do krawędzi jego najwyższego stropu co najmniej o 6 m, a konstrukcja dachu i jego przekrycie nad garażem spełniają wymagania określone w § 218;

2) usytuowanie ścian zewnętrznych tych kondygnacji w jednej płaszczyźnie z licem ścian zewnętrznych części garażowej lub z krawędziami jej stropów wymaga zastosowania w tych pomieszczeniach okien nieotwieranych oraz wentylacji mechanicznej nawiewno-wywiewnej lub klimatyzacji.

3. Wymaganie, o którym mowa w ust. 2, nie dotyczy budynków jednorodzinnych, zagrodowych i rekreacji indywidualnej.

[2] Pismo Rzecznika Praw Obywatelskich do Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia 30.09.2014 r. L.Dz. IV.7006.335.2014.JP;

Opinia Zespołu Rzeczoznawców

Ad. 1. Zapisy § 102 Rozporządzenia Warunki Techniczne [1] definiują zaprojektowane w załączonej koncepcji (rys. 1 i rys. 2) miejsca postojowe pod budynkiem jako garaż otwarty „bez ścian zewnętrznych” posiadający „wjazdy o szerokości 2,30 wysokości 2 m w świetle”. Jednak § 106 ust. 2 ww. Rozporządzenia Warunki Techniczne [1] dopuszcza „sytuowanie nad garażem otwartym kondygnacji z pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi, z wyjątkiem pomieszczeń mieszkalnych”, ale nawet dla dopuszczonych pomieszczeń na pobyt ludzi nakazuje spełnienie bardzo surowych warunków np.: cofnięcie co najmniej o 6 m lica ściany zewnętrznej z oknami otwieranymi, kondygnacji nad garażem otwartym, w stosunku do lica ściany garażu otwartego lub do krawędzi jego stropu itp. 

Ad. 2. Sposób liczenia stanowisk postojowych, a co za tym idzie ich odległości od budynków i granic działki nie jest jednoznacznie rozstrzygnięty w przepisach Prawa Budowlanego. § 19. ust. 1. Rozporządzenia Warunki Techniczne [1] podaje co prawda wymagane ww. odległości od konkretnej liczby stanowisk postojowych, jednak nigdzie w przepisach nie zostało zdefiniowane, czy można liczyć jako odrębne parkingi stanowiska oddzielone od siebie pasem zieleni, odrębną drogą manewrową, różnicą poziomów ale z jednym wjazdem z drogi. 

Mając to wszystko na uwadze, w dniu 30.09.2014r ówczesny Rzecznik Praw Obywatelskich zwrócił się z pismem [2] (L.Dz. IV.7006.335.2014.JP) do ówczesnego Ministra Infrastruktury i Rozwoju z prośbą o podjęcie działań legislacyjnych, których celem byłoby wprowadzenie bardziej precyzyjnej i jednoznacznej regulacji w zakresie odległości wydzielonych miejsc postojowych od granicy działki budowlanej oraz okien sąsiadujących budynków przeznaczonych na stały pobyt ludzi (całość pisma w załączeniu do niniejszej opinii). 

Poniżej zamieszczone zostały cytaty z ww. pisma dotyczące niniejszego problemu:

„W ocenie Rzecznika, poważne wątpliwości budzi sposób obliczania odległości wskazanych w § 19 rozporządzenia. Nie jest bowiem jasne, czy punktem odniesienia dla tych obliczeń powinny być wydzielone miejsca postojowe tworzące określony parking dla samochodów osobowych jako całość (skupisko miejsc parkingowych), czy też jego poszczególne części, oddzielone od siebie np. krawężnikiem czy pasem zieleni. Trudno przesądzić, czy należy brać pod uwagę tylko jeden rząd miejsc postojowych położonych najbliżej okien, czy działki budowlanej, czy też wszystkie rzędy utworzonych stanowisk postojowych. Przepisy rozporządzenia ani nie definiują pojęcia wydzielonych miejsc postojowych, ani nie dają żadnych wskazówek jak to pojęcie należy interpretować. Konsekwencją takiego stanu rzeczy są rozbieżności w praktyce stosowania prawa przez organy administracji architektoniczno-budowlanej oraz organy nadzoru budowlanego, a co za tym idzie, brak pewności co do rzeczywistego znaczenia tego pojęcia. Wątpliwości tych nie usuwa także nieliczne, pojawiające się na tle § 19 rozporządzenia, orzecznictwo sądów administracyjnych, w tym orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie, w uzasadnieniu wyroku z dnia 8 lutego 2011 roku, sygn. akt II SA/Lu 661/10, wskazał, że oddzielenie stanowisk pasem zieleni izolacyjnej nie powoduje, że mamy do czynienia z dwoma oddzielnymi wydzielonymi miejscami postojowymi, lecz wciąż z jednym wydzielonym miejscem postojowym. Sąd wskazał także, że odmienna ocena takiego rozwiązania projektowego prowadziłaby do obejścia przepisów § 19 rozporządzenia.

Z kolei w uzasadnieniu wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 27 kwietnia 2010 roku, sygn. akt VII SA/Wa 2368/09 wskazano, że ustawodawca odnosi się do skupiska wydzielonych miejsc parkingowych jako całości, na które składają się poszczególne miejsca parkingowe (wydaje się, że sąd miał na myśli stanowiska postojowe). Podstawę obliczania odległości wskazanych w § 19 rozporządzenia stanowi skupisko miejsc parkingowych jako całość, a nie jego poszczególne części. Tylko taką wykładnię sąd uznał za prawidłową i podkreślił, że przyjęcie wykładni przeciwnej prowadziłoby do warunkowania przedmiotowych odległości od ilości sąsiadujących ze skupiskiem miejsc postojowych nieruchomości, nie natomiast od ilości miejsc postojowych. Wyrok ten został wprawdzie uchylony wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 11 stycznia 2012 roku, sygn. akt II OSK 2015/10, ale Naczelny Sąd Administracyjny co do zasady nie zakwestionował prawidłowości wykładni przedstawionej przez sąd I instancji. Zwrócił jednak uwagę na to, że stosowanie § 19 rozporządzenia wymaga analizy konkretnych stanów faktycznych i przyjętych rozwiązań projektowych i dopiero analiza ta może pozwolić na udzielenie odpowiedzi na pytanie, czy mamy do czynienia z jednym wydzielonym miejscem postojowym, czy też miejsc tych jest więcej.

Uzasadnienie wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 30 maja 2012 roku. sygn. akt I OSK 438/11 również prowadzi do wniosku, że zgrupowanych w jednym miejscu stanowisk postojowych nie należy dzielić na oddzielne grupy. Według sądu jest to niedopuszczalne szczególnie wówczas, gdy kompleks miejsc parkingowych jest usytuowany w jednym miejscu. Nie można wówczas uznać, iż usytuowanie miejsc w rzędach oznacza ich wydzielenie, a tym samym nie jest zasadne traktowanie ich jako wydzielonych miejsc postojowych w rozumieniu § 19 rozporządzenia.

Stanowiska zaprezentowanego w w/w wyrokach nie podziela A. Kosicki w: Odległość wydzielonych miejsc postojowych od granicy działki budowlanej oraz okien sąsiadujących budynków, Nieruchomości C. K. Beck, nr 4/2012. Zdaniem autora w/w artykułu nie jest jasne, czy prawodawca w przedmiotowym przepisie uzależnia obliczanie wskazanych w nim odległości zarówno od liczby stanowisk postojowych skupionych w jednym miejscu postojowym, jak i od liczby tych miejsc postojowych. Autor przyjmuje jednak, że odległość ta uzależniona jest od liczby stanowisk postojowych w wydzielonym miejscu postojowym. Bez znaczenia pozostaje natomiast okoliczność, czy mamy do czynienia z jednym, czy też kilkoma wydzielonymi miejscami postojowymi. Niezależnie od tego, autor w/w artykułu przyznaje, że na podstawie § 19 rozporządzenia nie można jednoznacznie ustalić, czy odległość pomiędzy wydzielonymi miejscami postojowymi powinna wynosić metr, dwa, czy dziesięć. Trudno także wskazać, czy wydzielenie każdorazowo wymaga zastosowania trwałej przeszkody sztucznej bądź naturalnej. Nie jest zatem jasne, jakie kryteria decydują o tym, że w określonej sytuacji mamy do czynienia z jednym lub kilkoma wydzielonymi miejscami postojowymi.”

Mimo wielokrotnych nowelizacji Prawa Budowlanego, które miały miejsce po 2014 r, przepis ten do dzisiejszego dnia nie został uregulowany. 

Wnioski

Ad. 1. W myśl zapisów § 106 ust. 2 ww. Rozporządzenia Warunki Techniczne [1], usytuowanie garażu otwartego jako pierwszej (najniższej, naziemnej) kondygnacji budynku mieszkalnego wielorodzinnego jest niedopuszczalne. 

Można w tym miejscu zaprojektować garaż/garaże zamknięty/e, ale należy spełnić dla niego/dla nich wszystkie przepisy dotyczące garażu zamkniętego zawarte w Rozporządzeniu Warunki Techniczne [1]. 

Ad.2. W świetle powyższych cytowanych opinii i innych tekstów źródłowych oraz zapisów Rozporządzenia Warunki Techniczne [1] celem uniknięcia możliwości braku zatwierdzenia przez Urząd projektu budowlanego i uzyskania pozwolenia na budowę, Małopolska Okręgowa Izba Architektów zaleca swoim członkom, do czasu wprowadzenia jednoznacznych przepisów w tym zakresie, stosowanie się do interpretacji, że: zgrupowanych w jednym miejscu stanowisk postojowych nie należy dzielić na oddzielne grupy, chyba że taki podział jest oczywisty (np. grupy stanowisk postojowych w dwóch lub więcej niezależnych od siebie częściach działki Inwestycji). 

(KS)

Niniejszy dokument nie stanowi oficjalnej wykładni przepisów prawa i nie może być stosowany jako podstawa prawna do rozstrzygnięć w indywidualnych sprawach. Opinie i propozycje zawarte w stanowiskach Małopolskiej Okręgowej Izby Architektów RP należy traktować jako materiał pomocniczy.

Kraków, 7 sierpnia 2020 r.

Treść zapytania

Zwracam się z prośbą o wydanie opinii potwierdzającej prawidłowość przyjętego rozwiązania dotyczącego odległości miejsc postojowych od granicy działki inwestycyjnej oraz zgodności rozwiązań z Rozporządzeniem w sprawie Warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (§ 3 ust. 25 oraz § 19).

Projektowana inwestycja stanowi rozbudowę istniejącego budynku produkcyjno-magazynowego z częścią biurową o część zaplecza. Na nieruchomości znajdują się dwa istniejące budynki: produkcyjno-magazynowy z częścią biurową oraz hala magazynowa. W ramach istniejącego zagospodarowania terenu zlokalizowanych jest 55 miejsc postojowych w dwóch grupach — przy budynku magazynowym w zachodniej części terenu 6 miejsc postojowych, natomiast po wschodniej części działki: 49 miejsc postojowych. W ramach projektowanej inwestycji, w związku z wymaganiami MPZP zaprojektowano 29 nowych miejsc postojowych, zwiększając zachodnią grupę miejsc do 28 mp, a wschodnią grupę do 56 mp. W sumie w ramach inwestycji będą znajdować się 84 miejsca postojowe.

Zgodnie z przesłanym w załączeniu schematycznym zagospodarowaniem terenu, wskazuje się, iż dwie grupy miejsc postojowych, odległych w linii prostej o ponad 78 metrów i oddzielonych bryłami istniejącej i projektowanej zabudowy, stanowią w istocie dwa odrębne zbiory, nie wpływając na siebie nawzajem pod kątem emisji spalin i hałasu, a co za tym idzie nie powodując dla nieruchomości sąsiadujących, uciążliwości charakterystycznych dla parkingów zawierających więcej niż 60 miejsc postojowych. Ponadto każda z grup miejsc postojowych będzie obsługiwać budynki znajdujące się w swoim bezpośrednim sąsiedztwie. W związku z powyższymi uwarunkowaniami, miejsca postojowe zaprojektowano w odległości min. 6 m od granicy z działki inwestycyjnej co jest zgodne z wymogami rozporządzenia w sprawie warunków technicznych budynków i ich usytuowania.

Podstawa prawna

Rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (tekst jednolity Dz.U. z 2019 poz. 1065)

§ 19. 1. Odległość stanowisk postojowych, w tym również zadaszonych, oraz otwartych garaży wielopoziomowych od: placu zabaw dla dzieci, boiska dla dzieci i młodzieży, okien pomieszczeń przeznaczonych na stały pobyt ludzi w budynku opieki zdrowotnej, w budynku oświaty i wychowania, w budynku mieszkalnym, w budynku zamieszkania zbiorowego, z wyjątkiem: hotelu, motelu, pensjonatu, domu wypoczynkowego, domu wycieczkowego, schroniska młodzieżowego i schroniska, nie może być mniejsza niż:

1) dla samochodów osobowych:

a) 7 m — w przypadku parkingu do 10 stanowisk postojowych włącznie,

b) 10 m — w przypadku parkingu od 11 do 60 stanowisk postojowych włącznie,

c) 20 m — w przypadku parkingu powyżej 60 stanowisk postojowych;

2) dla samochodów innych niż samochody osobowe:

a) 10 m — w przypadku parkingu do 4 stanowisk postojowych włącznie,

b) 20 m — w przypadku parkingu powyżej 4 stanowisk postojowych.

Opinia

Zgłoszony problem pozostaje w analogii do pytania, na które udzielona została odpowiedź w opinii nr 165 (KS), zacytowana w części poniżej:

Sposób liczenia stanowisk postojowych, a co za tym idzie ich odległości od budynków i granic działki nie jest jednoznacznie rozstrzygnięty w przepisach Prawa Budowlanego. § 19. Ust. 1. Rozporządzenia Warunki Techniczne [1] podaje co prawda wymagane ww. odległości od konkretnej liczby stanowisk postojowych, jednak nigdzie w przepisach nie zostało zdefiniowane, czy można liczyć jako odrębne parkingi stanowiska oddzielone od siebie pasem zieleni, odrębną drogą manewrową, różnicą poziomów ale z jednym wjazdem z drogi (…).

W uzasadnieniu wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 27 kwietnia 2010 roku, sygn. akt VII SA/Wa 2368/09 wskazano, że ustawodawca odnosi się do skupiska wydzielonych miejsc parkingowych jako całości, na które składają się poszczególne miejsca parkingowe (wydaje się, że sąd miał na myśli stanowiska postojowe). Podstawę obliczania odległości wskazanych w § 19 rozporządzenia stanowi skupisko miejsc parkingowych jako całość, a nie jego poszczególne części.* Tylko taką wykładnię sąd uznał za prawidłową i podkreślił, że przyjęcie wykładni przeciwnej prowadziłoby do warunkowania przedmiotowych odległości od ilości sąsiadujących ze skupiskiem miejsc postojowych nieruchomości, nie natomiast od ilości miejsc postojowych. Wyrok ten został wprawdzie uchylony wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 11 stycznia 2012 roku, sygn. akt II OSK 2015/10, ale Naczelny Sąd Administracyjny co do zasady nie zakwestionował prawidłowości wykładni przedstawionej przez sąd I instancji, zwrócił jednak uwagę na to, że stosowanie § 19 rozporządzenia wymaga analizy konkretnych stanów faktycznych i przyjętych rozwiązań projektowych (…).*

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie, w uzasadnieniu wyroku z dnia 8 lutego 2011 roku, sygn. akt II SA/Lu 661/10, wskazał, że oddzielenie stanowisk pasem zieleni izolacyjnej nie powoduje, że mamy do czynienia z dwoma oddzielnymi wydzielonymi miejscami postojowymi, lecz wciąż z jednym wydzielonym miejscem postojowym. Sąd wskazał także, że odmienna ocena takiego rozwiązania projektowego prowadziłaby do obejścia przepisów § 19 rozporządzenia.

Wnioski

Załączony do pytania schemat zagospodarowania przedstawia dwa niezależne od siebie skupiska miejsc postojowych, położone w dwóch skrajnych miejscach działki oraz bezpośrednio sąsiadujące z dwoma różnymi budynkami. Zarówno odległość pomiędzy tymi skupiskami, jak również konfiguracja budynków istniejących oraz projektowanego, uzasadniają taką właśnie kwalifikację. Żadnego ze skupisk nie można uznać za część drugiego, tak, jak jest to możliwe w przypadku wydzielenia stanowisk postojowych np pasami zieleni izolacyjnej, co podniesione zostało w wyroku WSA w Lublinie.

Obowiązujące przepisy nie dają podstawy dla wymogu sumowania niezależnych od siebie skupisk miejsc postojowych z racji ich lokalizacji na jednej działce a co za tym idzie zwiększania odległości zapisanych w § 19. 1. Rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.

(MB)

Niniejszy dokument nie stanowi oficjalnej wykładni przepisów prawa i nie może być stosowany jako podstawa prawna do rozstrzygnięć w indywidualnych sprawach. Opinie i propozycje zawarte w stanowiskach Małopolskiej Okręgowej Izby Architektów RP należy traktować jako materiał pomocniczy.

Kraków, 5 września 2020

Treść pytania

1. Proszę o interpretację przepisów WT dotyczącą lokalizacji od granicy działki miejsca postojowego dla osoby niepełnosprawnej. Starostwo przy wydaniu pozwolenia na budowę kwestionuje usytuowanie miejsca postojowego jw. przy granicy działki twierdząc, że winno znajdować się w odległości 3 m od granicy działki, powołując się na § 19 WT. W wydanym Postanowieniu napisano, że zgodnie § 19 ust. 2 pkt 1a stanowiska postojowe, w tym także stanowisko dla osoby niepełnosprawnej winno być usytuowane w odległości min. 3 m od granicy z działką sąsiednią.

2. W dalszej części autor pytania — z faktu, że Ustawodawca nie wymienia w § 19 WT stanowisk dla osób niepełnosprawnych i ich wymaganej odległości od granicy działki sąsiedniej, a wymienia te stanowiska jedynie w § 20 WT, w kontekście zmniejszenia ich wymaganej odległości od okien budynków — niesłusznie wnioskuje, że Ustawodawca pozwala tym samym na sytuowanie stanowisk postojowych dla osób niepełnosprawnych w dowolnej odległości od granicy działki budowlanej, również przy samej granicy. Czy przy budynku jednorodzinnym z częścią usługową w parterze (mini żłobek) należy sytuować miejsce postojowe dla osoby niepełnosprawnej?

Podstawa prawna

[1] Ustawa Prawo Budowlane tj. z dnia 7 lipca 2020 r. (Dz.U. z 2020 r. poz. 1333 z późniejszymi zmianami)

Art. 3. 2a) (…) budynku mieszkalnym jednorodzinnym – należy przez to rozumieć budynek wolno stojący, albo budynek w zabudowie bliźniaczej, szeregowej lub grupowej, służący zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych, stanowiący konstrukcyjnie samodzielną całość, w którym dopuszcza się wydzielenie nie więcej niż dwóch lokali mieszkalnych, albo jednego lokalu mieszkalnego i lokalu użytkowego o powierzchni całkowitej nieprzekraczającej 30% powierzchni całkowitej budynku;

[2] Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim winny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. z 2019 r. poz. 1065- z późn. zm.)

§ 18. 1. Zagospodarowując działkę budowlaną, należy urządzić, stosownie do jej przeznaczenia i sposobu zabudowy, stanowiska postojowe dla samochodów użytkowników stałych i przebywających okresowo, w tym również stanowiska postojowe dla samochodów, z których korzystają osoby niepełnosprawne.

2. Liczbę stanowisk postojowych i sposób urządzenia parkingów należy dostosować do wymagań ustalonych w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego albo w decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, z uwzględnieniem potrzebnej liczby stanowisk, z których korzystają osoby niepełnosprawne.

§ 19. 1. Odległość stanowisk postojowych, w tym również zadaszonych, oraz otwartych garaży wielopoziomowych od: placu zabaw dla dzieci, boiska dla dzieci i młodzieży, okien pomieszczeń przeznaczonych na stały pobyt ludzi w budynku opieki zdrowotnej, w budynku oświaty i wychowania, w budynku mieszkalnym, w budynku zamieszkania zbiorowego, z wyjątkiem: hotelu, motelu, pensjonatu, domu wypoczynkowego, domu wycieczkowego, schroniska młodzieżowego i schroniska, nie może być mniejsza niż:

1) dla samochodów osobowych:

a) 7 m — w przypadku parkingu do 10 stanowisk postojowych włącznie,

b) 10 m — w przypadku parkingu od 11 do 60 stanowisk postojowych włącznie,

c) 20 m — w przypadku parkingu powyżej 60 stanowisk postojowych;

2) dla samochodów innych niż samochody osobowe:

a) 10 m — w przypadku parkingu do 4 stanowisk postojowych włącznie,

b) 20 m — w przypadku parkingu powyżej 4 stanowisk postojowych.

2. Stanowiska postojowe, w tym również zadaszone, oraz otwarte garaże wielopoziomowe należy sytuować na działce budowlanej w odległości od granicy tej działki nie mniejszej niż:

1) dla samochodów osobowych:

a) 3 m — w przypadku parkingu do 10 stanowisk postojowych włącznie,

b) 6 m — w przypadku parkingu od 11 do 60 stanowisk postojowych włącznie,

c) 16 m — w przypadku parkingu powyżej 60 stanowisk postojowych;

2) dla samochodów innych niż samochody osobowe:

a) 6 m — w przypadku parkingu do 4 stanowisk postojowych włącznie,

b) 16 m — w przypadku parkingu powyżej 4 stanowisk postojowych.

(…)

§ 20. Stanowiska postojowe dla samochodów osobowych, z których korzystają wyłącznie osoby niepełnosprawne, mogą być zbliżone bez żadnych ograniczeń do okien innych budynków. Miejsca te wymagają odpowiedniego oznakowania.

(…)

[3] Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie wymagań lokalowych i sanitarnych jakie musi spełniać lokal, w którym ma być prowadzony żłobek lub klub dziecięcy z dnia 10 lipca 2014 r.
(Dz.U. z 2014 r. poz. 925) tj. z dnia 7 grudnia 2018 r. (Dz.U. z 2019 r. poz. 72).

Rozporządzenie określa wymagania lokalowe i sanitarne jakie musi spełniać lokal, w którym ma być prowadzony żłobek lub klub dziecięcy.

Odpowiedzi

Ad 1.

W § 19. Ust. 1 i Ust. 2 Rozporządzenia MI [2] zawarte są wymogi lokalizacji na działkach budowlanych wszystkich rodzajów miejsc postojowych dla wszelkich rodzajów samochodów. Przepis ten, obejmując wszystkie możliwe przypadki parkingów, zawiera również wymogi dotyczące lokalizacji stanowisk postojowych dla osób niepełnosprawnych mimo, że nie są one w nim literalnie wymienione (również odległości wymagane od granicy działki budowlanej).

Kolejny § 20. Rozporządzenia MI [2] w swej treści jedynie dopuszcza: zbliżenie stanowisk postojowych dla samochodów osobowych, z których korzystają wyłącznie osoby niepełnosprawne — bez żadnych ograniczeń do okien budynków. Nie należy z treści § 20. Rozporządzenia MI [2] wyciągać innych wniosków, niż te, które zostały w nim zapisane.

Wniosek:

Zgodnie § 19 ust. 2 pkt 1a Rozporządzenia MI [2] w przypadku parkingu do 10 stanowisk postojowych włącznie – stanowiska postojowe, w tym także stanowisko dla osoby niepełnosprawnej — winny być usytuowane w odległości min. 3 m od granicy z działką sąsiednią.

Ad 2.

Zgodnie z Art. 3.2a Ustawy Prawo Budowlane [1] — lokal użytkowy o powierzchni nieprzekraczającej 30% powierzchni całkowitej budynku mieszkalnego jednorodzinnego nie zmienia charakteru tego budynku.

Projektując zagospodarowanie każdej działki budowlanej, również działki na której przewidziana jest lokalizacja lub przebudowa istniejącego budynku jednorodzinnego z częścią usługową w parterze (np. mini żłobek), należy zgodnie z § 18. Ust 1. Rozporządzenia MI [2] urządzić, stosownie do jej przeznaczenia i sposobu zabudowy, stanowiska postojowe dla samochodów użytkowników stałych i przebywających okresowo w tym również stanowiska postojowe dla osób niepełnosprawnych.

Liczba stanowisk postojowych i sposób urządzenia parkingów zgodnie z § 18. Ust 2. Rozporządzenia MI [2] ma spełniać wymagania zawarte w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego albo w decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, również w zakresie liczby stanowisk postojowych dla osób niepełnosprawnych. Jeżeli jednak w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, albo w decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu nie są zawarte wymagania odnośnie liczby stanowisk postojowych i sposobu urządzenia parkingów – sama część usługowa budynku jednorodzinnego np. mini żłobek nie obliguje do wykonania parkingów.

Zgodnie z Rozporządzeniem MPiPS [3] — lokal dostosowany do funkcji żłobka, a w szczególności dla nie więcej niż 25 dzieci nie ma wymagań odnośnie dostępności dla niepełnosprawnych (np. drzwi, korytarz, toaleta itp.), a tym samym zgodnie z ww. Rozporządzeniem nie ma konieczności wykonywania miejsc postojowych dla osób niepełnosprawnych.

Z racji tego, że każda Inwestycja posiada indywidualne cechy, może wystąpić konieczność spełnienia innych przepisów, które nie zostały wymienione w niniejszej opinii.

Wniosek:

Z zapisów Ustawy Prawo Budowlane [1], Rozporządzenia MI [2] oraz Rozporządzenia MPiPS [3] nie wynika konieczność wykonywania miejsc postojowych dla osób niepełnosprawnych przy budynku jednorodzinnym z częścią usługową w parterze (mini żłobek).

W zakresie liczby stanowisk postojowych i sposobu urządzenia parkingów na działce należy spełnić wymagania zawarte w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, albo w decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu i ewentualnie wynikające z innych przepisów.

(KS)

Niniejszy dokument nie stanowi oficjalnej wykładni przepisów prawa i nie może być stosowany jako podstawa prawna do rozstrzygnięć w indywidualnych sprawach. Opinie i propozycje zawarte w stanowiskach Małopolskiej Okręgowej Izby Architektów RP należy traktować jako materiał pomocniczy.

Kraków, 9 lipca 2021 r.

Treść pytania

Czy można wystąpić o odstępstwo od przepisów techniczno—budowlanych w zakresie paragrafu 40 WT? A konkretnie odległości placu zabaw (lub od miejsca rekreacyjnego przy szkole) od drogi publicznej? Jeśli tak, proszę o przybliżenie procedury.

Podstawa prawna

Ustawa Prawo budowlane t.j. z dnia 7 lipca 2020 r. (Dz.U. z 2020 r. poz. 1333 z późn. zm.)

[…]

Art. 7 [Warunki techniczne]

1. Do przepisów techniczno—budowlanych zalicza się:

1) warunki techniczne, jakim powinny odpowiadać obiekty budowlane i ich usytuowanie;

(…)

Art. 9 [Odstępstwa]

W przypadkach szczególnie uzasadnionych dopuszcza się odstępstwo od przepisów techniczno—budowlanych, o których mowa w art. 7. Odstępstwo nie może powodować zagrożenia życia ludzi lub bezpieczeństwa mienia, a w stosunku do obiektów użyteczności publicznej i mieszkaniowego budownictwa wielorodzinnego — ograniczenia dostępności dla potrzeb osób ze szczególnymi potrzebami, o których mowa w ustawie z dnia 19 lipca 2019 r. o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami, oraz nie może powodować pogorszenia warunków zdrowotno—sanitarnych i użytkowych, a także stanu środowiska, po spełnieniu określonych warunków zamiennych.

Zgody na odstępstwo, po uzyskaniu upoważnienia ministra, który ustanowił przepisy techniczno—budowlane, udziela albo odmawia udzielenia, w drodze postanowienia, organ administracji architektoniczno—budowlanej, przed wydaniem decyzji o pozwoleniu na budowę albo decyzji o zmianie pozwolenia na budowę.

Wniosek do ministra, o którym mowa w ust. 2, w sprawie upoważnienia do udzielenia zgody na odstępstwo organ administracji architektoniczno—budowlanej składa przed wydaniem decyzji o pozwoleniu na budowę albo decyzji o zmianie pozwolenia na budowę. Wniosek zawiera:

1) charakterystykę obiektu oraz, w miarę potrzeby, projekt zagospodarowania działki lub terenu, a jeżeli odstępstwo mogłoby mieć wpływ na środowisko lub nieruchomości sąsiednie — również projekty zagospodarowania tych nieruchomości, z uwzględnieniem istniejącej i projektowanej zabudowy;

2) opinię organu wnioskującego wraz ze szczegółowym uzasadnieniem o konieczności wprowadzenia odstępstwa;

3) propozycje rozwiązań zamiennych;

4) w przypadku obiektów budowlanych wpisanych do rejestru zabytków lub do gminnej ewidencji zabytków oraz innych obiektów budowlanych usytuowanych na obszarach objętych ochroną konserwatorską — pozytywną opinię wojewódzkiego konserwatora zabytków w zakresie wnioskowanego odstępstwa;

5) w przypadku odstępstwa od przepisów dotyczących bezpieczeństwa pożarowego:

a) ekspertyzę rzeczoznawcy do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych oraz

b) postanowienie wyrażające zgodę na zastosowanie rozwiązań zamiennych w stosunku do wymagań ochrony przeciwpożarowej, o którym mowa w art. 6a ust. 2 ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (Dz.U. z 2019 r. poz. 1372, 1518 i 1593 oraz z 2020 r. poz. 471) — w przypadku obiektów budowlanych istotnych ze względu na konieczność zapewnienia ochrony życia, zdrowia, mienia lub środowiska przed pożarem, klęską żywiołową lub innym miejscowym zagrożeniem, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 6g ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej;

6) w przypadku odstępstw dotyczących wymagań higienicznych i zdrowotnych — pozytywną opinię w zakresie proponowanych rozwiązań państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego.

3a. Wniosek w sprawie upoważnienia do udzielenia zgody na odstępstwo składa się w:

1) postaci papierowej albo

2) formie dokumentu elektronicznego za pośrednictwem adresu elektronicznego, o którym mowa w ust. 3c.

3b. Minister właściwy do spraw budownictwa, planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa określi, w drodze rozporządzenia, wzór formularza wniosku w sprawie upoważnienia do udzielenia zgody na odstępstwo, w tym w formie dokumentu elektronicznego w rozumieniu ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne (Dz.U. z 2020 r. poz. 346, 568, 695, 1517 i 2320), mając na względzie konieczność zapewnienia przejrzystości danych zamieszczanych przy jego wypełnianiu.

3c. Formularz wniosku, o którym mowa w ust. 3a, w formie dokumentu elektronicznego minister właściwy do spraw budownictwa, planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa udostępnia pod adresem elektronicznym określonym w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej obsługującego go urzędu.

4. Minister, o którym mowa w ust. 2, może uzależnić upoważnienie do wyrażenia zgody na odstępstwo od spełnienia dodatkowych warunków.

Odstępstwa, o którym mowa w ust. 1, nie dopuszcza się w postępowaniach, o których mowa w rozdziale 5a.
W przypadku nadbudowy, rozbudowy, przebudowy lub zmiany sposobu użytkowania istniejących obiektów budowlanych oraz w przypadku dostosowywania tych obiektów do wymagań ochrony przeciwpożarowej, w szczególności przy usuwaniu stanu zagrożenia życia ludzi, rozwiązania zamienne w stosunku do wymagań ochrony przeciwpożarowej stosuje się na podstawie zgody udzielonej w postanowieniu, o którym mowa w art. 6a ust. 2 ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej, bez wymogu uzyskiwania zgody na odstępstwo, o której mowa w ust. 2.

 Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, (Dz.U.2019 r. poz. 1065. z późn. zm.)

[…]

§ 19 [Odległość od zabudowań]

Odległość stanowisk postojowych, w tym również zadaszonych, oraz otwartych garaży wielopoziomowych od: placu zabaw dla dzieci, boiska dla dzieci i młodzieży, okien pomieszczeń przeznaczonych na stały pobyt ludzi w budynku opieki zdrowotnej, w budynku oświaty i wychowania, w budynku mieszkalnym, w budynku zamieszkania zbiorowego, z wyjątkiem: hotelu, motelu, pensjonatu, domu wypoczynkowego, domu wycieczkowego, schroniska młodzieżowego i schroniska, nie może być mniejsza niż:

1) dla samochodów osobowych:

a) 7 m — w przypadku parkingu do 10 stanowisk postojowych włącznie,

b) 10 m — w przypadku parkingu od 11 do 60 stanowisk postojowych włącznie,

c) 20 m — w przypadku parkingu powyżej 60 stanowisk postojowych;

2) dla samochodów innych niż samochody osobowe:

a) 10 m — w przypadku parkingu do 4 stanowisk postojowych włącznie,

b) 20 m — w przypadku parkingu powyżej 4 stanowisk postojowych.

[…]

§ 40 [Miejsca zabaw dla dzieci]

W zespole budynków wielorodzinnych objętych jednym pozwoleniem na budowę należy, stosownie do potrzeb użytkowych, przewidzieć place zabaw dla dzieci i miejsca rekreacyjne dostępne dla osób niepełnosprawnych, przy czym co najmniej 30% tej powierzchni powinno znajdować się na terenie biologicznie czynnym, chyba że przepisy odrębne stanowią inaczej.
Nasłonecznienie placu zabaw dla dzieci powinno wynosić co najmniej 4 godziny, liczone w dniach równonocy, w godzinach 10:00—16:00. W zabudowie śródmiejskiej dopuszcza się nasłonecznienie nie krótsze niż 2 godziny.
Odległość placów zabaw dla dzieci, boisk dla dzieci i młodzieży oraz miejsc rekreacyjnych od linii rozgraniczających ulicę, od okien pomieszczeń przeznaczonych na pobyt ludzi oraz od miejsc gromadzenia odpadów powinna wynosić co najmniej 10 m, przy zachowaniu wymogów § 19 ust. 1.

Opinia

Place zabaw i miejsca rekreacyjne należy odseparować od linii rozgraniczającej ulicę. Linia ta powinna być określona w MPZP, ULICP lub WZ. Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, § 40 ust. 3, odległość pomiędzy placami zabaw dla dzieci, boiskami dla dzieci i młodzieży oraz miejscami rekreacyjnymi od linii rozgraniczających ulicę (…) powinna wynosić co najmniej 10 m.

Przesłanką dla takiej regulacji jest zapewnienie właściwych warunków zdrowotnych użytkownikom wymienionych miejsc, taka przesłanka przyświeca również określonej w § 19 ust. 1 odległości wymienionych wyżej miejsc od stanowisk postojowych.

Jednocześnie należy zaznaczyć, że w przypadku trudności z ustaleniem linii rozgraniczających ulicę, trzeba kierować się praktyką zawodową i zasadami wiedzy technicznej mając na względzie najwyższe dobro użytkowników i mieszkańców.

Procedury i możliwości uzyskania odstępstwa w pełni reguluje zacytowany powyżej art. 9 Ustawy Prawo budowlane a zapoznanie się z jego treścią przybliża wyczerpująco postępowanie.

Należy zwrócić uwagę, że odstępstwo nie może powodować pogorszenia warunków zdrowotno—sanitarnych i użytkowych. Wśród koniecznych do spełnienia formalnych wymogów jest m.in. przedstawienie propozycji rozwiązań zamiennych. W odniesieniu do wystąpienia o odstępstwo od odległości pomiędzy placem zabaw a linią rozgraniczającą ulicę, rozwiązania zamienne powinny wykazać, że warunki zdrowotno—sanitarne użytkowników placu nie pogarszają się na skutek zbliżenia do pasa rozgraniczającego drogi. Z racji zapisów art. 9 — w przypadku odstępstw dotyczących wymagań higienicznych i zdrowotnych, a takim odstępstwem jest zbliżenie placu zabaw do linii rozgraniczających ulicę — należy uzyskać pozytywną opinię państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego w zakresie proponowanych rozwiązań.

Spełnienie wymogów art. 9 nie przesądza o udzieleniu odstępstwa przez właściwego ministra, uzyskanie odstępstwa jest kwestią uznaniową.

Ponadto nie jest możliwe uzyskanie odstępstwa określonego w art. 9 w odniesieniu do postępowania w sprawie rozpoczęcia i prowadzenia robót budowlanych z naruszeniem Ustawy Prawo budowlane.

(MBa, MB)

Niniejszy dokument nie stanowi oficjalnej wykładni przepisów prawa i nie może być stosowany jako podstawa prawna do rozstrzygnięć w indywidualnych sprawach. Opinie i propozycje zawarte w stanowiskach Małopolskiej Okręgowej Izby Architektów RP należy traktować jako materiał pomocniczy.

Kraków, 23 czerwca 2022 r.

Treść pytania

Czy warunki techniczne nakazują, aby w budynku, w którym został zainstalowany dźwig obsługujący każdą kondygnację tego budynku, instalować pochylnię dla osób niepełnosprawnych do kondygnacji podziemnej w przypadku zlokalizowania tam miejsc postojowych dla tych osób?

Podstawy prawne

Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, (Dz.U.2019 r. poz. 1065. z późn. zm.)

§ 18.

1. Zagospodarowując działkę budowlaną, należy urządzić, stosownie do jej przeznaczenia i sposobu zabudowy, stanowiska postojowe dla samochodów użytkowników stałych i przebywających okresowo, w tym również stanowiska postojowe dla samochodów, z których korzystają osoby niepełnosprawne.

2. Liczbę stanowisk postojowych i sposób urządzenia parkingów należy dostosować do wymagań ustalonych w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego albo w decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, z uwzględnieniem potrzebnej liczby stanowisk, z których korzystają osoby niepełnosprawne.

§ 54.

1. Budynek użyteczności publicznej, budynek mieszkalny wielorodzinny, budynek zamieszkania zbiorowego, z wyłączeniem budynków zamieszkania zbiorowego na terenach zamkniętych, oraz każdy inny budynek mający najwyższą kondygnację z pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt więcej niż 50 osób, w których różnica poziomów posadzek pomiędzy pierwszą a najwyższą kondygnacją nadziemną, niestanowiącą drugiego poziomu w mieszkaniu dwupoziomowym, przekracza 9,5 m, a także mający dwie lub więcej kondygnacji nadziemnych budynek opieki zdrowotnej i budynek opieki społecznej, należy wyposażyć w dźwig osobowy.

2. W budynku mieszkalnym wielorodzinnym, budynku zamieszkania zbiorowego oraz budynku użyteczności publicznej, wyposażanym w dźwigi, należy zapewnić dojazd z poziomu terenu i dostęp na wszystkie kondygnacje użytkowe osobom niepełnosprawnym.

§ 55.

1. W budynku mieszkalnym wielorodzinnym niewyposażanym w dźwigi należy wykonać pochylnię lub zainstalować odpowiednie urządzenie techniczne, umożliwiające dostęp osobom niepełnosprawnym do mieszkań położonych na pierwszej kondygnacji nadziemnej oraz do kondygnacji podziemnej zawierającej stanowiska postojowe dla samochodów osobowych.

2. W niskim budynku zamieszkania zbiorowego i budynku użyteczności publicznej, niewymagającym wyposażenia w dźwigi, o których mowa w § 54 ust. 1, należy zainstalować urządzenia techniczne zapewniające osobom niepełnosprawnym dostęp na kondygnacje z pomieszczeniami użytkowymi, z których mogą korzystać. Nie dotyczy to budynków zamieszkania zbiorowego na terenach zamkniętych.

3. Dopuszcza się niewyposażenie w dźwigi budynku mieszkalnego wielorodzinnego do 5. kondygnacji nadziemnej włącznie, jeżeli wszystkie pomieszczenia na ostatniej kondygnacji są częścią mieszkań dwupoziomowych.

§ 105.

4. Stanowiska postojowe dla samochodów, z których korzystają osoby niepełnosprawne, należy sytuować na poziomie terenu lub na kondygnacjach dostępnych dla tych osób z pochylni, z uwzględnieniem warunków, o których mowa w § 70.

5. W garażu wielopoziomowym lub stanowiącym kondygnację w budynku mieszkalnym wielorodzinnym oraz budynku użyteczności publicznej należy zainstalować urządzenia dźwigowe lub inne urządzenia podnośne umożliwiające transport pionowy osobom niepełnosprawnym poruszającym się na wózkach inwalidzkich na inne kondygnacje, które wymagają dostępności dla tych osób.

Opinia

Przepisy, każdego aktu prawnego, w tym rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. (Dz.U.2019.1065 t.j. z dnia 2019.06.07), w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, dalej zwane [w.t.b.], należy traktować łącznie, w tym również przepisy dotyczące stanowisk postojowych dla osób niepełnosprawnych. Wycinkowe rozumienie jednostki aktu prawnego, bez połączenia jej z innymi jednostkami tego aktu, prowadzi do błędnego rozumienia treści przepisów lub nawet do interpretacji powodującej wykluczanie się poszczególnych przepisów tego samego aktu prawnego;

Mając na uwadze powyższe, za niewłaściwą uznać należy interpretację § 105 ust. 4 [w.t.b.] jakoby stanowiska postojowe dla osób niepełnosprawnych mogły być lokalizowane tylko i wyłącznie w takim garażu (stanowiącym kondygnację w budynku mieszkalnym wielorodzinnym), do którego z poziomu terenu, prowadzi pochylnia dla osób niepełnosprawnych;

Prawidłowa, funkcjonalna interpretacja ww. przepisu w połączeniu z innymi zapisami [w.t.b.] dotyczącymi stanowisk postojowych dla osób niepełnosprawnych prowadzi do następujących wniosków:

a. dla budynków, w których nie ma obowiązku instalowania dźwigu osobowego – sytuowanie stanowisk postojowych dla osób niepełnosprawnych w garażu stanowiącym kondygnację w budynku mieszkalnym wielorodzinnym jest możliwe, jeżeli prowadzi do niego z poziomu terenu pochylnia dla osób niepełnosprawnych lub zostało zastosowane inne stałe urządzenie podnośne umożliwiające transport pionowy osobom niepełnosprawnym budynek niski, w którym zastosowano dźwig (np. nadprogramowy) należy traktować zgodnie z zapisami w § 54 ust. 2 w zw. z § 105 ust. 5.

b. dla budynków, w których istnieje obowiązek instalowania dźwigu osobowego – sytuowanie stanowisk postojowych dla osób niepełnosprawnych w garażu stanowiącym kondygnację w budynku mieszkalnym wielorodzinnym jest możliwe bez instalowania pochylni dla osób niepełnosprawnych, właśnie z racji obowiązku zainstalowania urządzenia dźwigowego, umożliwiającego transport pionowy osobom niepełnosprawnym na wszystkie kondygnacje użytkowe

Zgodnie z treścią § 18 ust. 1 [w.t.b.] „Zagospodarowując działkę budowlaną, należy urządzić, stosownie do jej przeznaczenia i sposobu zabudowy, stanowiska postojowe dla samochodów użytkowników stałych i przebywających okresowo, w tym również stanowiska postojowe dla samochodów, z których korzystają osoby niepełnosprawne”. Natomiast ilość stanowisk postojowych należy dostosować do wymagań wskazanych w MPZP albo decyzji o ustaleniu warunków zabudowy (§ 18 ust. 2 [w.t.b.]).

Budynek użyteczności publicznej, budynek mieszkalny wielorodzinny, budynek zamieszkania zbiorowego spełniający warunki określone w § 54 ust. 1 [w.t.b.], należy wyposażyć w dźwig osobowy. Ponadto cyt. „w budynku mieszkalnym wielorodzinnym, budynku zamieszkania zbiorowego oraz budynku użyteczności publicznej, wyposażanym w dźwigi, należy zapewnić dojazd z poziomu terenu i dostęp na wszystkie kondygnacje użytkowe osobom niepełnosprawnym” (vide § 54 ust. 2 [w.t.b.]).

Odmiennie ma się sytuacja w budynku mieszkalnym wielorodzinnym niewyposażanym w dźwigi, w którym wg dyspozycji § 55 ust. 1 [w.t.b.] „należy wykonać pochylnię lub zainstalować odpowiednie urządzenie techniczne, umożliwiające dostęp osobom niepełnosprawnym do mieszkań położonych na pierwszej kondygnacji nadziemnej oraz do kondygnacji podziemnej zawierającej stanowiska postojowe dla samochodów osobowych”.

Powyższe rozróżnienie (budynki wyposażane w dźwigi osobowe i budynki dla których nie ma obowiązku wyposażania w dźwig) znajduje swoje odzwierciedlenie odpowiednio w § 105 ust. 4 [w.t.b.] (dla budynków niewyposażonych w dźwigi, o których mowa w § 55 ust. 1 i 3 [w.t.b.] i § 105 ust. 5 [w.t.b.] (dla budynków wyposażonych w dźwigi o których mowa w § 54 ust. 1 i 2 [w.t.b.], gdzie wskazano oba równoważne i zależne od rodzaju i wysokości budynku, sposoby dostępu do garażu dla osób niepełnosprawnych poruszających się na wózku. I tak: w budynku, dla którego brak jest obowiązku instalowania dźwigu osobowego – dostęp do garażu będącego kondygnacją w budynku mieszkalnym wielorodzinnym, powinien być realizowany z poziomu terenu poprzez pochylnię (zgodną z § 70 WT) lub odpowiednie urządzenie techniczne; natomiast w budynku dla którego istnieje obowiązek wyposażenia w dźwig osobowy – dostęp do garażu będącego kondygnacją w budynku mieszkalnym wielorodzinnym, powinien być realizowany z poziomu terenu poprzez dźwig tak samo jak na wszystkie inne kondygnacje wymagające dostępności dla osób niepełnosprawnych.

Powyżej wyjaśnione rozumienie przepisów, znajduje również potwierdzenie w analizie zmian § 105 ust. 4 [w.t.b.], który w swoim pierwotnym brzmieniu (Dz.U.2002.75.690) w jednym ustępie zawierał wskazanie, że stanowiska postojowe dla osób niepełnosprawnych należy sytuować na kondygnacjach cyt. „(…) dostępnych dla tych osób z pochylni (…) lub przy zastosowaniu mechanicznych urządzeń podnośnych”. Po zmianie rozporządzenia w 2004 r. (Dz.U.2004.109.1156) z § 105 ust. 4 [w.t.b.] usunięto cyt. „lub przy zastosowaniu mechanicznych urządzeń podnośnych” i jednocześnie dodano § 105 ust. 5 w obecnym brzmieniu. Zatem powyższe, prowadzi do wniosku, że dodany ustęp § 105 stanowi uszczegółowienie brzmienia pierwotnego, czyli powinien być traktowany jako alternatywa łączna z § 105 ust. 4, gdyż takie rozumienie przepisu koreluje z treścią § 54 ust. 1 i 2 [w.t.b.] i § 55 ust. 1 i 3 [w.t.b.] i zgodnie z wykładnią funkcjonalną stanowi całościowe rozumienie aktu prawnego jakim jest ww. rozporządzenie.

Transport pionowy osób niepełnosprawnych przy użyciu dźwigów osobowych jest zalecany również w normie przywołanej w publikacji Ministerstwa Inwestycji i Rozwoju pt. „Standardy dostępności budynków dla osób z niepełnosprawnościami uwzględniając koncepcję uniwersalnego projektowania – poradnik” Warszawa 2017 r. mającej na celu cyt. „wskazanie odpowiednich rozwiązań w zakresie dostosowania zarówno projektowanych jak i istniejących budynków użyteczności publicznej, zamieszkania zbiorowego czy mieszkalnych wielorodzinnych do zróżnicowanych potrzeb ich użytkowników, mając na uwadze zasady „projektowania uniwersalnego”, a także uwrażliwienie obecnych, jak i przyszłych architektów, projektantów, inżynierów, pracowników administracji architektoniczno-budowlanej oraz wykonawców na potrzeby osób z różnym rodzajem niepełnosprawności (…)” w której odnajdujemy na str. 99, akapit „Inne dokumenty” pkt 8. odwołanie do normy ISO 21542:2011 „Building construction – Accessibility of the built environment”. Z kolei w przywołanej normie na str. 16 w pkt 6.8.3 istnieje zapis cyt. „A suitable passenger lift or separated pedestrian ramp shall be installed to provide access from the parked vehicle to the principal entrance of the building or buildings served by the car park. A lift should also be provided for use by people parked in non-designated spaces. Location of accessible parking spaces (indoor parking) should be as close as possible to the entrance/lifts” odnoszący się wprost do konieczności instalacji windy osobowej lub pochylni dla niepełnosprawnych, którego tłumaczenie brzmi następująco cyt. „Należy zainstalować odpowiednią windę osobową lub oddzielną pochylnię dla pieszych (niepełnosprawnych – przyp. autora), aby zapewnić dostęp z zaparkowanego pojazdu do głównego wejścia budynku lub budynków obsługiwanych przez ten parking. Ponadto należy również zapewnić windę do użytku osób parkujących na miejscach niewyznaczonych. Miejsca parkingowe dostępne – dla osób niepełnosprawnych – przyp. autora (parking wewnętrzny) powinny znajdować się tak blisko wjazdu/wind jak to tylko możliwe”. Zatem z powyższej normy (wprowadzającej zasady Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych, sporządzonej w Nowym Jorku dnia 13 grudnia 2006 r.) wynika konieczność instalowania m.in. w budynkach mieszkalnych wielorodzinnych wind dla osób niepełnosprawnych lub pochylni. Przy czym to właśnie windy, z uwagi na mniejsze obciążenie osób niepełnosprawnych są bardziej pożądanym środkiem transportu pionowego, gdyż poruszanie się osoby niepełnosprawnej po pochylni (chociażby o najmniejszym możliwym spadku) wiąże się dla niej ze znacznym wysiłkiem fizycznym, w szczególności jeżeli ma pokonać wysokość równą jednej kondygnacji.

(KD) 

Niniejszy dokument nie stanowi oficjalnej wykładni przepisów prawa i nie może być stosowany jako podstawa prawna do rozstrzygnięć w indywidualnych sprawach. Opinie i propozycje zawarte w stanowiskach Małopolskiej Okręgowej Izby Architektów RP należy traktować jako materiał pomocniczy.

Kraków, 25 czerwca 2022 r.