Pokój do słuchania

Kacper Kępiński

31 sierpnia '22

Pokój do słuchania

...

Pianistka Hania Rani i projektanci ze studia architektury i rzemiosła Zmir stworzyli wewnątrz Pawilonu Zodiak oazę wyciszenia, odpoczynku i muzyki. Drewniany pawilon buduje szczególny mikroklimat i pokazuje, że architektura to o wiele więcej niż zewnętrzny wygląd.

Juhani Pallasmaa, fiński architekt i teoretyk pisał:

Chociaż architektura była i w dalszym ciągu jest postrzegana jako przede wszystkim dyscyplina wizualna, przestrzenie, miejsca i budynki są odbierane jako multisensoryczne doświadczenia. Zamiast postrzegać budynek wyłącznie jako obraz siatkówkowy, stajemy wobec niego wyposażeni we wszystkie nasze zmysły i przeżywamy go jako część naszego egzystencjalnego świata, nie jako przedmiot spojrzenia znajdujący się na zewnątrz nas.

Odwiedzając, a w zasadzie doświadczając instalacji stworzonej przez Hanię Rani, Łukasza Pałczyńskiego i Jana Szeligę, myśl Pallasmy wybrzmiewa mocniej. Oto w Pawilonie Zodiak — budynku przede wszystkim stawiającym na wizualność i kreowanie obrazu nawiązującego do przeszłości, powstał Pokój do słuchania — drewniane pudło na dźwięki (oraz ich brak).

Pokój do słuchania to muzyczno-przestrzenna interwencja, której celem jest pobudzenie dyskusji na temat relacji architektury i muzyki oraz wzajemnych konstelacji dźwięku, przestrzeni i materiału. W ten sposób twórcy zapraszają odbiorców do wielozmysłowego doświadczenia, pracy z pamięcią oraz uważnych relacji z otoczeniem i z innymi. Pokój oddziałuje zresztą na więcej zmysłów niż tylko słuch — jego drewniana materia oddziałuje na gości zapachem, fakturą i ciepłem. Odseparowanie od zewnętrznego świata, dzięki przesłonięciu okien niezwykle otwartego Zodiaku, tworzy oazę spokoju w centrum ruchliwego miasta.

Jak zauważają autorzy istnalacji, cisza niejest przeciwieństwem czy brakiem muzyki.

Jest brakiem przewodników dźwięku — rzeczy, ludzi, wody, elementów krajobrazu, cząsteczek powietrza, architektury. Bez materii jesteśmy skazani na milczenie dźwięków, stają się niemożliwe do usłyszenia, ale też niemożliwe do zobaczenia, poczucia, zasmakowania, dotknięcia i zapamiętania.

Projektowanie budynków i kształtowanie miejsc jest więc jednocześnie projektowaniem i kształtowaniem przestrzeni akustycznej, oswajaniem jej, nadawaniem dźwiękom jakości, barwy, rytmu.

Wystawie towarzyszy bogaty program wydarzeń towarzyszących, między innymi dyskusje o przenikaniu się architektury i muzyki oraz koncert w przestrzeni Pokoju do słuchania.