OPINIA nr ZR 215: Odległość osadnika oczyszczalni ścieków
Treść pytania
Pytanie 1. Czy przez zapis „podobne urządzenia sanitarno-gospodarcze” zawarty w § 36 ust. 1 WT, należy rozumieć również osadnik oczyszczalni ścieków zaprojektowanej dla budynku użyteczności publicznej lub zamieszkania zbiorowego o poj. do 10 m³ i w związku z tym zachowywać odległości pokryw i wylotów wentylacji ww. osadnika określone w § 36 ust. 1 WT oraz w § 36 ust. 2 pkt 2 WT?
Pytanie 2. Czy skoro w § 36 ust. 3 WT, brak mowy o „podobnych urządzeniach sanitarno-gospodarczych”, to czy przy projektowaniu osadnika oczyszczalni ścieków dla budynku użyteczności publicznej lub zamieszkania zbiorowego o poj. od 10 m³ do 50 m³ należy zachowywać odległości pokryw i wylotów wentylacji ww. osadnika określone w § 36 ust. 3 WT, czy może są to obiekty całkowicie zwolnione z zapisów § 36 WT?
Pytanie 3. Czy w § 38 WT, przez „neutralizatory ścieków i inne podobne zbiorniki”, należy rozumieć również osadnik oczyszczalni ścieków i przy ich projektowaniu zachowywać odległości określone w § 38 WT?
Podstawa prawna
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.
§ 36. [Odległość urządzeń sanitarno-gospodarczych]
1. Odległość pokryw i wylotów wentylacji ze zbiorników bezodpływowych na nieczystości ciekłe, dołów ustępów nieskanalizowanych o liczbie miejsc nie większej niż 4 i podobnych urządzeń sanitarno-gospodarczych o pojemności do 10 m³ powinna wynosić co najmniej:
1) od okien i drzwi zewnętrznych do pomieszczeń przeznaczonych na pobyt ludzi oraz do magazynów produktów spożywczych — 15 m;
2) od granicy działki sąsiedniej, drogi (ulicy) lub ciągu pieszego — 7,5 m.
2. W zabudowie jednorodzinnej, zagrodowej i rekreacji indywidualnej odległości, o których mowa w ust. 1, powinny wynosić co najmniej:
1) od okien i drzwi zewnętrznych do pomieszczeń przeznaczonych na pobyt ludzi — 5 m, przy czym nie dotyczy to dołów ustępowych w zabudowie jednorodzinnej;
2) od granicy działki sąsiedniej, drogi (ulicy) lub ciągu pieszego — 2 m.
3. Odległości pokryw i wylotów wentylacji z dołów ustępów nieskanalizowanych o liczbie miejsc większej niż 4 oraz zbiorników bezodpływowych na nieczystości ciekłe i kompostowników o pojemności powyżej 10 m³ do 50 m³ powinny wynosić co najmniej:
1) od okien i drzwi zewnętrznych do pomieszczeń wymienionych w ust. 1 pkt 1 — 30 m;
2) od granicy działki sąsiedniej — 7,5 m;
3) od linii rozgraniczającej drogi (ulicy) lub ciągu pieszego — 10 m.
4. Właściwy organ w decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, w porozumieniu z państwowym wojewódzkim inspektorem sanitarnym, może ustalić dla działek budowlanych położonych przy zabudowanych działkach sąsiednich odległości mniejsze niż określone w ust. 1 i 2.
5. Kryte zbiorniki bezodpływowe na nieczystości ciekłe oraz doły ustępowe mogą być sytuowane w odległości mniejszej niż 2 m od granicy, w tym także przy granicy działek, jeżeli sąsiadują z podobnymi urządzeniami na działce sąsiedniej, pod warunkiem zachowania odległości określonych w § 31 i § 36.
6. Odległości zbiorników bezodpływowych na nieczystości ciekłe i kompostowników o pojemności powyżej 50 m³ od budynków przeznaczonych na pobyt ludzi należy przyjmować zgodnie ze wskazaniem ekspertyzy technicznej, przyjętej przez państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego.
§ 37. [Usytuowanie przepływowych, szczelnych osadników podziemnych]
Przepływowe, szczelne osadniki podziemne, stanowiące część przydomowej oczyszczalni ścieków gospodarczo-bytowych, służące do wstępnego ich oczyszczania, mogą być sytuowane w bezpośrednim sąsiedztwie budynków jednorodzinnych, pod warunkiem wyprowadzenia ich odpowietrzenia przez instalację kanalizacyjną co najmniej 0,6 m powyżej górnej krawędzi okien i drzwi zewnętrznych w tych budynkach.
§ 38. [Usytuowanie osadników błota, łapaczy olejów, neutralizatorów ścieków]
Odległość osadników błota, łapaczy olejów mineralnych i tłuszczu, neutralizatorów ścieków i innych podobnych zbiorników od okien otwieralnych i drzwi zewnętrznych do pomieszczeń przeznaczonych na pobyt ludzi powinna wynosić co najmniej 5 m, jeżeli przepisy odrębne nie stanowią inaczej.
Opinia
Ad 1.–2.
Osadnik oczyszczalni ścieków to zbiornik, do którego trafiają ścieki bytowe w pierwszej fazie sortowania na części stałe i płynne. Jego uciążliwość oraz oddziaływanie na otoczenie są adekwatne do uciążliwości zbiorników bezodpływowych na nieczystości ciekłe. Dlatego projektując jego usytuowanie należy zachować odległości określone w § 36 ust. 1–3 jak dla zbiorników bezodpływowych na nieczystości ciekłe.
1. Dla osadnika oczyszczalni ścieków zaprojektowanej dla budynku użyteczności publicznej lub zamieszkania zbiorowego o poj. do 10 m3 należy zachowywać odległości pokryw i wylotów określone w § 36 ust. 1 WT oraz § 36 ust. 3. Odległości określone w § 36 ust. 2 odnoszą do zabudowy jednorodzinnej, zagrodowej i rekreacji indywidualnej, nie można ich zatem zastosować dla osadnika oczyszczalni ścieków budynku użyteczności publicznej lub zamieszkania
2. Dla osadnika oczyszczalni ścieków zaprojektowanej dla budynku użyteczności publicznej lub zamieszkania zbiorowego o poj. od 10 m3 do 50 m3 należy zachowywać odległości określone w § 36 ust. 3 WT.
Ad 3.
Zgodnie z powyższym odległości dla osadnika oczyszczalni ścieków regulują § 36 i 37 WT.
Użyte w § 38 WT określenie „neutralizatory ścieków i inne podobne zbiorniki”, odnosi się do ścieków innych niż ścieki bytowe. Neutralizacja dotyczy w szczególności procesu zobojętnienia z korektą wartości PH. Odległości zawarte w tym paragrafie dotyczą zatem instalacji nie generującej szczególnie uciążliwych wyziewów.
Uwagi dodatkowe
Lokalizacja i oddziaływanie osadnika przydomowej oczyszczalni ścieków były również tematem opinii nr ZR 177 Zespołu Rzeczoznawców przy Radzie Małopolskiej Okręgowej Izby Architektów RP [link].
(K.St)
Niniejszy dokument nie stanowi oficjalnej wykładni przepisów prawa i nie może być stosowany jako podstawa prawna do rozstrzygnięć w indywidualnych sprawach. Opinie i propozycje zawarte w stanowiskach Małopolskiej Okręgowej Izby Architektów RP należy traktować jako materiał pomocniczy.
Kraków, 22 kwietnia 2022 r.