Prawo

Treść pytania

Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12.04.2002 w sprawie warunków technicznych, jakim winny odpowiadać budynki i ich usytuowanie – z dnia 8 kwietnia 2019 r. (Dz.U. z 2019 r. poz. 1065 z późniejszymi zmianami)

§134. ust. 1. Instalacje i urządzenia do ogrzewania budynku powinny mieć szczytową moc cieplną określoną zgodnie z Polskimi Normami dotyczącymi obliczania zapotrzebowania na ciepło pomieszczeń, a także obliczania oporu cieplnego i współczynnika przenikania ciepła przegród budowlanych.

Ust. 2. Do obliczania szczytowej mocy cieplnej należy przyjmować* temperatury obliczeniowe zewnętrzne zgodnie z Polską Normą dotyczącą obliczeniowych temperatur zewnętrznych, a temperatury obliczeniowe ogrzewanych pomieszczeń – zgodnie z poniższą tabelą:

[…]

+8°C klatki schodowe w budynkach mieszkalnych*
+20°C pokoje mieszkalne, przedpokoje, kuchnie indywidualne wyposażone w paleniska gazowe lub elektryczne, pokoje biurowe, sale posiedzeń

[…]

*) Dopuszcza się przyjmowanie innych temperatur obliczeniowych dla ogrzewanych pomieszczeń niż jest to określone w tabeli, jeżeli wynika to z wymagań technologicznych.

Załącznik nr 2 wymagania izolacyjności cieplnej

Ściany wewnętrzne:

a) przy ∆ti ≥ 8°C oraz oddzielające pomieszczenia ogrzewane od klatek schodowych i korytarzy*
Współczynnik przenikania ciepła UC(max) [W/(m2 · K)] = 1,00

b) przy ∆ ti < 8°C
Współczynnik przenikania ciepła UC(max) [W/(m2 · K)] = bez wymagań
ti – temperatura pomieszczenia ogrzewanego zgodnie z § 134 ust. 2 rozporządzenia*.

Pytanie

Czy wobec:

podkreślonych powyżej zwrotów „należy przyjmować”* oraz „zgodnie z”*,

nie wymienieniu „korytarzy”* w liście w § 134 ust. 2 rozporządzenia, wymienieniu „korytarzy”*
w załączniku nr 2 do rozporządzenia,

istnieje możliwość kwalifikacji 1) klatki schodowej i/lub 2) korytarza, jako pomieszczeń ogrzewanych oraz przyjęcia dla nich temperatury na poziomie wyższym niż określona w § 134 ust. 2 rozporządzenia. Szczególnie, czy istnieje możliwość przyjęcia dla nich temperatury na poziomie temperatury mieszkań i zastosowania pomiędzy nimi a mieszkaniami przegrody bez wymagań współczynnika ciepła (jak przy ∆ ti < 8°C)?

*Uwaga: w powyższym pytaniu zachowano oryginalne zaznaczenia Autora pytania.

Podstawa prawna

[1] Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12.04.2002 w sprawie warunków technicznych, jakim winny odpowiadać budynki i ich usytuowanie — z dnia 8 kwietnia 2019 r. (Dz.U. z 2019 r. poz. 1065
z późniejszymi zmianami)

Przepisy zacytowane powyżej przez autora pytania w tekście pytania

oraz

§ 134. ust. 2. Tabela – wszystkie trzy kolumny

§ 134 ust. 3 Urządzenia zastosowane w instalacji ogrzewczej, o których mowa w przepisie odrębnym dotyczącym efektywności energetycznej, powinny odpowiadać wymaganiom określonym w tym przepisie.

§ 134 ust. 4 Grzejniki oraz inne urządzenia odbierające ciepło z instalacji ogrzewczej powinny być zaopatrzone w regulatory dopływu ciepła. […].

Odpowiedź na pytanie

Analizując postawione pytanie należy sprawdzić, jakie byłyby konsekwencje przyjęcia dla klatki schodowej i/lub korytarza innych temperatur obliczeniowych, niż wskazano w tabeli § 134 ust. 2 Rozporządzenia [1] tj. temperatury = +20°C lub ˃ +12°C?

Należałoby się liczyć z następującymi konsekwencjami związanymi z funkcjami użytkowymi:

Ogrzewanie klatek schodowych i korytarzy może spowodować konieczność zastosowania większej ilości grzejników w klatce schodowej i korytarzu, skutkiem tego będzie mniej miejsca lub klatka schodowa, czy korytarz musiałyby być zaprojektowane jako większe. Może powodować także konieczność zwiększenia mocy cieplnej urządzeń w kotłowni, a co za tym idzie zwiększenie pomieszczenia kotłowni. Przy dużych obiektach mogą to być zmiany bardzo istotne dla budżetu inwestycji, narażając Inwestora na dodatkowe niepotrzebne koszty.
Wyższa temperatura klatek schodowych i korytarzy jest sprzeczna z zakładanym w tabeli § 134 ust. 2 kolumna 2 Rozporządzenia [1] sposobem wykorzystywania pomieszczeń. Może powodować dyskomfort dla użytkowników klatki schodowej i korytarza, którzy musieliby wchodzić po schodach, nierzadko kilka pięter, w okryciach wierzchnich przy temperaturze +20°C (lub ˃ +12°C).

Zgodnie ze słownikiem PWN słowo należy oznacza „trzeba, powinno się,”, bliższe jest rozumieniu jako zobowiązanie, a nie rekomendacja. Słowo „należy” zostało użyte w Rozporządzeniu [1] – 231 razy. Przykładowo:

Rozporządzenie [1]

§ 3. Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o:

1) zabudowie śródmiejskiej – należy przez to rozumieć zgrupowanie intensywnej zabudowy na obszarze śródmieścia, określonej w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku planu miejscowego w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy;

1a) działce budowlanej – należy przez to rozumieć nieruchomość gruntową lub działkę gruntu, której wielkość, cechy geometryczne, dostęp do drogi publicznej oraz wyposażenie w urządzenia infrastruktury technicznej spełniają wymogi realizacji obiektów budowlanych wynikające z rozporządzenia, odrębnych przepisów i aktów prawa miejscowego;

2) zabudowie jednorodzinnej – należy przez to rozumieć jeden budynek mieszkalny jednorodzinny lub zespół takich budynków, wraz z budynkami garażowymi i gospodarczymi;

3) zabudowie zagrodowej – należy przez to rozumieć w szczególności budynki mieszkalne, budynki gospodarcze lub inwentarskie w rodzinnych gospodarstwach rolnych, hodowlanych lub ogrodniczych oraz w gospodarstwach leśnych;

4) budynku mieszkalnym – należy przez to rozumieć:

a) budynek mieszkalny wielorodzinny,

b) budynek mieszkalny jednorodzinny;

[…]

W tabeli § 134 ust. 2. Rozporządzenia [1] nie została co prawda podana temperatura obliczeniowa korytarzy, ale w nagłówku tej tabeli wpisano, że są to „Przykłady pomieszczeń”, a „Załącznik nr 2 wymagania izolacyjności cieplnej” Rozporządzenia [1] podaje precyzyjnie wymogi dla budowy „Ściany wewnętrznej przy Δti ≥ 8°C oraz oddzielającej pomieszczenia ogrzewane od klatek schodowych i korytarzy”.
Należałoby tutaj zwrócić uwagę na użyte w przepisie słowo „oraz” które wskazuje na konieczność przyjęcia wymaganych parametrów dla klatek schodowych i korytarzy niezależnie od występującej w nich temperatury.

Podsumowanie

Zdaniem autorów opinii, zgodnie z wymogami Rozporządzenia [1] nie należy przyjmować dla klatki schodowej i/lub korytarza projektowanego budynku temperatury na poziomie wyższym niż została ona określona w § 134 ust. 2 Rozporządzenia [1], tak samo jak nie należy zastosować pomiędzy klatką schodową i/lub korytarzem, a mieszkaniami (pomieszczeniami ogrzewanymi) przegrody bez wymaganego współczynnika ciepła. Równocześnie takie działanie nie jest spójne z zakładanym w tabeli § 134 ust. 2, kolumna 2 Rozporządzenia [1] sposobem wykorzystywania pomieszczeń i powoduje opisane powyżej konsekwencje.

(KS)

Niniejszy dokument nie stanowi oficjalnej wykładni przepisów prawa i nie może być stosowany jako podstawa prawna do rozstrzygnięć w indywidualnych sprawach. Opinie i propozycje zawarte w stanowiskach Małopolskiej Okręgowej Izby Architektów RP należy traktować jako materiał pomocniczy.