Prawo

Treść zapytania

Zwracam się z prośbą o wydanie opinii w zakresie nawierzchni NetTurf Advanced Grass jako możliwość zastosowania jej na drodze pożarowej i jednoczesnym zaliczeniu tej powierzchni do powierzchni biologicznie czynnej zgodnie z definicją określoną w § 3 pkt 22 Rozporządzenia o warunkach technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.

W związku z sugerowanymi przez Urząd Architektury wątpliwościami co do możliwości wykorzystania jako powierzchni biologicznie czynnej drogi pożarowej wykonanej jako trawnik wzmocniony podbudową w załączniku przekazujemy wcześniejsze stanowisko MPOIA RP w tej sprawie jednoznacznie wskazujące ww. rozwiązanie jako prawidłowe. Definicja powierzchni biologicznie czynnej określa sposób urządzenia powierzchni, a nie sposób jej użytkowania, co nie uniemożliwia wliczenia powierzchni drogi pożarowej do powierzchni biologicznie czynnej. Ponadto karta katalogowa producenta nawierzchni NetTurf Advanced Grass zapewnia o naturalnej wegetacji trawy (warstwy podkładowe składają się z naturalnych kruszców, a dodatkowa siatka usztywniająca nie stanowi bariery dla korzeni). Tym samym można uznać nawierzchnię NetTurf Advanced Grass za powierzchnie biologicznie czynną w 100%.

Taki sam pogląd w przedmiotowej sprawie prezentuje w swoich orzeczeniach Małopolski Urząd Wojewódzki, którego decyzję załączam.

W obawie o nośność nawierzchni powstała „Analiza funkcjonalno-użytkowa stosowania wzmacnianych nawierzchni trawiastych City Soll Road i NetTurf Advanced Grass oraz nawierzchni mineralnej Natural Grey Road+ jako warstwy wierzchniej dróg pożarowych” opracowaną przez Szkołę Główną Służby Pożarniczej, która stwierdza możliwość przejazdu wozów bojowych straży pożarnej i tym samym nadaje się jako nawierzchnia na drogi pożarowe. W załączniku dołączam tę analizę.

Przedstawić należy również wyrok Wojewódzkiego Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 16. 11. 2016 r. znak: II SA/Gd 348/16, który jednoznacznie określa, że przedmiotowa nawierzchnia zapewnia naturalną wegetację i powinna być liczona zgodnie z informacją producenta czyli 100% do powierzchni biologicznie czynnej. Ponadto wyrok określa, że powierzchnia może być wykorzystana również pod ruch ciężki w tym drogi pożarowe.

Teren zielony umożliwiający wjazd wozów strażackich będzie użytkowany jako teren zielony bez możliwości wjazdu innych samochodów. Cały ruch kołowy obsługujący nieruchomość został sprowadzony przez wjazd i wyjazd do garażu podziemnego. Nie ma więc żądnych zagrożeń dla wzrostu i pielęgnacji trawnika na drodze pożarowej, a tym samym powierzchnia ta spełnia wymagania WT w sprawie powierzchni biologicznie czynnej.

Podstawa prawna

Rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie z dnia 12 kwietnia 2002 r. stanowi:

§ 3 pkt 22 Ilekroć w Rozporządzeniu jest mowa o (…) terenie biologicznie czynnym — należy przez to rozumieć teren o nawierzchni urządzonej w sposób zapewniający naturalną wegetację roślin i retencję wód opadowych, a także 50% powierzchni tarasów i stropodachów z taką nawierzchnią oraz innych powierzchni zapewniających naturalną wegetację roślin, o powierzchni nie mniejszej niż 10 m2, oraz wodę powierzchniową na tym terenie.

Opinia

Przepis § 3 pkt 22 warunków technicznych uprawnia do zaliczenia powierzchni terenu urządzonego jako trawnik do powierzchni biologicznie czynnej, jeżeli został spełniony podany w nim warunek — to znaczy nawierzchnia ziemna została urządzona w sposób zapewniający naturalną wegetację. W szczególności nie podaje się w nim innych warunków, od których spełnienia mogłoby być uzależnione zaliczenie powierzchni terenu z nawierzchnią ziemną, do powierzchni terenu biologicznie czynnego, np. sposobu użytkowania tej powierzchni.

Cytowany przepis, będący prawem powszechnie obowiązującym, nie powinien być stosowany rozszerzająco, lecz literalnie.

Treść tego przepisu jest podstawą do dokonania oceny jedynie w takim zakresie, czy powierzchnia, którą zaliczono do powierzchni biologicznie czynnej została urządzona w sposób zapewniający naturalną wegetację roślin. Przepis ten nie upoważnia do formułowania dodatkowych warunków, np. sposobu użytkowania terenu. Zatem sprawdzeniu, zgodnie z § 3 pkt 22 warunków technicznych, wymaga sposób urządzenia nawierzchni ziemnej, a nie rodzaj jej użytkowania.

Istnieje wiele systemów rozwiązania nawierzchni biologicznie czynnej, służącej również do celów innych, w tym różnego rodzaju nawierzchni dla celów komunikacyjnych. Najczęściej stosowane są rozwiązania oparte o geokraty, wzmacniane nawierzchnie trawiaste i nawierzchnie mineralne. Przykładami takich rozwiązań są między innymi systemy nawierzchni:

• CitySoil Road;
• Natural Grey Road +;
• NetTurf Advanced Grass.

Zasadę działania tych systemów ilustruje poniższy przykład

Zgodnie z kartą techniczną oraz „Analizą funkcjonalno-użytkową stosowania wzmacnianych nawierzchni trawiastych CitySoil Road i NetTurf Advanced Grass oraz nawierzchni mineralnej Natural Grey Road + jako warstwy wierzchniej dróg pożarowych” opracowanej przez Szkołę Główną Służby Pożarniczej w Warszawie wymieniony wyżej system nawierzchni NetTurf Advanced Grass może pełnić między innymi funkcje:

• awaryjnych i technicznych dróg dojazdowych dla samochodów osobowych oraz ciężarowych, w szczególności drogi pożarowe;
• strefy dla pieszych, ścieżek rowerowych;
• nawierzchni sportowych: boiska, pola golfowe, tory wyścigów konnych;
• nawierzchni dla organizacji imprez masowych;
• parkingów okazjonalnych, w tym stanowiska postojowe i drogi manewrowe;
• pasów startowych oraz lądowisk dla helikopterów;
• możliwość zastosowania zarówno na gruncie rodzimym jak i dachach lub stropach garaży podziemnych.

Należy też dodać, że zgodnie „Analizą funkcjonalno-użytkową stosowania wzmacnianych nawierzchni trawiastych CitySoil Road i NetTurf Advanced Grass oraz nawierzchni mineralnej Natural Grey Road + jako warstwy wierzchniej dróg pożarowych” opracowaną przez Szkołę Główną Służby Pożarniczej w Warszawie przeprowadzone zostały badania dwuetapowe nawierzchni NetTurf Advanced Grass w których stwierdzono: nawierzchnia spełniła swoją funkcję bez zadarniania w warunkach suchych oraz nawierzchni zalanej wodą. Końcowe próby przejazdowe i manewrowe z zadarnioną nawierzchnią trawiastą potwierdziły w pełni przydatność tej nawierzchni jako drogi pożarowej.

Badania te i karta techniczna potwierdzają zatem wymaganą wytrzymałość nawierzchni jako drogi pożarowej o każdej porze roku, w zróżnicowanych warunkach atmosferycznych.

Jednocześnie system ten posiada następujące właściwości:

• produkt stanowi powierzchnię w 100% biologicznie czynną;
• nawierzchnia wodoprzepuszczalna;
• produkt całkowicie neutralny dla środowiska, bezpieczny dla ludzi i zwierząt (atest PZH);
• zwiększona nośność nawierzchni w każdych warunkach pogodowych;
• właściwości potwierdzone przez Instytut Badawczy – Państwowy Instytut Geologiczny.

Właściwości te zapewniają naturalną wegetację roślin i retencję wód opadowych.

Tak więc od zastosowanego systemu oraz jego aprobat zależy, czy dane rozwiązanie spełnia wymagania stawiane powierzchni biologicznie czynnej, jak w wymienionym wyżej jednym z wielu możliwych rozwiązań.

Pogląd, iż zastosowanie takich rozwiązań dla funkcji drogi pożarowej powoduje, że teren nie może być wliczony do powierzchni biologicznie czynnej, stanowi próbę rozszerzającej interpretacji cytowanego przepisu z warunków technicznych i nie znajduje żadnej podstawy prawnej.

Powyższe stanowisko potwierdza decyzja Wojewody Małopolskiego WI-I.7840.25.8.2018.KP oraz wyrok Wojewódzkiego Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 16.11.2016 r. znak: II SA/Gd 348/16.

Zwracamy jednocześnie uwagę, że teren biologicznie czynny może być zdefiniowany w planie miejscowym nieco inaczej niż w Warunkach Technicznych, a wówczas spełnienie wymagań planu będzie oceniane w odniesieniu do tej specyficznej definicji.

(WD), (KSt)

Niniejszy dokument nie stanowi oficjalnej wykładni przepisów prawa i nie może być stosowany jako podstawa prawna do rozstrzygnięć w indywidualnych sprawach. Opinie i propozycje zawarte w stanowiskach Małopolskiej Okręgowej Izby Architektów RP należy traktować jako materiał pomocniczy.

Kraków, 4 sierpnia 2020 r.