Prawo

Treść zapytania

Sprawa dotyczy obliczenia powierzchni użytkowej lokalu mieszkalnego wg nowej normy PN-ISO 9836: 1997. Pytanie brzmi: czy wg tej normy wlicza się do powierzchni lokalu mieszkalnego balkon wiszący o powierzchni ok 5 metrów kwadratowych. Budynek mieszkalny w którym mieści się dany lokal został wybudowany w latach 1936-1937, jest ujęty w gminnej ewidencji zabytków i podlega ochronie konserwatorskiej. Na chwilę obecną jest to budynek jednorodzinny, który ma plan zagospodarowania przestrzennego.

Powierzchnia lokalu została już obliczona wg starej normy PN-70/B-02365, w której to balkon nie został wliczony do powierzchni lokalu. Czy balkon powinien być wliczony wg nowej normy PN-ISO 9836: 1997 która obowiązuje od 2012 roku? Czy są jakieś odstępstwa i balkon wg tej normy nie wlicza się ? Czy jest to element drugorzędny o której mowa w Opinii nr 127 Zespołu Rzeczoznawców przy Radzie Małopolskiej Okręgowej Izby Architektów RP z dnia 11 lipca 2019 ?

Jeżeli jest taka możliwość to uprzejmie proszę o przesłanie całości skanu normy PN-ISO 9836:1997 lub podanie strony z której mogłabym zapoznać się szczegółowo z normą PN-ISO 9836:1997.

Podstawa prawna

[a] Ustawa z dnia 21 czerwca 2001 roku o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (Dz.U. z 2016 r. poz. 1610 — tekst jednolity).).

[b] Ustawa z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (Dz. U. z 2019 r. poz. 737, 1309 i 1469),

[c] Rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 roku w sprawie ewidencji gruntów i budynków (Dz.U. z 2019 r. poz. 393 — tekst jednolity

[d] Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. z 2019 r. poz. 1065 — tekst jednolity).

[e] Rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 25 kwietnia 2012 roku w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego (Dz.U. z 2018 r. poz. 1935-tekst jednolity).

Opinia

Odpowiedź na pytanie [1]

Powierzchni balkonu nie wlicza się do powierzchni lokalu mieszkalnego, niezależnie od przyjętej do obliczania normy. Wynika to z definicji lokalu mieszkalnego (mieszkania) oraz z definicji jego powierzchni jakie występują w obowiązującym prawie.

Uzasadnienie

Definicja 1

Zgodnie z art. 2., ustęp 1. punkt 7) ustawy z 21 czerwca 2001 r — o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego [a], przez powierzchnię użytkową lokalu należy rozumieć:

powierzchnię wszystkich pomieszczeń znajdujących się w lokalu, a w szczególności pokoi, kuchni, spiżarni, przedpokoi, alków, holi, korytarzy, łazienek oraz innych pomieszczeń służących mieszkalnym i gospodarczym potrzebom lokatora, bez względu na ich przeznaczenie i sposób używania; za powierzchnię użytkową lokalu nie uważa się powierzchni balkonów, tarasów i loggii, antresoli, szaf i schowków w ścianach, pralni, suszarni, wózkowni, strychów, piwnic i komórek przeznaczonych do przechowywania opału.

Powierzchnia balkonu z definicji nie może być zatem wliczana do powierzchni lokalu.

Powyższa ustawa reguluje zasady i formy ochrony praw lokatorów oraz zasady gospodarowania mieszkaniowym zasobem gminy. Zapisy zawarte w Ustawie dotyczące powierzchni użytkowej są wiążące również z punktu widzenia katastru nieruchomości, co wynika z § 63. 3 Rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 roku w sprawie ewidencji gruntów i budynków [c]

Definicja 2

Zgodnie z art. 2. ust. 2 i 4 Ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali [b]

Samodzielnym lokalem mieszkalnym, w rozumieniu ustawy, jest wydzielona trwałymi ścianami w obrębie budynku izba lub zespół izb przeznaczonych na stały pobyt ludzi, które wraz z pomieszczeniami pomocniczymi służą zaspokajaniu ich potrzeb mieszkaniowych. Przepis ten stosuje się odpowiednio również do samodzielnych lokali wykorzystywanych zgodnie z przeznaczeniem na cele inne niż mieszkalne.

Do lokalu mogą przynależeć, jako jego części składowe, pomieszczenia, choćby nawet do niego bezpośrednio nie przylegały lub były położone w granicach nieruchomości gruntowej poza budynkiem, w którym wyodrębniono dany lokal, a w szczególności: piwnica, strych, komórka, garaż, zwane dalej „pomieszczeniami przynależnymi”

Powierzchnia balkonu zatem, jako nie wydzielonego trwałymi ścianami, nie będącego też pomieszczeniem, nie może być wliczana do powierzchni samodzielnego lokalu mieszkalnego.

Powyższa ustawa określa sposób ustanawiania odrębnej własności samodzielnych lokali mieszkalnych.

Definicja 3

Zgodnie z § 3. punktem 9) Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie [d] przez mieszkanie należy rozumieć zespół pomieszczeń mieszkalnych i pomocniczych, mający odrębne wejście, wydzielony stałymi przegrodami budowlanymi, umożliwiający stały pobyt ludzi i prowadzenie samodzielnego gospodarstwa domowego.

Powierzchnia balkonu zatem, jako niewydzielonego stałymi przegrodami budowlanymi, nie może być wliczana do powierzchni użytkowej mieszkania.

Powyższe rozporządzenie stosuje się przy projektowaniu, budowie i przebudowie oraz przy zmianie sposobu użytkowania budynków oraz budowli spełniających funkcje użytkowe budynków

Definicja 4

Zgodnie § 11, ustęp 2, punkt 2) litera a) Rozporządzenia Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 25 kwietnia 2012 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego przez lokal mieszkalny należy rozumieć wydzielone trwałymi ścianami w obrębie budynku pomieszczenie lub zespół pomieszczeń przeznaczonych na stały pobyt ludzi, które wraz z pomieszczeniami pomocniczymi służą zaspokajaniu ich potrzeb mieszkaniowych.

Powierzchnia balkonu zatem, jako niewydzielonego trwałymi ścianami nie może być wliczony do powierzchni użytkowej mieszkania.

Powyższe rozporządzenie określa szczegółowy zakres i formę projektu budowlanego, stanowiącego podstawę do wydania decyzji o pozwoleniu na budowę.

Odpowiedź na pytanie [2]

Zgodnie z informacjami zawartymi na stronie Polskiego Komitetu Normalizacji https://wiedza.pkn.pl/, prawo do rozpowszechniania polskich norm przysługuje PKN:

Zgodnie z art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 12 września 2002 r. o normalizacji (t.j. z Dz. U. 2015 r. poz. 1483) Polskie Normy są chronione prawem autorskim jak utwory literackie, a autorskie prawa majątkowe do nich przysługują Polskiemu Komitetowi Normalizacyjnemu (PKN). Stosuje się odpowiednio przepisy Ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych z dnia 4 lutego 1994 r. (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1191 z późn. zm.). Wydawanie i rozpowszechnianie Polskich Norm na dowolnym nośniku (papierowym lub elektronicznym) wymaga uzyskania zgody PKN. PN i inne produkty normalizacyjne posiadają oznakowanie w postaci znaku wodnego. Publikowanie dokumentów nieposiadających oznakowania PKN jest niezgodne z aktualnym stanem prawnym, a informacje zawarte w takich dokumentach mogą być niekompletne lub nieaktualne.

Z treścią polskich norm można zapoznać się poprzez system sprzedaży cyfrowej PKN na stronie : https://sklep.pkn.pl/catalogsearch/advanced

Dla architektów IARP, członków MPOIA udostępniona została możliwość zapoznania się treścią wybranych norm poprzez portal MPOIA, jednak bez możliwości ich legalnego kopiowania.

Uwagi dodatkowe

Kwestie związane obliczaniem powierzchni użytkowej i obowiązkiem stosowania polskich norm szczegółowo opisują opinie nr 30 oraz 97 Zespołu Rzeczoznawców przy Radzie MPOIA.
W przesłanym pytaniu cytowana jest opinia nr 127, która mówi o powierzchni balkonów. Opinia ta odnosi się jednak do powierzchni zabudowy budynku, natomiast z nadesłanego pytania wynika, że porusza ono kwestię powierzchni użytkowej lokalu mieszkalnego. Opinia nr 127 nie może być zatem odpowiedzią na nadesłane pytanie.

(KSt)

Niniejszy dokument nie stanowi oficjalnej wykładni przepisów prawa i nie może być stosowany jako podstawa prawna do rozstrzygnięć w indywidualnych sprawach. Opinie i propozycje zawarte w stanowiskach Małopolskiej Okręgowej Izby Architektów RP należy traktować jako materiał pomocniczy.

Kraków, 11 lipca 2019 r.