Prawo

Treść zapytania

Czy istniejące połączenie komunikacyjne obsługujące garaż, znajdujący się na działce nr 1 należy rozpatrywać w kontekście zapewnienia dojścia i dojazdu po przebudowie i rozbudowie istniejącego garażu na część mieszkalną — dom jednorodzinny.

Działka nr 1 posiada istniejący system komunikacji — wydzieloną drogę, będącą częścią działki o zmiennej szerokości od ok. 5,0 m do ok. 3,5 m, obsługującą istniejący garaż w zakresie dojścia i dojazdu. Wydłużona część działki obsługuje także dwa inne budynki, graniczące z działką nr 1 w zakresie dojścia i dojazdu, wpisem do księgi wieczystej — polegająca na prawie przejazdu, przechodu.

Działka nr 1 posiada bezpośredni dostęp do drogi publicznej poprzez drogę serwisową będącą we władaniu Miejskim — potwierdzony oświadczeniem zarządu drogi.

Wątpliwości budzi, czy stan zastany w kontekście przebudowy i rozbudowy istniejącego garażu na część mieszkalną, powinien być rozpatrywany przez organ wydający pozwolenie na budowę w zakresie niespełnienia paragrafu 14 WT.

Podstawa prawna

Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie:

§ 14

Do działek budowlanych oraz do budynków i urządzeń z nimi związanych należy zapewnić dojście i dojazd umożliwiający dostęp do drogi publicznej, odpowiednie do przeznaczenia i sposobu ich użytkowania oraz wymagań dotyczących ochrony przeciwpożarowej, określonych w przepisach odrębnych. Szerokość jezdni stanowiącej dojazd nie może być mniejsza niż 3 m.
Dopuszcza się zastosowanie dojścia i dojazdu do działek budowlanych w postaci ciągu pieszo-jezdnego, pod warunkiem że ma on szerokość nie mniejszą niż 5 m, umożliwiającą ruch pieszy oraz ruch i postój pojazdów.
Do budynku i urządzeń z nim związanych, wymagających dojazdów, funkcję tę mogą spełniać dojścia, pod warunkiem że ich szerokość nie będzie mniejsza niż 4,5 m.
Dojścia i dojazdy do budynków, z wyjątkiem jednorodzinnych, zagrodowych i rekreacji indywidualnej, powinny mieć zainstalowane oświetlenie elektryczne, zapewniające bezpieczne ich użytkowanie po zapadnięciu zmroku.

§ 15

Szerokość, promienie łuków dojazdów, nachylenie podłużne i poprzeczne oraz nośność nawierzchni należy dostosować do wymiarów gabarytowych, ciężaru całkowitego i warunków ruchu pojazdów, których dojazd do działki budowlanej i budynku jest konieczny ze względu na ich przeznaczenie, zgodnie z warunkami określonymi w przepisach odrębnych.
Dojścia służące równocześnie do ruchu pojazdów gospodarczych i uprzywilejowanych o masie całkowitej do 2,5 tony powinny mieć nawierzchnię o nośności co najmniej dostosowanej do masy tych pojazdów.

§ 16

Do wejść do budynku mieszkalnego wielorodzinnego, zamieszkania zbiorowego i użyteczności publicznej powinny być doprowadzone od dojść i dojazdów, o których mowa w § 14 ust. 1 i 3, utwardzone dojścia o szerokości minimalnej 1,5 m, przy czym co najmniej jedno dojście powinno zapewniać osobom niepełnosprawnym dostęp do całego budynku lub tych jego części, z których osoby te mogą korzystać.

§ 21

(…)

Stanowiska postojowe i dojazdy manewrowe dla samochodów powinny mieć nawierzchnię utwardzoną lub co najmniej gruntową stabilizowaną, ze spadkiem zapewniającym spływ wody.
(…)

Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane

Art. 5

Obiekt budowlany jako całość oraz jego poszczególne części, wraz ze związanymi z nim urządzeniami budowlanymi należy, biorąc pod uwagę przewidywany okres użytkowania, projektować i budować w sposób określony w przepisach, w tym techniczno-budowlanych, oraz zgodnie z zasadami wiedzy technicznej, zapewniając:

9) poszanowanie, występujących w obszarze oddziaływania obiektu, uzasadnionych interesów osób trzecich, w tym zapewnienie dostępu do drogi publicznej;

Art. 35

Przed wydaniem decyzji o pozwoleniu na budowę lub odrębnej decyzji o zatwierdzeniu projektu zagospodarowania działki lub terenu oraz projektu architektoniczno-budowlanego organ administracji architektoniczno-budowlanej sprawdza:
(…)

2) zgodność projektu zagospodarowania działki lub terenu z przepisami, w tym techniczno-budowlanymi;

Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o Planowaniu i Zagospodarowaniu Przestrzennym

Art. 2

14) „dostępie do drogi publicznej” — należy przez to rozumieć bezpośredni dostęp do tej drogi albo dostęp do niej przez drogę wewnętrzną lub przez ustanowienie odpowiedniej służebności drogowej;

Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 24 lipca 2009 r. w sprawie przeciwpożarowego zaopatrzenia w wodę oraz dróg pożarowych

§ 12

Drogę pożarową o utwardzonej nawierzchni, umożliwiającą dojazd pojazdów jednostek ochrony przeciwpożarowej do obiektu budowlanego o każdej porze roku, należy doprowadzić do:

1) budynku zawierającego strefę pożarową zakwalifikowaną do kategorii zagrożenia ludzi ZL I lub ZL II;

2) budynku należącego do grupy wysokości: średniowysoki, wysoki lub wysokościowy, zawierającego strefę pożarową zakwalifikowaną do kategorii zagrożenia ludzi ZL III, ZL IV lub ZL V;

3) budynku zawierającego strefę pożarową produkcyjną lub magazynową oraz do strefy pożarowej poza budynkiem, obejmującej urządzenia technologiczne, plac składowy lub wiatę, jeżeli gęstość obciążenia ogniowego wymienionych stref pożarowych przekracza 500 MJ/m² i zachodzi co najmniej jeden z warunków:

a) powierzchnia strefy pożarowej przekracza 1 000 m²,

b) występuje pomieszczenie zagrożone wybuchem;

4) budynku zawierającego strefę pożarową produkcyjną lub magazynową o gęstości obciążenia ogniowego poniżej 500 MJ/m2 o powierzchni przekraczającej 20 000 m2;

5) budynku niskiego:

a) zawierającego strefę pożarową zakwalifikowaną do kategorii zagrożenia ludzi ZL III o powierzchni przekraczającej 1 000 m2, obejmującą kondygnację nadziemną inną niż pierwsza, lub

b) zawierającego strefę pożarową zakwalifikowaną do kategorii zagrożenia ludzi ZL V i mającego ponad 50 miejsc noclegowych;

6) obiektu budowlanego innego niż budynek, przeznaczonego do użyteczności publicznej lub zamieszkania zbiorowego, w którym przewiduje się możliwość jednoczesnego przebywania w strefie pożarowej ponad 50 osób;

7) stanowiska czerpania wody do celów przeciwpożarowych.

Opinia

Z treści § 14 ust. 1 WT wynika, że w przypadku projektowania bądź istnienia garażu lub miejsca postojowego obsługującego dom jednorodzinny, należy zapewnić dojazd o szerokości jezdni min. 3,0 m. Zapis ten jednak nie wyklucza możliwości poruszania się pieszych po jezdni — określa jedynie minimalną szerokość niezbędną dla ruchu pojazdów.

Szerokości łączonego dojścia i dojazdu (ciągu pieszo-jezdnego) oraz dojścia o funkcji dojazdu — wymienione w § 14 ust. 2 i 3 WT, są jedynie rozwiązaniami alternatywnymi, nie mającymi obligatoryjnego zastosowania dla inwestycji (na co wskazują sformułowania „dopuszcza się” i „mogą spełniać”, zawarte w w/w przepisach).

Minimalna szerokość utwardzonego dojścia, przywołana w § 16 WT, nie dotyczy zabudowy jednorodzinnej. Nie ma zatem podstaw do określenia, bądź narzucenia takiej minimalnej szerokości dla budynków mieszkalnych jednorodzinnych.

Rozporządzenie WT nie narzuca także parametrów nośności jezdni, ani rodzaju materiałów lub technologii, zgodnie z którymi musi być ona wykonana. Należy zatem przyjąć – na podstawie zapisu 15 ust. 1 WT – że dojazd można zapewnić po powierzchni posiadającej nośność dostosowaną do ruchu pojazdów, które mają się na niej poruszać.

Z przepisów dotyczących ochrony przeciwpożarowej wynika, że do budynków mieszkalnych jednorodzinnych, garażowych i gospodarczych (a także części budynków wielorodzinnych, użyteczności publicznej i przemysłowych) nie jest wymagane doprowadzenie drogi pożarowej.

Z punktów powyżej wynika zatem, że teren o szerokości 3,0 m, np. w formie fragmentu działki obciążonej służebnością, o powierzchni odpowiednio utwardzonej, należy uznać za wystarczające spełnienie wymagań 14 stawianych dojazdowi i dojściu do domu jednorodzinnego i związanych z nim urządzeń.

W sytuacji przedstawionej na wstępie, istniejący dojazd zapewniał już wcześniej połączenie komunikacyjne pomiędzy garażem, a drogą publiczną (poprzedzoną drogą wewnętrzną) i ten stan rzeczy nie ulega zmianie. Stąd też istniejące rozwiązanie dojazdu i dojścia jest wystarczające do obsługi planowanej inwestycji i zgodne ze wszystkimi obowiązującymi przepisami.

(GL, PC, OJ)

Niniejszy dokument nie stanowi oficjalnej wykładni przepisów prawa i nie może być stosowany jako podstawa prawna do rozstrzygnięć w indywidualnych sprawach. Opinie i propozycje zawarte w stanowiskach Małopolskiej Okręgowej Izby Architektów RP należy traktować jako materiał pomocniczy.

Kraków, 15 marca 2021 r.