OPINIA nr ZR 181: dostępność budynków dla osób niepełnosprawnych
Treść pytania
Zwracamy się z uprzejmą prośbą o opinię dotyczącą prawidłowości przyjętych rozwiązań w zakresie dostępności do wszystkich projektowanych budynków, w tym również przez osoby niepełnosprawne, o których mowa w § 14 i 16 „warunków technicznych”.
W załączniku przesyłamy projekt zagospodarowania terenu na którym projektant zaprojektował drogę wewnętrzną, stanowiącą ciąg pieszo-jezdny, o szer. 5 m i nachyleniu nie przekraczającym 15%, prowadzającą do garaży każdego z budynków. Od tej drogi do wejść do budynków (zielone linie) zapewnione zostały utwardzone dojścia o szer. 1,5 m i nachyleniu nie przekraczającym 6%, zapewniające osobom niepełnosprawnym dostęp do całych budynków.
Podstawa prawna
[1]. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. z 2015 r. poz. 1422)
§ 14
1. Do działek budowlanych oraz do budynków i urządzeń z nimi związanych należy zapewnić dojście i dojazd umożliwiający dostęp do drogi publicznej, odpowiednie do przeznaczenia i sposobu ich użytkowania oraz wymagań dotyczących ochrony przeciwpożarowej, określonych w przepisach odrębnych. Szerokość jezdni stanowiącej dojazd nie może być mniejsza niż 3 m.
2. Dopuszcza się zastosowanie dojścia i dojazdu do działek budowlanych w postaci ciągu pieszo-jezdnego, pod warunkiem że ma on szerokość nie mniejszą niż 5 m, umożliwiającą ruch pieszy oraz ruch i postój pojazdów.
3. Do budynku i urządzeń z nim związanych, wymagających dojazdów, funkcję tę mogą spełniać dojścia, pod warunkiem że ich szerokość nie będzie mniejsza niż 4,5 m.
§ 16
Do wejść do budynku mieszkalnego wielorodzinnego, zamieszkania zbiorowego i użyteczności publicznej powinny być doprowadzone od dojść i dojazdów, o których mowa w § 14 ust. 1 i 3, utwardzone dojścia o szerokości minimalnej 1,5 m, przy czym co najmniej jedno dojście powinno zapewniać osobom niepełnosprawnym dostęp do całego budynku lub tych jego części, z których osoby te mogą korzystać.
§ 70
Maksymalne nachylenie pochylni związanych z budynkiem nie może przekraczać wielkości określonych w poniższej tabeli:
§ 71
1. Pochylnie przeznaczone dla osób niepełnosprawnych powinny mieć szerokość płaszczyzny ruchu 1,2 m, krawężniki o wysokości co najmniej 0,07 m i obustronne poręcze odpowiadające warunkom określonym w § 298, przy czym odstęp między nimi powinien mieścić się w granicach od 1 m do 1,1 m.
2. Długość poziomej płaszczyzny ruchu na początku i na końcu pochylni powinna wynosić co najmniej 1,5 m.
3. Powierzchnia spocznika przy pochylni dla osób niepełnosprawnych poruszających się na wózkach inwalidzkich powinna mieć wymiary co najmniej 1,5 x 1,5 m poza polem otwierania skrzydła drzwi wejściowych do budynku.
Opinia Zespołu Rzeczoznawców
W opisywanym przypadku należy zwrócić uwagę, że przywołane przepisy wyraźnie rozróżniają zagadnienia możliwości dojazdu i dojścia do działki i budynku w ogóle, a szczegółowo dojście do budynku z warunkiem dostępu dla osób niepełnosprawnych.
W związku z tym:
przedstawione w pytaniu rozwiązania projektowe realizują zapisy § 14 ww. rozporządzenia poprzez zaprojektowanie ciągu pieszo-jezdnego o wymaganych parametrach.
Należy tu zwrócić uwagę, że ten paragraf nie reguluje kwestii dostępu dla osób niepełnosprawnych, gdyż prowadziłoby to do absurdalnych rozwiązań projektowych, które wymusił by niwelowanie powierzchni całego kraju w rejonach, gdzie zabudowa lub dojazd i dojście do niej znajdowałaby się na spadkach większych niż opisane w § 70 ww. rozporządzenia.
z kolei dostęp dla osób niepełnosprawnych w analizowanym przypadku jest zapewniony zgodnie z § 16 ww. rozporządzenia „od dojść i dojazdów, o których mowa w § 14 ust. 1 i 3”, przez zaprojektowanie utwardzonych dojść o odpowiednich parametrach i wyposażonych w rozwiązania techniczne te dojścia umożliwiające (podnośniki schodowe i pionowe).
Wobec powyższego należy stwierdzić, że zaproponowane rozwiązania są prawidłowe, co do zasady stosowania.
Opinia nie odnosi się do prawidłowości szczegółów rozwiązań w zakresie przepisów odrębnych (§ 14 ust 1.), ani § 70 i § 71 WT.
(ŁS)
Niniejszy dokument nie stanowi oficjalnej wykładni przepisów prawa i nie może być stosowany jako podstawa prawna do rozstrzygnięć w indywidualnych sprawach. Opinie i propozycje zawarte w stanowiskach Małopolskiej Okręgowej Izby Architektów RP należy traktować jako materiał pomocniczy.
Kraków, 17 grudnia 2020 r.