Prawo

Treść pytania

Zwracam się z prośbą o interpretację § 13 Warunków technicznych, w zakresie traktowania kuchni jako pomieszczeń przeznaczonych na pobyt ludzi. Przy rzetelnej analizie może się okazać, że traktując kuchnie, czy łazienki z oknem jako pomieszczenia przeznaczone na pobyt ludzi, znacząco ogranicza się możliwość nowej zabudowy. Niestety nie znalazłem nigdzie jasno określonych zasad jak traktować w.w. pomieszczenia. Czy Państwo zetknęliście się z tym problemem i jesteście w stanie podać mi jakieś interpretacje, na których można się oprzeć?

Stan prawny

Ustawa o własności lokali Dz.U. 2020.532 t.j. z dn. 26.03.2020 r.

Art. 2.
[...] 2. Samodzielnym lokalem mieszkalnym, w rozumieniu ustawy, jest wydzielona trwałymi ścianami w obrębie budynku izba lub zespół izb przeznaczonych na stały pobyt ludzi, które wraz z pomieszczeniami pomocniczymi służą zaspokajaniu ich potrzeb mieszkaniowych.

Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dn. 12. kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie Dz.U. 2019.1065 z późniejszymi zmianami Dz.U. 20.1608 z dn. 16.09.2020 r.

§ 3.
Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o:

[...]

10) pomieszczeniu mieszkalnym — należy przez to rozumieć pokoje w mieszkaniu, a także sypialnie i pomieszczenia do dziennego pobytu ludzi w budynku zamieszkania zbiorowego,

11) pomieszczeniu pomocniczym — należy przez to rozumieć pomieszczenie znajdujące się w obrębie mieszkania lub lokalu użytkowego służące do celów komunikacji wewnętrznej, higieniczno-sanitarnych, przygotowywania posiłków, z wyjątkiem kuchni zakładów żywienia zbiorowego, a także do przechowywania ubrań, przedmiotów oraz żywności,

[...]

§ 4.
Pomieszczenia przeznaczone na pobyt ludzi dzielą się na:

1) pomieszczenia przeznaczone na stały pobyt ludzi, w których przebywanie tych samych osób w ciągu doby trwa dłużej niż 4 godziny,

2) pomieszczenia przeznaczone na czasowy pobyt ludzi, w których przebywanie tych samych osób w ciągu doby trwa od 2 do 4 godzin włącznie.

[...]

§ 5. Pomieszczenia nieprzeznaczone na pobyt ludzi
1. Nie uważa się za przeznaczone na pobyt ludzi pomieszczeń, w których:

1) łączny czas przebywania tych samych osób jest krótszy niż 2 godziny w ciągu doby, a wykonywane czynności mają charakter dorywczy bądź też praca polega na krótkotrwałym przebywaniu związanym z dozorem oraz konserwacją maszyn i urządzeń lub utrzymaniem czystości i porządku;

§ 13. Naturalne oświetlenie pomieszczeń
1. Odległość budynku z pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi od innych obiektów powinna umożliwiać naturalne oświetlenie tych pomieszczeń — co uznaje się za spełnione, jeżeli:

1) między ramionami kąta 60°, wyznaczonego w płaszczyźnie poziomej, z wierzchołkiem usytuowanym w wewnętrznym licu ściany na osi okna pomieszczenia przesłanianego, nie znajduje się przesłaniająca część tego samego budynku lub inny obiekt przesłaniający w odległości mniejszej niż:

a) wysokość przesłaniania — dla obiektów przesłaniających o wysokości do 35 m,

b) 35 m — dla obiektów przesłaniających o wysokości ponad 35 m,

Opinia

Czytelne zdefiniowanie pomieszczenia kuchni jak również łazienek i pozostałych pomieszczeń pomocniczych w mieszkaniu jako pomieszczeń przeznaczonych czy też nieprzeznaczonych na pobyt ludzi, jest ważne z powodu konieczności zastosowania dla tych pomieszczeń odpowiednich przepisów odnoszących się do pomieszczeń na pobyt ludzi albo innych przepisów odnoszących się do pomieszczeń nie przeznaczonych na pobyt ludzi.

Przedmiotem analizy są pomieszczenia pomocnicze w mieszkaniu:

• pomieszczenie kuchni
• pozostałe pomieszczenia pomocnicze w mieszkaniu: łazienka, garderoba, korytarz, schowek itp.
  

Z przytoczonych przepisów wynika, że:

• Zgodnie z art. 2. ust. 2. Ustawy o własności lokali ustawą o własności lokali Dz.U. 2020.532 t.j. z dn. 26.03.2020 r. w samodzielnym lokalu mieszkalnym izba lub zespół izb są pomieszczeniami przeznaczonymi na stały pobyt ludzi, a pomieszczenia pomocnicze w tym lokalu mieszkalnym nie zostały w rozumieniu ustawy zaliczone do pomieszczeń na stały pobyt ludzi;
• Zgodnie z § 3.11. Rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie — kuchnia jest pomieszczeniem pomocniczym, a zatem zgodnie z Ustawą powyżej nie zalicza się do pomieszczeń na stały pobyt ludzi; podobnie pozostałe pomieszczenia pomocnicze w mieszkaniu nie zaliczają się do pomieszczeń przeznaczonych na stały pobyt ludzi.
• Standardowe użytkowanie łazienki, garderoby, korytarza i in. przez te same osoby w ciągu doby jest krótsze niż dwie godziny włącznie a czynności wykonywane w tych pomieszczeniach mają charakter dorywczy — zatem z tego powodu zgodnie z § 4. Rozporządzenia jw. pomieszczenia te nie są pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi;
• Określenie czasu dobowego standardowego użytkowania kuchni przez te same osoby jest trudniejsze niż analogiczne działanie w odniesieniu do pozostałych pomieszczeń pomocniczych w mieszkaniu. Przygotowywanie posiłków niekoniecznie musi zająć łącznie więcej niż dwie godziny w ciągu doby, aczkolwiek nie stanowi całego czasu spędzanego w kuchni. Kuchnia to również bardzo często miejsce spożywania posiłków, widać to w projektach mebli kuchennych, gdzie miejsce do siedzenia zintegrowane jest z zabudową kuchenną (,,wyspa”). Ponadto trudno przypisać gotowaniu oraz spożywaniu posiłków charakter dorywczy — cechę czynności wykonywanych w pomieszczeniach nieprzeznaczonych na pobyt ludzi: korytarzach, schowkach, łazienkach. Reasumując, należy stwierdzić, że kuchnię zaliczamy do pomieszczeń przeznaczonych na czasowy pobyt ludzi.
• § 13. Rozporządzenia jw. odnosi kwestie naturalnego oświetlenia pomieszczeń, a co za tym idzie precyzuje sposób jego zapewnienia, do pomieszczeń przeznaczonych na pobyt ludzi, nie różnicując pobytu stałego i czasowego.

Przytoczone powyżej przepisy wskazują, że dla okien pomieszczenia kuchennego, zarówno w budownictwie jednorodzinnym, jak i wielorodzinnym z racji uznania kuchni za pomieszczenie przeznaczone na pobyt ludzi należy zapewnić naturalne oświetlenie zgodne z § 13 Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie Dz.U. 2019.1065 z późniejszymi zmianami Dz.U. 20.1608 z dn. 16.09.2020 r.

Okien pozostałych pomieszczeń pomocniczych w mieszkaniu paragraf 13. WT nie dotyczy — pomieszczenia te nie są pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi.

(M.B, K.S.)

Niniejszy dokument nie stanowi oficjalnej wykładni przepisów prawa i nie może być stosowany jako podstawa prawna do rozstrzygnięć w indywidualnych sprawach. Opinie i propozycje zawarte w stanowiskach Małopolskiej Okręgowej Izby Architektów RP należy traktować jako materiał pomocniczy.

Kraków, 12 października 2020 r.