Doroczna Nagroda im. Zbyszka Zawistowskiego „Dyplom Roku”, edycja 2022
10 000 zł
autor
Tomasz Bekas
tytuł
„Przestrzeń pamięci – pamięć przestrzeni. Miejsce pamięci w byłym niemieckim nazistowskim obozie koncentracyjnym i zagłady Gross-Rosen w Rogoźnicy”
uczelnia
Wydział Architektury Uniwersytetu Artystycznego im. Magadaleny Abakanowicz w Poznaniu
promotor
dr Michał Ankiersztajn
opinia jury
Kiedy świat tak łatwo zapomina o bólu i cierpieniu, kiedy historia niczego nas nie uczy i ponownie niezaspokojona rządza niszczy kruchy pokój, ważne staje się ciągle przypominać. Niepamięć zaciera przeszłość, bez której nigdy nie będzie przyszłości.
„Przestrzeń pamięci – pamięć przestrzeni", to próba utrwalania pamięci.
Zbudowana na osobistych odczuciach i doznaniach, analityczna w swojej strukturze zasada powiązań emocjonalnych, przekształca się w poetycką i subtelną interwencję architektoniczną. Na zgliszczach obozu koncentracyjnego Gross-Rosen, powstają instalacje, których celem jest katalogowanie emocji i doznań.
Tu architektura, pozbawiona swojej funkcjonalności, wyzwalać ma głównie reakcję.
Autor zderza nas i prowokuje do refleksji. Reakcją tych doznań z przestrzenią są czyste i prymitywne emocje: strachu, bólu, cierpienia, litości i pogardy.
Te właśnie wyzwolone i wynoszone poza obóz koncentracyjny uczucia wydają się ważniejsze niż sama forma obiektów.
W ten właśnie sposób, pamięć przestrzeni pobudzać ma i poszerzać przestrzeń naszej pamięci.
