I Nagroda
45 000 zł brutto,
zaproszenie do negocjacji w trybie zamówienia z wolnej ręki na wykonanie usługi na podstawie pracy konkursowej
autorzy
Bujnowski Architekci
zespół projektowy
Piotr Bujnowski, Zuzanna Pomaska
współpraca autorska
Michał Orlikowski, Iga Stanisławska, Maciej Koczocik
wizualizacje
Piotr Banak
konsultacje ds. instalacji
dr Piotr Bartkiewicz, Michał Olejnik
konsultacja ds. kosztów inwestycji
Tomasz Broniarek
opis autorski
Tego, co działo się w obozie, nie można pokazać dosłownie. Lecz to nie może być także abstrakcja. Jedno i drugie obrażałoby ludzi, którzy tam byli i padli... — Samuel Willenberg
Naszym obowiązkiem jest ocalenie od zapomnienia, pozostawienie trwałego śladu w pamięci i przekazanie przesłania dla przyszłych pokoleń. Świadectwo i przesłanie tu i teraz, ale także za rok i za dziesięć. Gdzie „tu” będzie znaczyć ten świat a „teraz” całe współczesne pokolenie.
Jakakolwiek ingerencja w tę przestrzeń wymaga czasu, przemyślenia i powrotu — powrotu i wsłuchania się w ciszę lasu otaczającego teren obozu.
W słońcu i w deszczu za każdym razem wydaje się, że przyroda pamięta, przejmująca cisza pomiędzy kamieniami przerywana jest tylko szumem liści pojedynczych osik na skraju iglastego lasu oraz samotnych wierzb w centrum.
Wielokrotne przejście ścieżką zwiedzania, dotknięcie kamieni, przejście przez gęsty las, aby znaleźć nową drogę.
Jeśli jednym z symboli tego miejsca jest brak, pustka i nieistnienie, nie powinien tam stanąć obiekt, który tą symbolikę zaprzepaści.
Celem projektowanej przez nas architektury nie jest bycie głównym nośnikiem opowiadanej historii. Proponowany przez nas obiekt nie czyni z niej głównego tematu tego miejsca, lecz jest oprawą tej naznaczonej tragedią przestrzeni, kreując wyraźny podział na obszar edukacji i sacrum, jakim jest teren obozu wraz z memoriałem.
Projektowany budynek ma być wyłącznie tłem, nie musimy go nigdy zobaczyć w całości, nie będziemy go widzieć, jest tylko częścią procesu poznania, w którym będziemy uczestniczyć.
Cytowane na wstępie słowa Samuela Willenberga stały się podstawą dla naszego myślenia o koncepcji architektonicznej. Dlatego też forma architektoniczna odarta została z wszelkich ozdobników, opierając się na prostej bryle, a istotą idei stała się materia: nawarstwiona cegła z wielu różnych cegielni, ale również cegła rozbiórkowa, nieregularna i niepowtarzalna. Wydrążone w tej masie przestrzenie wprowadzają uczestnika w opowieść, która staje się podstawą do zrozumienia wagi tego miejsca.
Cegła pozornie każda taka sama, dopasowana wielkością do ludzkiej ręki w rzeczywistości każda jest inna, nie ma dwóch identycznych.
Cegła jako materia budynku jest z zewnątrz surowa i szczera, odarta z wszelkich złudzeń, wewnątrz nieregularnie bielona, coraz mniej zauważalna, symbolizująca stopniowe zanikanie setek tysięcy istnień.