Elementy systemu wentylacji – wybieraj świadomie
Z cyklu „Ogrzewanie, wentylacja, klimatyzacja – inspiracje i rozwiązania 2020”
Skuteczny system wentylacyjny to jeden z kluczowych elementów każdego nowoczesnego budynku, bez względu na jego przeznaczenie — jest tak samo istotny w mieszkaniach i obiektach użyteczności publicznej, jak w obiektach przemysłowych. Chociaż niejednokrotnie myśliąc o instalacji wentylacyjnej skupiamy się głownie na urządzeniach np. wentylatorach czy centralach, w rzeczywistości składa się ona z wielu komponentów, z których każdy odgrywa ważną rolę która w ostatecznym rozrachunku wpływa na prawidłowe funkcjonowanie instalacji.
Jakie jest zadanie systemu wentylacyjnego?
Systemy wentylacyjne są zaprojektowane tak, aby usuwać z wnętrza stęchłe „zanieczyszczone” powietrze, jednocześnie wprowadzając do niego świeże powietrze z zewnątrz. Ta podstawowe zasadnie nie oddaje jednak w pełni zakresu możliwych funkcji nowoczesnej wentylacji. Obejmują one kontrolę wilgotności i filtrację powietrza, a także odzysk ciepła (rekuperacja). Zapobieganie lub minimalizacja narażenia na wszelkie zanieczyszczenia unoszące się w powietrzu ma kluczowe znaczenie w kontekście środowiska zawodowego — zwłaszcza przemysłowym. Musimy pamiętać, że prawie 90% czasu spędzamy w pomieszczeniach i jakość powietrza jakim oddychamy jest kluczowa dla naszego komfortu i zdrowia.
Główne elementy systemu wentylacji
Oczywiście, określone typy systemów wentylacji mogą „wymagać” konkretnych elementów odpowiedzialnych za ich unikalne cechy i funkcje. Na przykład, wszystkie elementy systemu oddymiania czyli instalacji odpowiedzialnej za usuwanie gorących gazów i dymu z obszaru objętego pożarem muszą spełniać konkretne kryteria odporności ogniowej. Niemniej jednak istnieją podstawowe elementy, które można znaleźć we wszystkich typach systemów wentylacyjnych. Poniższa lista zawiera kilka podstawowych elementów instalacji wentylacji.
Kanały prostokątne wentylacyjne
© ALNOR
1. Kanały wentylacyjne
Kanał wentylacyjny odpowiada za transport i rozprowadzanie powietrza przez system wentylacyjny. Sieć kanałów łączy wszystkie pozostałe elementy instalacji, zapewniając niezakłócony przepływ zgodnie z zamierzonym kierunkiem. Typowa wentylacja wykonana jest z blachy ocynkowanej, produkcja elementów wentylacyjnych z blachy kwasoodpornej lub aluminiowej umożliwia zastosowanie ich w nietypowych miejscach o znacznie zwiększonej wilgotności czy w miejscach gdzie rury wentylacyjne mają styczność z czynnikami chemicznymi.
Kanały wentylacyjne można również podzielić według ich konstrukcja na:
- kanały okrągłe spiralnie zwijane, tzw. spiro
- kanały okrągłe zgrzewane
- kanały elastyczne typu flex
- kanały półsztywne (głównie używane do wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła)
- kanały prostokątne.
Najpopularniejszymi typami kanałów wykorzystywanymi w systemach wentylacji mieszkalnej i przemysłowej są sztywne przewody spiralne i kanały prostokątne.
2. Elementy dachowe – wyrzutnie, nasady i podstawy
Zakończenie lub początek instalacji wentylacyjnej jest zlokalizowane na ścianach budynku lub na dachu gdzie stosowane są wyrzutnie lub czerpnie dachowe. Elementy te nawiewają świeże powietrze z zewnątrz (czerpnie) albo wywiewają zużyte (wyrzutnia) powietrze na zewnątrz. Czerpnie i wyrzutnie pełniąc funkcję zakończenia instalacji, zgodnie z przepisami prawnymi powinny również chronić wlot kanału wentylacyjnego przed wiatrem, deszczem i śniegiem.
Wyrzutnie, czerpnie dachowe
© ALNOR
Nasady dachowe montowane są na szczycie kominów jako zakończenie przewodów spalinowych, dymowych i wentylacyjnych. Ich stosowanie znacznie wpływa na poprawę ciągu kominowego oraz chroni przewody przed niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi. Problem zakańczania ciągów wentylacyjnych i szybów kominowych jest często bagatelizowany. Jednak dobrze dobrana nasada kominowa może poprawić działanie instalacji wentylacji grawitacyjnej, poprawia stabilność ciągu kominowego w kominku, wpływa na stały poziom wymiany powietrza w instalacji.
3. Regulatory przepływu powietrza
Zadaniem regulatorów przepływu jest utrzymanie żądanych wydatków powietrza w poszczególnych gałęziach instalacji niezależnie od zmian ciśnienia w przewodach wentylacyjnych. Ułatwia to w znaczy sposób projektowanie całego układu, jednak ze względu na generowany hałas jak i oszczędności w okresie eksploatacji powinno się dążyć do stosowania niskich ciśnień wstępnych. Regulacja przepływu może się odbywać zarówno w kanałach nawiewnych jak i wywiewnych.
Rozróżnia się kilka podstawowych typów regulatorów:
- regulatory stałego przepływu ze stałą wartością zadaną;
- regulatory przepływu powietrza z przełączaniem między dwiema zadanymi wartościami (V ̇min, V ̇max,);
- regulatory stałego przepływu powietrza ze zmiennym nastawem wydatku
- regulatory zmiennego przepływu powietrza VAV.
Przepustnice wentylacyjne, regulatory
© ALNOR
4. Tłumiki akustyczne
Jak sama nazwa sugeruje, główną funkcją tłumików akustycznych jest redukcja hałasu generowanego przez instalacje. Służy to zapewnieniu komfortu akustycznego osobom przebywającym na terenie obiektu. Tłumiki ograniczają hałas w rurociągach wentylacyjnych, powstały przez takie urządzenia wentylacyjne jak np. wentylatory czy centrale wentylacyjne. Przepływ powietrza w ciągach wentylacyjnych może powodować powstawanie hałasu w pomieszczeniach. Dzięki tłumikom, możliwe jest zachowanie właściwych parametrów akustycznych w pomieszczeniach — ograniczając hałas nawet w pomieszczeniach wymagających wysokiego komfortu akustycznego, jak np. sypialnie czy czytelnie.
W zależności od rodzaju kanałów stosowanych w instalacji, dostępne są tłumiki o przekroju prostokątnym i okrągłym, ponadto ofertę uzupełniają tłumiki elastyczne.
Filtry powietrza w systemie wentylacyjnym
© ALNOR
4. Filtry powietrza
Filtry stosowane są w instalacjach wentylacyjnych dla zapewnienia ochrony przed zanieczyszczeniami, które mogą prowadzić do nieprawidłowości w działaniu instalacji i uszkodzenia poszczególnych jej komponentów. Filtry powietrza służą również zapewnieniu odpowiedniej jakości powietrza użytkowników pomieszczeń, do których doprowadzona jest instalacja wentylacyjna. Filtry stosowane są w instalacjach wentylacyjnych dla zapewnienia ochrony przed zanieczyszczeniami, które mogą prowadzić do nieprawidłowości w działaniu instalacji i uszkodzenia poszczególnych jej komponentów.
Poznaj swój system wentylacji
Zapewnienie prawidłowej wymiany powietrza w budynku niekoniecznie jest czymś, nad czym codziennie się zastanawiamy. Jednak okazuje się, że system wentylacyjny, który właśnie gwarantuje właściwą cyrkulację powietrze, a tym samym wysoką jakość powietrza jest jednym z najważniejszych systemów budynku — zwłaszcza jeśli mówimy o instalacjach HVAC w budynkach przemysłowych, czy użyteczności publicznej. Dlatego bardzo wskazane jest zdobycie ogólnej wiedzy na temat jego głównych komponentów, aby wybrać system wentylacyjny świadomie.
Więcej informacji na stronie firmy ALNOR® Systemy Wentylacji w portalu A&B.
