Naturalna akustyka biurowa. Dlaczego architekt powinien słuchać swojej architektury?

01 listopada '20

Sufitowa wyspa akustyczna Ecophone Solo Steel

...

Projektowanie komfortu akustycznego w biurach.
Z cyklu „Nowoczesne biurowce — trendy 2020”

Jak daleko w biurze open space powinien docierać hałas rozmów? Jak ma brzmieć dźwięk w strefach i salach spotkań? Co wpływa na poczucie komfortu akustycznego pracowników? Jako Ecophon, w trakcie procesu projektowego pomagamy odpowiedzieć na te pytania i dobieramy skuteczne rozwiązania. Obecnie, gdy biuro konkuruje z domem, a sama powierzchnia biurowa powinna być możliwie uniwersalna, akustyka odgrywa jeszcze ważniejszą rolę, niż wcześniej.

Akustyka – niewidzialna architektura

Powyższe wystąpienie Juliana Treasure'a pt. „Why architects need to use their ears” uczyniło go niezwykle poopularnym. Materiał został udostępniony na platformie non-profit Ideas worth spreading Ted.com i wyświetlono go tam przeszło 1,3 miliona razy. Opowiada on o akustyce jako niewidzialnej architekturze, która wpływa na ludzi na wielu poziomach. Pomimo, że od czasu tego wystąpienia (w 2012 roku) w podejściu do projektowania zmieniło się dużo, rola dźwięków w naszym otoczeniu wciąż jest niedoceniana.

Jak pokazują badania przeprowadzane wśród 500 tys. pracowników, także w Polsce:

akustyka jest istotna dla 7 na 10 użytkowników biur
mniej niż co 3 osoba jest zadowolona z biurowych warunków akustycznych, reszta pracowników bardziej lub mniej narzeka
spośród wszystkich badanych czynników biurowego komfortu, największa przepaść między istotnością czynnika a poziomem zadowolenia jest właśnie w przypadku akustyki.

Sufitowa wyspa akustyczna Ecophon Solo Hexagon

Biura w czasach COVID – komfort akustyczny i „czynnik higieny”

Nowa sytuacja może uwypuklić stare bolączki związane z hałasem. Ma na to wpływ większa częstotliwość wideokonferencji, konieczność zachowania dystansu w trakcie spotkań fizycznych i potrzeba dobrych warunków do pracy indywidualnej w skupieniu. To ostatnie jest dla pracowników tzw. czynnikiem higieny, bez którego nie uznają biura za produktywne miejsce pracy. Pod tym względem z kolei dobre warunki akustyczne zapewnia dom, z którym biuro obecnie często konkuruje (źródło: „Home Office Experience”, Leesman, 2020).

Sufitowe wyspy akustyczne Ecophon Solo Baffle

Percepcja dźwięku

Akustyka biura i to jak ją odbieramy jest wciąż problematyczna, bo na percepcję dźwięku wpływa kilka czynników. Te same warunki mogą działać na nas w różny sposób, w zależności od cech indywidualnych i rodzaju pracy.

Przy wykonywaniu trudniejszych zadań, co do zasady wszyscy potrzebujemy względnej ciszy. Gdy wykonujemy, proste, nużące aktywności potrzebujemy zewnętrznych bodźców stymulujących, które sprawią , że łatwiej przebrniemy przez zadanie. Zależy to jednak też od naszej osobowości i reakcji układu nerwowego. Wiele badań dowodzi, że introwertycy charakteryzują się większą podatnością na hałas. Są z natury wysoko reaktywni, co oznacza, że wystarczy niewielki bodziec by ich poziom pobudzenia stał się na tyle wysoki, że gorzej funkcjonują. Ekstrawertyków hałas często pozytywnie stymuluje, tak że osiągają optymalny dla siebie poziom pobudzenia. To dotyczy jednak raczej standardowych zadań i sytuacji, gdy ekstrawertycy mają poczucie kontroli nad hałasem — wiedzą, że mogą zdjąć słuchawki z muzyką, wyjść z głośniej kawiarni lub zmienić miejsce w biurze na cichsze.

Sufitowa wyspa akustyczna Ecophon Solo z nadrukiem

Naturalne środowisko akustyczne

Nasz słuch powstał w procesie ewolucji, gdy żyliśmy głównie na zewnątrz. Tam najlepiej odbieramy bodźce akustyczne — gdy dźwięki pozostają naturalne, bo nie są wzmacnianie przez twarde ściany czy sufity i stosunkowo szybko wybrzmiewają.

Nowoczesnym biurom, pomimo ambicji zbliżania się do natury, z punktu widzenia akustyki wciąż daleko do naturalnego środowiska. Oprócz miękkich mebli, dominują twarde powierzchnie — żelbetowe sufity, szklane ściany. Styl industrialny, z akcentami roślinnymi, nie zapewnia odpowiedniego, równomiernego tłumienia pomieszczeń, stąd pracownicy narzekają na hałas nawet w najnowocześniejszych biurach, w których nie uwzględniono problematyki akustyki jako składnika „czynnika higieny”.

Na to, czy pracownik będzie w stanie się skupić wpływa nie tylko akustyka stanowiska pracy, ale też ciągów komunikacyjnych i stref spotkań. Na komfort akustyczny biura trzeba więc spojrzeć holistycznie:

Projektując przestrzenie biurowe należy zadbać, by było miejsce na materiał dźwiękochłonny na suficie i/lub ścianach, a przegrody meblowe powinny być dobierane z punktu widzenia efektywności akustycznej. Istotne jest też zachowanie odpowiednich odległości między stanowiskami pracy i przestrzeniami o różnych funkcjach, jak również edukacja pracowników. Ważne jest by na etapie projektowania potwierdzić, czy poszczególne strefy biura będą mieć optymalną chłonność akustyczną, jak daleko będzie sięgał dźwięk oraz jaka będzie pogłosowość sal i stref spotkań.

Sufitowa wyspa akustyczna Ecophon Solo Textile

Jakich odpowiedzi poszukujemy – dobór rozwiązań akustycznych

Co chcemy, by pracownicy słyszeli w różnych strefach biura? Jak daleko powinny docierać odgłosy rozmów? Jak dźwięk powinien brzmieć w strefach i salach spotkań? Jakie odgłosy powinny dominować w przestrzeniach wspólnych? I w końcu — jak osiągniemy założony efekt? Te pytania powinny się pojawić w trakcie projektowania biura. W procesie planowania akustyki biura jako Ecophon pomagamy je postawić i na nie odpowiedzieć. Następnie określamy mierzalne wskaźniki, kontrolowane podczas powstawania przestrzeni i pomagamy dobrać optymalne systemy i produkty. Wśród nich mogą być panele ścienne Akusto z dowolnym nadrukiem, wyspy Solo pokryte materiałem lub perforowaną stalą czy baffle w różnych kształtach i kolorach czy zmywalne panele sufitowe i ścienne przy surowych wymaganiach higienicznych.

Akustyczny panel ścienny Ecophon Akusto Wall C z nadrukiem

Istotne jest holistyczne podejście oparte na rzetelnych danych dotyczących akustyki. W efekcie kontrola dźwięku w biurze staje się możliwa, a warunki akustyczne wspierają pracowników o różnych potrzebach.