Urbanistyka krajobrazu

7-8'11

Urbanistyka krajobrazu

7-8'11

temat numeru
urbanistyka krajobrazu

Nikt! Nikt! Nikt nie ma nic przeciwko, oprócz sfory mamusiek!” — tyle miał do powiedzenia Robert Moses nowojorczykom, którzy zebrali się, by powstrzymać plany realizacji drogi mającej biec przez historyczny Washington Square. Tak w pamięci Jane Jacobs — papieżycy społecznych ruchów walczących z destrukcyjnymi zapędami miejskich planistów spod znaku urban renewal — zapisało się jej jedyne spotkanie z „Haussmannem Nowego Jorku”, które miało miejsce na początku lat 60. ubiegłego wieku. Moses był wściekły, bo czuł, że przegrywa. I tak się rzeczywiście stało. Ruchowi, na czele którego stała Jacobs, udało się nie tylko powstrzymać budowę drogi i doprowadzić do całkowitego wyeliminowania samochodów z Washington Square, ale także zupełnie zniweczyć związane z tym miejscem plany budowy Lower Manhattan Expressway. Realizacja tej ogromnej drogowej inwestycji oznaczałaby wyburzenie sporej części historycznej zabudowy i zmuszenie tysięcy nowojorczyków do zmiany miejsca zamieszkania.

Po pięćdziesięciu latach, które upłynęły od tamtych wydarzeń, władze miejskie Nowego Jorku realizują zupełnie inną strategię rozwoju przestrzennego. Wpisuje się ona w teoretyczne ramy funkcjonującego od kilkunastu lat pojęcia landscape urbanism. Urbanistyka krajobrazu — jak powiedzielibyśmy po polsku — zakłada, że to nie architektura, ale raczej naturalne walory danego miejskiego terytorium, takie jak nadbrzeża rzek czy tereny zielone, powinny kreować kształt miasta i w ten sposób pozytywnie wpływać na jakość życia jego mieszkańców. Na całym świecie — często kosztem ogromnych nakładów finansowych i przekształceń infrastrukturalnych — przywraca się znaczenie tym walorom, chociażby poprzez przeobrażanie terenów poprzemysłowych w ogromne parki. To właśnie ilość publicznych zielonych przestrzeni sprzyjających wypoczynkowi i rekreacji staje się dziś wyznacznikiem poziomu rozwoju społecznego oraz świadomości władz odpowiedzialnych za funkcjonowanie danego miasta. Warto więc przeciwstawiać się wszystkim tym działaniom i zaniechaniom naszych samorządowców, które prowadzą w odwrotnym kierunku. W końcu, jak pokazuje historia, wiele zależy od nas samych.

Marta Karpińska

WYDARZENIA

KONKURSY — OKIEM KRYTYKA

Edukacja za ażurową fasadą
Paweł Kraus

MIASTO

Wystawa pobożnych życzeń
Anna Cymer
Miasto i terytorium
Agnieszka Stępień

SPOTKANIA

Warsztatowy szlak Kołobrzegu
Jacek Maleszka, Joanna Bartel
Czas na przełamanie barier
Magdalena Malska

WYSTAWY

Ikonoklaści i wyznawcy
Wojciech Wilczyk

PATRONATY A&B

Poznań na ścieżce designu
Olga Bogucewicz
Polscy architekci dla Japonii
Anna Cymer

WSPOMNIENIA I REFLEKSJE

Katarzyna Załuska (1973–2011)
Lubomir Nikolov
Pożegnanie z profesorem Stefanem Kuryłowiczem

KONSTROWERSJE

Ginące obrazy
Anna Cymer

KSIĄŻKI

Witalna rola architektury
Krystyna Styrna-Bartkowicz

TEMAT NUMERU: MŁODZI POLSCY ARCHITEKCI

parasol rewolucji
Michał Haduch, Bartosz Haduch
Metropol Parasol — rewitalizacja Plaza de la Encarnación
under the bridge
Dorota Wantuch-Matla
parki Nowego Jorku
- Brooklyn Bridge Park
  proj.: Michael Van Valkenburgh Associates Inc.
- Hudson River Park
  proj.: Michael Van Valkenburgh Associates Inc.
- rewitalizacja Governors Island
  proj.: West 8 urban design & landscape architecture
- Fresh Kills Park
  proj.: Field Operations
- Ferry Point Waterfront Park
  proj.: Thomas Balsley Associates
- The High Line Park (etap I)
  proj.: Diller Scofidio + Renfro, Field Operations
wysoka zielona linia cd.
Dorota Wantuch-Matla
The High Line Park (etap II), proj.: Diller Scofidio + Renfro, Field Operations