Architektki

03'10

Architektki

03'10

architektki

Wydawać by się mogło, że nikt o zdrowych zmysłach nie wierzy już dziś w mity o płciowo zdeterminowanych predyspozycjach do wykonywania określonej pracy. Lecz choć w języku polskim istnieje termin definiujący kobietę praktykującą w zawodzie architekta, to słowo architektka wciąż wzbudza w niektórych kręgach niezdrowe emocje i kontrowersje.

Można ten fakt tłumaczyć w ten sposób, że podział na pierwiastek męski (kreatywny) i żeński (pasywny) — od wieków pokutujący w naszej kulturze — oraz stereotypowe postrzeganie kobiet zdołały wytworzyć wartościujący język, który deprecjonuje żeńskie końcówki. Stąd częste prośby robiących karierę pań o określanie ich męskoosobową formą rzeczownika, bo, jak napisała kiedyś Agnieszka Graff, „kobiecość jest źle widziana w świecie prestiżu i pieniędzy”. Należy jednak pamiętać, że kultura jest pewnym konstruktem, który ulega przemianom i w pewnym stopniu od nas również zależy, jakie znaczenie dane słowo będzie ze sobą niosło.

Temat architektek zrodził się z obserwacji, że chociaż wiele kobiet pracuje w branży, to prawie w ogóle nie są one widoczne. W tak zwanym szerokim odbiorze społecznym architekt=mężczyzna. A przecież w Polsce dziewczyny stanowią ponad połowę studentów architektury. W niniejszym numerze A&B między innymi zastanawiamy się, co się z nimi dzieje, gdy kończą politechniczną edukację. W przytaczanych badaniach z Wielkiej Brytanii, gdzie występuje podobny problem, odchodzące z zawodu architektki skarżą się na zjawisko „szklanego sufitu”, seksizm i paternalizm środowiska. Zlecająca badanie RIBA jako antidotum proponuje większą reprezentację kobiet‑architektów w gremiach uczelnianych czy konkursowych, co ma również spowodować ich częstszą obecność w mediach, pomóc walczyć z uprzedzeniami i ośmielić zawodowo młode adeptki projektowania i wznoszenia budowli. Marcowe A&B można więc potraktować jako „akcję afirmacyjną”, budowanie pozytywnej tożsamości — zaznaczanie kobiecych punktów odniesienia na mapie współczesnej architektury.

Katarzyna Barańska

WYDARZENIA

Finał konkursu o Nagrodę im. Macieja Nowickiego (Małgorzata Tomczak) 14
Prezentacja nagrodzonych w konkursie o Nagrodę im. M. Nowickiego prac 16
Laboratorium A&B (Małgorzata Tomczak) 18
Galeria Jednego Projektu (Michał Duda) 22
Gdańsk w przebudowie (Agnieszka Szeffel) 24
Dobre listy (Magda Broniatowska, dr Małgorzata Włodarczyk) 24
Graficzny Białystok (Tomasz M. Kukawski) 25
Patronaty medialne A&B 25
Żagiel w białym mieście (Paweł Kolbusz) 26
Spacer brzegiem rzeki (Aleksandra Jach) 27
Hiszpańska korupcja urbanistyczna (Joanna Oleksak) 28
Okno na Mediolan (oprac.: Marta Karpińska) 32
Szklany dom (oprac.: Marta Karpińska) 34
Udręka i ekstaza (Marta Karpińska) 36

TEMAT NUMERU: ARCHITEKTKI

przestrzenne puzzle 40
Aureliusz Kowalczyk
Okurayama Apartment, proj.: Kazuyo Sejima & Associates
wolność eksperymentu 50
Anna Popiel-Moszyńska
rozbudowa i aranżacja wnętrz Muzeum Sztuki Nowoczesnej Metropolii Lille, proj.: Manuelle Gautrand

PUBLICYSTYKA
absolwentka 56
Karina Koziej
młode polskie architektki
Witruwiusz była kobietą 66
Marcin Mateusz Kołakowski
inne spojrzenie

ROZMOWY A&B
przez rysunek do serca 70
Marcin Kołtuński
rozmowa z Pniną Avidar