Sklep

architektura sakralna

Gdyby wysoki wskaźnik religijności społeczeństwa dało się przekuć na wysokiej klasy architekturę sakralną, Polska miałaby szansę dołączyć do czołówki krajów szczycących się największą liczbą architektonicznych arcydzieł na metr kwadratowy. Niestety, udane współczesne realizacje sakralne w naszym kraju ciągle należą do wyjątków potwierdzających niechlubną regułę, na którą składają się anachroniczne, monumentalne i pozbawione autentyzmu bryły budowanych w ostatnich dziesięcioleciach kościołów. Rozstrzyganie o tym, do jakiego stopnia stanowią one odbicie potrzeb duchowych współczesnych Polaków nie do końca leży w kompetencjach pisma o architekturze. Takie realizacje jak drewniany kościół w Tarnowie nad Wisłą, z którego twórcami rozmawiamy na łamach tego numeru A&B, świadczą jednak o tym, że nie dla wszystkich sacrum jest tożsame z monumentalną skalą i nachalną symboliką.

Realizacje, które prezentujemy w ramach dosyć pojemnego hasła „architektura sakralna” są związane w większości przypadków z religią chrześcijańską, z czego trzy szerzej omówione świątynie powstały na zamówienie wspólnot reprezentujących różne odłamy protestantyzmu. Ich oszczędne formy można tłumaczyć nakazami religijnymi, choć w gruncie rzeczy minimalistyczny język wizualny już dawno stał się uniwersalną regułą tworzonych współcześnie na świecie przestrzeni sakralnych. Wartość tych realizacji nie polega jednak wyłącznie na skromności zastosowanych środków czy kameralnych gabarytach, ale także na stworzeniu architektury, której symboliczny wymiar sakralny jest bardzo czytelny, a jednocześnie daleki od dosłowności. Te świątynie są zaprzeczeniem chaosu współczesnej rzeczywistości, ale nie udają, że powstały w innej epoce. Naturalne światło, kontemplacyjna przestrzeń, otwarcie na naturę, ludzka skala. Czy potrzeba czegoś więcej?

Marta Karpińska

WYDARZENIA

• W cieniu anioła (Michał Duda) 16
• Szejk na rondzie, niedźwiedź w browarze… (Jakub Głaz) 20
• Polski akcent w UK (Malwina Witkowska) 24
• Galeria Jednego Projektu (Michał Duda) 26
• Rytuały powrotu do domu (Kaja Pawełek) 27
• Święto architektury na Śląsku (Marcin Pala) 28
• Młodzi w walce z kryzysem (Maciej Piwowarczyk) 28
• Dialog na pograniczu (Jerzy Uścinowicz) 29
• 3 × r (Olga Bogucewicz) 29
• Patronaty medialne A&B 29
• Na marginesie stulecia „Manifestu futurystycznego” 30
  — Jak pan Filip wpadł do rowu (Marcin Mateusz Kołakowski)
  — O miłości do samochodów, dynamiki i manifestów albo, kto się boi futurystów (Kaja Pawełek)
• Kaplica na wzgórzu (oprac.: Marta Karpińska) 34
• Ekumeniczne światło (oprac.: Katarzyna Barańska) 36
• Duchowa geometria (oprac.: Marta Karpińska) 38

TEMAT NUMERU: ARCHITEKTURA SAKRALNA

• skała nad fiordem 40
  Mateusz Mastalski
  kościół Świętego Krzyża w Jyllinge, proj.: KHR Arkitekter
• drewniany kokon 48
  Anna Popiel-Moszyńska
  kaplica Wspólnoty Diakonis z Reuilly, proj.: Rolinet & Associés
• światło i dźwięk 56
  Aureliusz Kowalczyk
  kościół Sunpu, proj.: Taira Nishizawa Architects
  
  PUBLICYSTYKA
• koloryt lokalny 62
  Jarosław Trybuś
  polska architektura sakralna
  
  ROZMOWY A&B Z MŁODYMI
• ogólniak stopnia wyższego 68
  Paweł Kraus
  rozmowa z architektami z pracowni projektowej Beton
  
  RECENZJE
• Estetyka i technika w architekturze przemysłowej 74
  Mariusz Kopiejka
  Magdalena Baborska-Narożny, Marcin Brzezicki „Estetyka i technika w architekturze przemysłowej. Wybrane problemy na przykładach z lat 1985–2005”, Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 2008, e-book (CD)
• Modernizm w Europie — modernizm w Gdyni 74
  Anna Cymer
  „Modernizm w Europie — modernizm w Gdyni. Architektura lat międzywojennych i jej ochrona”,
  red. Maria Jolanta Sołtysik, Robert Hirsch, Urząd Miasta Gdyni, Gdynia 2009