Praca zgłoszona na konkurs
„Najlepszy Dyplom Wnętrza 2022/2024”
W pracy dyplomowej pt. „Jak przeżyć? Pszczoły sercem ekosystemu. Projekt adaptacji wnętrz Budynku Targowego Starej Rzeźni w Poznaniu” chciałam stworzyć miejsce dedykowane edukacji i popularyzacji, oferujące kompleksowe rozwiązania w zakresie programów mających na celu podniesienie społecznej świadomości dotyczącej zagrożeń dla życia pszczół, a w konsekwencji także ludzi, oraz oferujące certyfikowane produkty pochodzenia pszczelego.
elewacja wschodnia
© Wiktoria Terek
Moim celem było oswojenie człowieka z zapylaczami oraz dokonanie zmiany negatywnego stereotypu — pszczoła tylko żądli i brzęczy. Problem ekologiczny o wciąż wzrastającym znaczeniu, jakim jest dramatyczna sytuacja pszczół na świecie, był impulsem do sformułowania pytania „jak przeżyć?” i stworzenia przestrzeni, która nie tylko uświadomi jego skalę, ale da rozwiązanie na zadane pytanie.
wejście
© Wiktoria Terek
W mojej koncepcji stworzyłam miejsce przeznaczone dla odbiorców na każdym etapie edukacji, zarówno dla tych, którzy niekoniecznie chcą zająć się hodowlą pszczół, ale którzy chcieliby zdobyć podstawowe informacje, jak i dla kontynuujących sympatyków pszczelarstwa oraz naukowców. Chciałam stworzyć miejsce umożliwiające kontakt mieszkańców Poznania z lokalnymi hodowcami pszczół oraz mające w ofercie miód pitny, aby kultywować polskie tradycje, pomóc pszczelarzom w pozyskiwaniu klientów i przeciwdziałać fałszowaniu miodu. Budynek targowy Starej Rzeźni należy do kompleksu dawnego miejskiego zakładu rzeźniczego położonego w ścisłym centrum Poznania. Umieszczając projekt podejmujący ekologiczny aspekt problemu związanego z pszczołami i spadkiem ich liczebności we wnętrzach rzeźni, chciałam uświadomić odbiorcy, że w tym momencie, jeśli nie wprowadzimy zmian w naszym działaniu wobec owadów, to skazujemy je na los podobny do tego, który spotyka zwierzęta przeznaczone na ubój.
komunikacja
© Wiktoria Terek
Pszczoły mają określony system działania w trakcie budowania. Można wyróżnić w nim kilka cech charakterystycznych takich jak modułowość, tworzenie pionowych struktur lewitujących z jak najmniejszą ingerencją w środowisko zastane, kreowanie „architektury w architekturze”. Zainspirowało mnie to do dokonania konkretnych wyborów projektowych w przestrzeni. Koncepcja zakłada renowację obiektu z przywróceniem na posadzce betonu oraz tynku na ścianach. Założenie tworzenia struktur z jak najmniejszą ingerencją w tkankę zastaną spowodowało, że ze względu na istniejący detal w postaci łuków na słupach, powstałe ściany nie zostały poprowadzone do samego sufitu. Efekt oderwania powstałych podziałów pionowych od podłoża oraz ścian konstrukcyjnych postanowiłam uzyskać poprzez aplikację dwuteowników na styku z zastanymi strukturami. Zabieg stworzenia architektury w architekturze zawarłam w trzech centralnych formach — miodniach, które podobnie jak w ulu pełnią najważniejszą funkcję w obiekcie.
przestrzeń edukacyjna
© Wiktoria Terek
Posiadają one charakter edukacyjny oraz są istotnym elementem wrażeń estetycznych. Nawiązując do modułowego budowania plastrów, wykorzystałam podstawowy moduł architektoniczny — kwadrat i użyłam go do tworzenia struktur w przestrzeni budynku.
Wnętrze budynku zaprojektowałam zgodnie z osiowym układem obiektu. Uwzględniłam w nim słupy konstrukcyjne nadające rytm i florystyczną specyfikę przestrzeni. Ze względu na wielowątkową narrację wydzieliłam w obiekcie 9 stref pobytowych. Zależało mi na czytelnej komunikacji i umożliwieniu czasowej zmiany funkcji stref handlowej oraz gastronomicznej na potrzeby sobotniego targowiska pszczelarskiego.
przestrzeń gastronomiczna
© Wiktoria Terek
W strefach transformacji zastosowania przestrzeni zaprojektowałam formy meblowe wysuwane spod posadzki. Pełnią one rolę magazynującą, ekspozycyjną, umożliwiają konsumpcję klientowi gastronomii oraz zakup produktów ze sklepu samoobsługowego. W trakcie targowiska tworzą stoiska dla pszczelarzy.
W strefie edukacyjnej umożliwiają różne rodzaje edukacji. Formy pojawiają się na okres trwania konkretnego wydarzenia, dostosowując przestrzeń do zajęć degustacji miodów i miodów pitnych, warsztatów pszczelarskich oraz wykładów o tematyce ekologicznej. Istotne było dla mnie główne wejście do budynku. Chciałam, by podobnie jak wlotek do ula było tajemniczą zapowiedzią wnętrza. Wydzieliłam je szklanym wiatrołapem, wypełniłam dźwiękiem pszczelego roju i umieściłam w nim ekspozytory z asortymentem sklepu oraz miodomaty z niewielkimi pszczelimi produktami.
przestrzeń handlowa
© Wiktoria Terek
Miód, jego struktura, skojarzenia kulturowe związane z pszczołami oraz ich znikanie z ekosystemu były inspiracją kolorystyki we wnętrzu. W celu minimalizacji śladu węglowego do wykończenia projektu użyłam produktów lokalnych — beton o obniżonej emisji CO2, drewno akacjowe, tynki gliniane, miedź, produkty ceramiczne. Zewnętrzne ściany we wnętrzu pokryłam manifestem wobec pszczół w trzech językach w technice sgraffito. Pustaki szklane w kolorze miodowym tworzą konstrukcję miodni. Wnętrza wyciszyłam panelami akustycznymi zawierającymi w swojej strukturze suszone kwiaty polne, a pod świetlikami powiesiłam miododajne pnącze.
sanitariaty
© Wiktoria Terek
WIktoria Terek
Ilustracje: © Autorka
