W niedzielę, 23 maja 2021 roku w São Paulo, w wyniku choroby nowotworowej w wieku 92 lat odszedł jeden z najwybitniejszych brazylijskich architektów naszych czasów — Paulo Mendes da Rocha. Laureat wielu prestiżowych nagród, w tym Nagrody Miesa van der Rohe dla Architektury Ameryki Łacińskiej, Nagrody Pritzkera w 2006 roku i Złotego Medalu RIBA w 2017, tworzył architekturę w nurcie brutalistycznym i należał do kontynuatorów modernizmu Oscara Niemeyera w Brazylii.
Paulistano Athletic Club, São Paulo, 1958
© RIBA
Rozgłos architekt zsykał dzięki projektowi sali gimnastycznej, pływali i przestrzeni sportowych dla Paulistano Athletic Club w São Paulo w 1958 roku, a zaprojektowany dwa lata później dom własny architekta stał się jego swoistym manifestem architektonicznym — zbudowana z prefabrykowanych betonowych elementów surowa bryła zatopiona jest w krajobrazie, otwiera się na to, co na zewnątrz ogród do środka.
Casa Fernando Millán, São Paulo, 1970-1974
© thehardt
W kolejnych latach architekt zaprojektował między innymi kaplicę św. Piotra w Campos do Jordão, Brazylijskie Muzeum Rzeźby, adaptację dziewiętnastowiecznej Szkoły Sztuk Pięknych i Rzemiosła na Muzeum Stanowe, rezydencję dla marszanda sztuki Fernando Millána, serię krzeseł Paulistano, a także reprezentował swój kraj na Biennale Architektury w Wenecji w 2000 roku.
Paulo Mendes da Rocha na krześle Paulistano
© Museu de Arte de São Paulo
[Paulo Mendes da Rocha] swą architekturą modyfikuje krajobraz i przestrzeń, dążąc do zaspokojenia nie tylko społecznych, ale i estetycznych potrzeb człowieka. [...] poświęcił się tworzeniu architektury kierującej się poczuciem odpowiedzialności za mieszkańców realizowanych obiektów, a także odpowiedzialności wobec szerzej pojętego społeczeństwa. Pozostając wiernym wizji adekwatnej do nowego świata, twórca ten przypomina nam, że architektura jest przede wszystkim działaniem człowieka inspirowanym wszechobecnością natury — czytamy w opinii Jury Nagrody Pritzkera za rok 2006. — Będące wizytówką architekta betonowe materiały oraz inteligentne, a przy tym nieskomplikowane metody realizacyjne poskutkowały powstaniem zyskujących światowe uznanie obiektów o wielkiej sile wyrazu i oddziaływania. [...] Mendes da Rocha poświęcił się poszukiwaniu syntezy projektowej treści i formy, gdzie miarą piękna jest doskonałość techniczna.
Paulo Mendes da Rocha podczas wykładu dla RIBA w 2017 roku
© RIBA