Regulamin trwającego konkursu architektonicznego zorganizowanego przez Fundację IDEANOVA na projekt schroniska turystycznego z wieżą widokową na górze Jeżowa Woda, wzbudza wątpliwości Rady Małopolskiej Okręgowej Izby Architektów RP i Zespołu Warunków Wykonywania Zawodu przy Radzie Małopolskiej OIA RP. Rada wydała ostrzeżenie przed udziałem w postępowaniu konkursowym.
Dwuetapowy konkurs pt. „Schronisko turystyczne na górze Jeżowa Woda z restauracją i tarasami widokowymi” dotyczy wykonania koncepcji architektonicznej schroniska turystycznego zlokalizowanego w Beskidzie Wyspowym, na górze Jeżowa Woda. Jak czytamy w regulaminie — projektowany obiekt powinien stanowić miejsce o nowoczesnym charakterze, o formie wybiegającej w daleką przyszłość, a równocześnie pozostawać w harmonii z otaczającą go przyrodą. Najwyższa kondygnacja powinna znajdować się ponad koronami drzew i być widoczna ze wszystkich pobliskich szczytów, jednak możliwie jak najmniej dominować nad krajobrazem Beskidu Wyspowego.
Jednak regulamin konkursu nie spełnia zasad rekomendowanych przez Radę Małopolskiej Okręgowej Izby Architektów RP.
treść apelu
Poniżej publikujemy treść ostrzeżenia autorstwa Olafa Jasnorzewskiego (Koordynatora Zespołu Warunków Wykonywania Zawodu przy Radzie Małopolskiej Okręgowej IARP) i Piotra Chuchacza (Przewodniczącego Rady Małopolskiej Okręgowej Izby Architektów RP). Autorzy zwracają uwagę, na zagadnienia, które powinny być brane pod uwagę przy podejmowaniu decyzji o udziale w przedmiotowym postępowaniu. Informują, że zgodnie z dokumentem „CERTYFIKACJA POSTĘPOWIAŃ KONKURSOWYCH” postępowanie kwalifikuje się dla ogłoszenia alarmu.
Najważniejsze problemy (fragmenty regulaminu zostały oznaczone * ):
Kluczowe zagadnienia:
Organizator nie informuje czy postępowanie jest zamówieniem publicznym. Warunki konkursu nie gwarantują realizacji zwycięskiej pracy konkursowej. Brak kluczowego dokumentu będącego podstawą dla odpowiedzialnego przygotowania koncepcji konkursowej tj. decyzji o warunkach zabudowy. Program funkcjonalno-użytkowy sformułowano zbyt ogólnie, przedział wartości inwestycji jest zbyt szeroki, co w połączeniu z przedstawionymi niżej wątpliwościami nie gwarantuje obiektywnej metodycznej oceny koncepcji konkursowych oraz wyceny przyszłych prac projektowych.
Szczegóły analizy:
I. SĄD KONKURSOWY (na podstawie dokumentu Certyfikacja postępowań konkursowych).
*2. W sądzie konkursowym uczestniczy mniej niż 1/3 niezależnych od Zamawiającego sędziów (w tym przewodniczący), którzy posiadają równorzędne kwalifikacje do stawianych uczestnikom konkursu
Ad 2. W jury konkursowym zasiada ośmiu członków, w tym dwóch architektów jednak nie ma informacji o posiadanych uprawnieniach i doświadczeniu zawodowym. Warunek posiadania równorzędnych kwalifikacji (dla przynajmniej 1/3 składu sędziowskiego), do stawianych uczestnikom konkursu nie jest spełniony.
II. PRZEJRZYSTOŚĆ PROCEDUR KONKURSOWYCH (na podstawie dokumentu Certyfikacja postępowań konkursowych)
*5. Postępowanie konkursowe łączy etap weryfikacji i kwalifikacji uczestników z etapem przyjmowania prac konkursowych.
Ad 5. Postępowanie łączy etap weryfikacji i kwalifikacji uczestników z etapem przyjmowania prac konkursowych, gdyż zgodnie z zapisem regulaminu:
*2.1. W celu dopuszczenia do udziału w Konkursie, Uczestnicy muszą dostarczyć w określonych w Regulaminie terminach (Rozdział I pkt. 7) prace konkursowe, sporządzone w sposób wymagany wraz z wymaganymi załącznikami, z zachowaniem anonimowości w sposób określony niniejszym Regulaminem.
Ad 6. Zapisy regulaminu konkursowego budzą wątpliwości w zakresie zapewnienia anonimowości prac konkursowych, zgodnie z przytoczonymi poniżej zapisami:
*ROZDZIAŁ IV
SPOSÓB OPRACOWANIA I SKŁADANIA PRAC KONKURSOWYCH
1.1. Praca konkursowa pierwszego etapu ma spełniać poniższe wymogi – Uczestnik powinien:
1) przygotować pracę konkursową jako planszę pdf (część graficzna w formacie B1 o wymiarach 100x70 cm w układzie pionowym i opis idei 2 strony formatu A4, maksymalna liczba znaków – 5000). Plansza winna uwzględniać pozostawienie wolnego miejsca na numer o wielkości 5 cm x 2 cm (szer. x wys.) W prawym górnym rogu planszy, Organizator (Koordynator Konkursu) opatrzy je nadanym numerem, który prześle do wiadomości Uczestnika na wskazany podczas rejestracji adres e-mail.
2) zawrzeć w nazwie każdego z przesyłanych drogą elektroniczną plików, drukowanymi literami imię i nazwisko lub nazwę Uczestnika,
3) wpisać w tytule e-maila z przesyłaną pracą hasło: KONKURS – „SCHRONISKO TURYSTYCZNE”,
4) przesłać swoją pracę konkursową Organizatorowi drogą poczty elektronicznej, w postaci załączonych do wiadomości e-mailowej plików typu PDF (opracowanych zgodnie z podanym powyżej schematem) lub zamieszczonego w treści e-maila interaktywnego linku z adresem serwera, na którym ta praca się znajduje (pliki o objętości do 3 GB).
1.2. Do czasu rozstrzygnięcia Konkursu, identyfikacja Uczestników – autorów prac konkursowych – przez członków Jury, winna być niemożliwa. W tym celu, prace muszą być przygotowane w sposób zapewniający ich anonimowość. W szczególności: praca konkursowa wraz z opisem nie może być, opatrzona imieniem, nazwiskiem, pseudonimem lub innymi informacjami pozwalającymi zidentyfikować Uczestnika.
Ergo praca jest zaszyfrowana, ale wysłane pliki mogą zawierać pewne meta dane, które mogą posłużyć do identyfikacji uczestnika konkursu.
III. UMOWA (na podstawie dokumentu Certyfikacja postępowań konkursowych)
14. Warunki konkursu nie zawierają pełnego wzoru umowy
Ad 14. W warunkach konkursu Brak Wzoru umowy, także brak IPU
Ponadto niedopuszczalny jest zapis zobowiązujący autora projektu do podpisania odrębnej umowy przeniesienia majątkowych praw autorskich do swojego projektu, jeżeli warunki i zapisy przytoczonej „umowy odrębnej” nie stanowią załącznika do niniejszego regulaminu.
*10.3. Zgłaszając prace do Konkursu, Uczestnik będący autorem zwycięskiego projektu zobowiązuje się, że w przypadku wygrania Konkursu zawrze z Organizatorem odrębną umowę dotyczącą przeniesienia majątkowych praw autorskich do swojego projektu, pod rygorem utraty prawa do nagrody finansowej, obejmujące upoważnienie do udzielania zgody na korzystanie z praw zależnych, w takim zakresie jaki będzie konieczny do przygotowania projektu architektonicznego, wykonania obiektu i realizacji celu konkursu. Projekt zostanie wykorzystany do realizacji tylko i wyłącznie obiektu, o którym mowa w Regulaminie konkursu i nie będzie wykorzystywany do przygotowania innych obiektów.
15. Przewidziana, w warunkach konkursu, wysokość honorarium za dokumentację projektową (pokonkursową) nie została obliczona zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Rozwoju i Technologii z dnia 20 grudnia 2021 r. w sprawie określenia metod i podstaw sporządzania kosztorysu inwestorskiego, obliczania planowanych kosztów prac projektowych oraz planowanych kosztów robót budowlanych określonych w programie funkcjonalno-użytkowym (Dz.U. 2021 poz. 2458.)
Ad 15. Honorarium za dokumentację projektową nie zostało określone w warunkach konkursowych oraz nie został określony sposób obliczenia planowanych kosztów prac projektowych. Dodatkowo budzi zastrzeżenie zapis regulaminu konkursu stanowiący, że Organizator zastrzega sobie prawo unieważnienia Konkursu bez podania przyczyny. Może, to skutkować bezterminowym wykorzystywaniem posiadanych prac konkursowych w celach promocyjnych zgodnie z zapisem:
*10.2. Poprzez zgłoszenie pracy konkursowej (projektu) do Konkursu, Uczestnik:
a) udziela nieodpłatnej, nieograniczonej w czasie, niewyłącznej licencji na korzystanie przez Organizatora z jego pracy, ale tylko w celu jej upowszechniania w sieci Internet jak i drukowanych materiałach, zarówno w trakcie jak i po zakończeniu Konkursu, w ramach informowania o jego przebiegu oraz przedstawiania na wszelkich wystawach, w tym przez siebie organizowanych.
Organizator konkursu nabywa prawa do materiałów promocyjnych nieograniczonych w czasie, bez zapłaty dla autorów, którzy wykonali te materiały promocyjne.
Uwagi
Poza powyżej wskazanymi wątpliwościami, twórcy apelu sugerują skonsultowanie regulacji istotnych postanowień umowy (IPU) z towarzystwem ubezpieczeniowym, w którym chcący wziąć udział w konkursie posiadają polisę OC. Istnieje wysokie prawdopodobieństwo, że zakres regulacji wykracza poza zakres ochrony OC. W takiej sytuacji sugerują analizę ekonomicznego i zawodowego bezpieczeństwa dla tego działania.
Celem działań Rady Małopolskiej OIA RP nie jest wykazywanie niezgodności postępowań z prawem zamówień publicznych, tym bardziej że, organizator nie informuje czy postępowanie jest zamówieniem publicznym. Rada podejmuje działania w związku z interesem społecznym polegającym na optymalizowaniu wydatkowania środków publicznych oraz w dążeniu do osiągnięcia właściwych warunków dla realizacji zadań jakie postawione zostały przed zawodem architekta.
Podstawę stanowią przepisy Ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o samorządach zawodowych architektów oraz inżynierów budownictwa (Dz.U. z 2014 poz. 1946 z późn. zm.).
Na podstawie art. 8. do zadań samorządów zawodowych należy w szczególności:
1) sprawowanie nadzoru nad należytym i sumiennym wykonywaniem zawodu przez członków izb,
2) reprezentowanie i ochrona interesów zawodowych swoich członków,
(...)
6) współdziałanie z organami administracji rządowej i organami samorządu terytorialnego oraz z innymi samorządami zawodowymi i stowarzyszeniami zawodowymi.
(...)
Ponadto, § 6 Statutu, Izby Architektów RP określa cele Izby Architektów:
Celem nadrzędnym Izby jest ochrona przestrzeni i architektury jako dobra publicznego. Cel ten Izba realizuje poprzez zapewnienie właściwego wykonywania samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie oraz sprawowanie pieczy nad wykonywaniem rzeczoznawstwa budowlanego w zakresie architektury.
Analizę sporządzono na podstawie Certyfikacji Postępowań Konkursowych opracowanej przez Zespół Warunków Wykonywania Zawodu przy Radzie MPOIA RP (Kraków marzec 2017, nowelizacja listopad 2022).